Şifayı uzaklarda aramayın! Daha önce adını bile duymadığınız egzotik meyveleri, sihirli takviyeleri falan unutun. Gidin pazardan mis gibi Amasya elmaları alın. Birlikte sirke kuracağız
Önce bir konuya açıklık getirelim. Neden mutfağa girip uğraşasınız, sirkeyi marketten alsanız ne olacak? Bu çok sık karşılaştığım bir soru. Sirkeyi temizlik malzemesi olarak kullanmayı düşünüyorsanız alabilirsiniz. Marketlerde satılan sirkeler sirke değil, asetik asittir. Temizlikten başka hiçbir işe yaramazlar. Hipokrat’tan İbn-i Sina’ya kadar tüm kadim hekimler sirkeden bir ilaç olarak faydalandı. Tıbbın babası Hipokrat’ın yaraları ve solunum yolu hastalıklarını tedavi etmek için sirke kullandığı biliniyor. Tarih boyunca sirkenin güçlü antiseptik özelliğinden salgın hastalıklardan korunmak için faydalanıldı.
Bir meyvenin sirkesini kurduğunuzda onun besleyici özelliklerini ve vitamin değerlerini artırmış olursunuz. Bütün bunlara ilaveten bir meyve sirkeye dönüşürken oluşan bakteri kültürleri, vitamin ve mineralleri organizmanın kullanımına hazır hale getirir.
Mucize mi arıyordunuz?
Biz bugün sirkenin probiyotik özelliğine odaklanacağız. Bir kaşık ev sirkesinde milyarlarca dost bakteri bulunur. Ev sirkesi ile çeşnilendirdiğiniz salataların içindeki posa ise dost bakterilerin ana besin kaynağıdır. Bağırsaklarınızdaki ekosistem dost bakterilerden yana zengin olduğunda, diyabetten kansere, tüm kronik hastalıklardan koruyucu bir kalkana sahip olursunuz. Probiyotikler, kanser yapan maddelerin toksik etkilerini önler, kanserojenlerin vücuda girişini engeller ve kanserli hücrelerin intiharına neden olurlar.
Sirkenin hücrelerin insülin hassasiyetini artırarak kan şekerini düşürmekte etkili olduğunu gösteren çalışmalar var.(1) İnsülin direncinizi kırmak, kilo vermek ve Tip 2 diyabetle savaşta en etkili müttefikinizin sirke olduğu aklınıza gelir miydi? Mucize mi arıyordunuz. İşte mucize!
Hijyen takıntısına dikkat
Tarım ilacı içermeyen, üstü mumla kaplanmamış, yerli tohum Amasya elmalarınız yıkanmış. Sirke yapmaya hazırsınız.
Peki, elmaları nasıl yıkadınız? Garip bir soru gibi görünüyor olabilir. Ama söz dost bakterilerden açılmışken, konumuz da sirke yapımıyken temizlik alışkanlıklarınızı gözden geçirmenin tam zamanı. İyice yıkansınlar, hijyenik olsunlar diye, meyveleri, sebzeleri bastırdıkları suya bir-iki damla çamaşır suyu katanlar olduğunu duydum. Yok artık demeyin. Bu o kadar yaygın bir uygulama ki, bundan birkaç sene önce bakanlık tarafından “Sebzelerin, meyvelerin çamaşır suyuyla yıkanması tavsiye edilmemektedir” diye bir açıklama bile yapıldı!
Benim yaşlarımdaki bir arkadaşım da annesinin yeşillikleri yıkarken içine tentürdiyot damlattığını anlatmıştı. Hijyen takıntısı bize fayda değil, olsa olsa zarar veriyor. En önemli savunma hattımızı, probiyotiklerimizi yok ediyoruz. Zararlı mikroplardan korunacağız derken, dost bakterilerimizi kaybediyoruz. Bizi zararlı mikroplara karşı koruyan da, bu dost bakterilerdir.
Amasya elmalarından sirke tarifi
İhtiyacınız olan dört şey var: Amasya elması, büyük bir cam kavanoz, tülbent ve içme suyu.
Elmaları dörde bölün. Çekirdeklerini çıkarmayı sakın unutmayın -bu önemli. Çünkü elma çekirdeğinin içindeki maddeler maya bakterilerinin oluşmasını engeller. Dörde bölüp, çekirdeklerini çıkardığınız elmaları cam kavanoza doldurun. İşin zor kısmı bitti bile. Bundan sonrası çok kolay. Kavanoza koyduğunuz elmaların üstüne içme suyu ekleyin. Kavanozun ağzını tülbentle bağlayıp bir kenara kaldırın. Artık ihtiyacınız olan tek şey sabır. Sirkenin hazır olması -kavanozu koyduğunuz ortamın ısısına da bağlı olarak- dört ile sekiz ay arasında sürer. Önce sirke kurtçukları, sirke sinekleri oluşacak, ardından da sirke anası meydana gelecektir. Jölemsi bir görünümü olan sirke anası oluştuğunda sirkeniz hazır demektir. Mutfağınızda sirke varsa evinizde sağlık vardır.
Sirkenin 3 farklı kullanım alanı
1. Pürüzsüz bir cilt için: Ev sirkesi özellikle akneye, sivilceye eğilimli ciltlerde harikalar yaratır. Anti-bakteriyel özelliğiyle sivilceleri kontrol altına alır, cildi fazla yağlardan arındırarak gözeneklerin görünümünü küçültür. Karışımı bir ölçü sirke ve bir ölçü içme suyuyla hazırlayıp bir şişede saklayın. Bu toniği, sabah ve akşamları cildinizi temizledikten sonra, pamuk yardımıyla uygulayın. Durulamayın.
2. Böcek sokmalarına karşı: Sirkeyi sivrisinek ve böcek sokmalarında da kullanabilirsiniz. Ev sirkesine batırdığınız pamukla ısırığın olduğu bölgeye kompres yapın. Kaşıntının ve kızarıklığın kısa sürede geçtiğini fark edeceksiniz.
3. Doğal ağız gargarası olarak: Dişlerinizin ve dişetlerinizin sağlığını korumak, ağız kokusunu önlemek için ev sirkesiyle yaptığınız ağız gargarasını kullanabilirsiniz. Bir bardak suya bir yemek kaşığı sirke koyun ve kapaklı bir şişeye alın. İşte doğal gargarınız hazır.
1 “Vinegar Consumption Increases Insulin-Stimulated Glucose Uptake by the Forearm Muscle in Humans with Type 2 Diabetes” P. Mitrou* E. Petsiou, J Diabetes Res. 2015; 2015: 175204.