Fazilet Şenol

Fazilet Şenol

fazilet.senol@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

1380 yılında henüz 11 yaşındayken tahta çıkan VI. Charles, başlangıçta umut vadeden bir liderdi. 21 yaşında yönetimi eline aldıktan sonra reformlar yaparak yolsuzluğu azaltmaya çalıştı. Ancak 1392'de zihinsel sağlığı bozulmaya başladı ve giderek daha tuhaf davranışlar sergiledi. İlk belirtiler arasında adını ve kral olduğunu unutması, yıkanmayı ve kıyafet değiştirmeyi reddetmesi vardı. Kendi hizmetçilerini kurt zannederek kovaladığı ya da mahkûm avına çıktığı dönemler yaşandı. Durumu giderek kötüleşti ve kendisinin camdan yapıldığına inanmaya başladı. Yere düştüğünde kırılacağını düşündüğünden kimsenin ona dokunmasına izin vermiyor, hizmetçilerini zırh giymeye zorluyordu. Bu sanrı, onun savaşlara katılmasını ve etkin bir lider olmasını da engelledi.

Haberin Devamı

VI. Charles’ın durumu, o dönem sıkça görülen 'cam sanrısı' vakalarının bir örneğiydi. Tarihi belgeler, kendilerini cam bir vazo, sürahi ya da piyano zanneden insanların hikâyelerini içeriyor. Örneğin, Bavyeralı I. Ludwig’in kızı Prenses Alexandra, çocukluğunda cam bir piyano yuttuğuna inanıyordu ve karşısına çıkan piyano ya da cam eşyalara zarar vermemek için büyük özen gösteriyordu. Bu sanrılar, 19. yüzyılda nadirleşmiş, 20. yüzyılda ise yalnızca birkaç örnekle sınırlı kalmıştır.

Klinik psikologlar, cam sanrılarının psikozun bir türü olduğunu ve genetik ile çevresel faktörlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıktığını belirtiyor. Psikolojik rahatsızlıklar sırasında mantıksız gibi görünen bu inançların, bilinçaltında bir anlam taşıdığına dikkat çekiliyor. Örneğin, geçmişte aşırı rahatsız edici şeyler gören ya da duyan bazı bireylerin görme veya işitme sorunları yaşadıkları tespit edilmiştir. Camdan yapıldığını sanma durumu da kişinin bilinçaltındaki kırılganlık, korunma ihtiyacı ya da kaygı bozuklukları ile ilişkilendiriliyor.

VI. Charles’ın yaşadığı 14. ve 15. yüzyıllar, savaşların ve dini bölünmelerin getirdiği büyük travmalara sahne oldu. Psikologlara göre, bu tür dönemler insanlardaki kaygıyı artırarak sanrıların daha yaygın hale gelmesine neden olabilir. Günümüzde bu tür vakalar oldukça nadir görülse de geçmişteki örnekler, akıl sağlığını etkileyen sosyokültürel, çevresel ve genetik faktörler hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.

Haberin Devamı

VI. Charles, 1422’de hayatını kaybettiğinde çevresindeki dünyayı ve hatta ailesini bile tanıyamaz durumdaydı. Yaşadığı cam sanrısı, tarih boyunca akıl sağlığı üzerine yapılan tartışmaların en çarpıcı örneklerinden biri olarak tarihe geçti.