Kripto paralar ve terörizm finansmanı
Milliyet’te önce Önder Yılmaz’ın “Kripto Paranın Şifreleri” ardından şimdi de Cihat Aslan’ın kaleminden okuduğumuz ‘Kripto Çılgınlığı’ yazı dizileri, ‘bu ne menem bir şeydir’ diye soranlara, kripto para dünyası hakkında tüm yönleriyle fikir edinme imkanı veriyor. Thodex ve Webitcoin kötü örneklerinin ardından ilk etapta kripto para dünyasının finansal güvenlik ve tüketicinin korunması yönüne yoğunlaşıldı. Ancak geçtiğimiz günlerde Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan CNNTÜRK’te katıldığı programda meselenin esasen iki yönü olduğunu hatırlattı. Diğer yön kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanı boyutu... Bakan Elvan, OECD bünyesinde kara para ve terörizmin finansmanı konusunda çalışma yapan Mali Eylem Görev Gücünün bu platformlara yönelik tedbir alınmasını istediğini bu programda söyledi.
Kripto paraların bu yönü güvenlik çalışmaları yapanların ilgi alanında. Çünkü terör örgütleri bir yandan bilgi edinme, iletişim, sempatizan kazanma için internetin Dark Web adı verilen yüzeyini kullanırken, finansman için de kripto paralara başvuruyor.
Necmettin Erbakan Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Göktuğ Sönmez ve Doktora Öğrencisi Emine Çelik’in birlikte kaleme aldıkları “Anonimlik ve İllegalite Arasında: Deep Web, Dark Web ve Devlet Dışı Silahlı Aktörlerin Uluslararası Siber Faaliyetleri” başlıklı makale ‘yeni başlayanlar için’ oldukça faydalı.
Makalede yer alan bazı bilgileri buraya aktarıyorum:
- Anonimlik esaslı faaliyetlerini yürütmeye devam eden terörist gruplar özellikle kripto para birimleri sayesinde finansal olarak takip edilememektedirler. Kripto para birimlerinin Dark Web’deki sanal pazarlarda kabul edilmesi ve Dark Web içerisinde sınırsız olarak elde edilen yasa dışı ürünler terör örgütlerini özgürleştirmiştir. Bununla birlikte kripto paralar sayesinde dünyanın herhangi bir yerindeki kişi bir terör örgütüne finansal olarak yardım edebilmektedir.
- 2016 yılında Amerikan Tıp Derneği ile gönüllü olarak Ürdün’e giden ve IŞİD’in etkili olduğu Zataari Mülteci kampında 2 hafta kalan ABD’li 27 yaşındaki Zoobia Shahnaz 2017 yılında IŞİD’e finansman sağlamak adına Dark Web’den satın aldığı Bitcoin üzerinden kara para aklamıştır. Shahnaz çeşitli kredi kartlarından farklı miktarda ödemeler yaparak 62.000 $ değerinde Bitcoin satın almış, Çin, Pakistan ve Türkiye’deki çeşitli adreslere farklı miktarda fon olarak göndermiştir.
- IŞİD’in Bitcoin ile olan ilişkisi PKK terör örgütünün Suriye’deki silahlı kanadı olan YPG tarafından da taklit edilmeye başlanmıştır. Dark Web kullanıcısı ve Bitcoin kod yazıcısı olduğu bilinen İran asıllı İngiltere vatandaşı Amir Taaki’nin 2015 yılında Suriye’ye giderek YPG terör örgütü saflarına katılması PKK terör örgütünün Dark Web’deki etkinliğinin arttırmasına yönelik bir hamle olarak değerlendirilmektedir. Taaki, bölgede bulunan YPG’li teröristlere açık kaynaklı kod yazılımı ve Dark Web’de etkin olmaları adına eğitimler vermiştir.
- Taaki ile birlikte bölgede çalışan İspanyol bir biyolog Pablo Prieto, YPG’li teröristlere Dark Web’in ve Bitcoin’in önemini vurgulamış, üst düzey yöneticiler ise Taaki ve Prieto’dan YPG’li teröristler için teknoloji müfredatı hazırlamalarını istemişlerdir.
- Terör örgütlerinin Dark Web’i finansal kaynak, terör eylemlerini planlamak ve sürdürmek adına kullandığı, IŞİD’in Paris saldırısında ve IŞİD - YPG gibi terör örgütlerinin kripto para birimleri ile işlem yapması sonucunda açığa çıkmıştır.
Emine Çelik’i konuyla ilgili olarak bir de Ekim 2019’da “Radikalleşme ve Aşırıcılık Uluslararası Sempozyumu”nda yaptığı sunumda dinlemiştim. Çelik burada SadaqaCoins’i ve Suriye’de muhaliflere eğitim veren Malhama Tactical adlı grubun çalışma yöntemini anlatmıştı. SadaqaCoins’in, Bitcoin aracılığı ile cihatçılar için bağış talep eden Dark Web’de onion uzantılı ilk cihatçı site olduğunu, Bitcoin ve Monero dijital para birimi üzerinden işlem yaptığını söylemişti. Malhama Tactical ise sempatizanlarından kripto para üzerinden maddi destek alıyor, sosyal medya hesaplarından Bitcoin adresleri vererek bağış talebinde bulunuyordu.
***
Kripto paralar konusunu daha çok konuşacağız. Meclis Dijital Mecralar Komisyonu da konuyu gündemine almış durumda. Komisyon Başkanı AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, konu ile ilgili çalışmalara başladıklarını ve ilk olarak Merkez Bankası’ndan komisyona bilgi verilmesi amacıyla uzman talebinde bulunduklarını söyledi. Başka kurum, kuruluş ve kişileri de dinleyeceklerini belirten Yayman, bayramdan sonra komisyonunun gündeminde kripto varlıklar meselesinin olacağını, konuyla ilgili raporlar hazırlayacaklarını aktardı.