İstihbarat fabrikası

Yaklaşık altı ay önce açılışı duyurulan Milli İstihbarat Akademisi (MİA) basın ile ilk buluşmasını gerçekleştirdi. Yazının başlığını akademinin fabrikayı andıran logosuna dikkat çekmek için tercih ettim. Ayrıca MİA Başkanı Prof. Dr. Talha Köse’nin anlattıkları da logo ile büyük ölçüde örtüşüyor.

Başkan Köse akademiyi anlatmaya öncelikle kamuoyundaki yaygın “Ajan Akademisi” kanaatini düzeltmek isteyerek başladı ve mealen “Ajan yetiştirmeyeceğiz. İstihbarat alanını akademik olarak çalışıyoruz. İstihbari bir faaliyet yapmıyoruz” dedi. Köse defaatle istihbarat alanında akademik bir topluluk yetiştirmeye çalışacaklarını vurgulasa da, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından kurulan ve desteklenen bir organizasyon olduğu gerçeği, akademinin teşkilatın doğal uzantısı olduğu algısına neden olacaktır.

Bunun yanında MİA Başkanı Köse, akademinin sadece teşkilata değil, dışarıya da açık olacağını belirterek, “Türkiye 2010’lardan itibaren dışa bakar hale geldi. Buna paralel olarak uzman ihtiyacı oluştu. Bu sadece teşkilatla (MİT) ilgili değil. Kamu kuruluşları, özel sektör, şirketler de bugün dünyanın bir çok yerinde faaliyet gösteriyor” ifadesini kullandı. Dolayısıyla MİA sadece MİT’e değil, talep olması halinde diğer kurumlara yönelik çalışmalar da yapacak. MİA’nın, MİT’in kendi okulu olan MİTEM ile karıştırılmaması gerektiğinin altını da çizen Köse “Görüşümüz teşkilat görüşü değil” vurgusu yaptı. İstihbarat alanındaki gelişmeleri izleyerek Türkiye’nin kendi akademik doktrinini kayda geçirilmesi için çalışacaklarını belirten Köse, “İstihbarat alanının akademik olarak çalışılmasını teşvik edeceğiz. 21. yy savaşları artık bilgi savaşları olacak, burası çok net. Tankların, tüfeklerin yerini bilgi, sosyal medya, yapay zekanın devreye girmesiyle önümüzdeki dönemin savaşı bilgi savaşı olacak. Bilgi sahasını genişletmemiz gerekecek. Türkiye’nin meydan okumalar karşısında kendi yaklaşımını ortaya koyacağız” diye konuştu.

Stratejik yönelime paralel bölümler

MİA’da ilk aşamada İstihbarat ve Güvenlik Enstitüsü bünyesinde dört yüksek lisans programı açılacak. İstihbarat ve Güvenlik Çalışmaları’nın yanı sıra Bölge Araştırmaları Ana Bilim Dalı altında Afrika Çalışmaları ile Rusya ve Afrika Çalışmaları olacak. Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü bünyesinde ise Bilgisayar Mühendisliği ile Elektrik-Elektronik Mühendisliği programlarında siber güvenlik, veri bilimi, yapay zekâ, kriptoloji, uydu ve uzay sistemleri gibi alanlarda eğitim verilecek. Köse, alanların Türkiye’nin stratejik yönelimleri gözönünde bulundurularak belirlendiğini söyledi. İlerleyen dönemlerde yeni bölümler eklenecek.

MİA bünyesinde ayrıca kritik dillerde eğitim verecek bir Dil Okulu kurulması planlanıyor. Kritik diller, Çince, Rusça, İbranice, Ermenice, Yunanca gibi ‘ihtiyaç duyulan’ dilleri işaret ediyor. Analiz Okulu ise istihbarat, savunma, siber güvenlik, istihbarata karşı koyma gibi güncel alanlarda eleştirel düşünce ve analitik yazım sertifa programlarının gerçekleştirileceği farklı kurumların ihtiyaçlarına yönelik bir alan olacak.

Mayıs ayı sonunda 2024/2025 güz eğitim öğretim dönemi için başvuru koşullarını açıklayacak olan MİA, Haziran’da sadece yüksek lisans başvurularını alacak. Doktora programı daha sonra açılacak. Ancak MİA’nın yüksek lisans ve doktora programlarına katılabilmek için adayların zorlu bir seçim sürecini geride bırakmaları gerekeceği anlaşılıyor. ALES ve yabancı dil puanın yüksekliğinin yanı sıra ayrıca akademinin bilimsel yeterlilik sınavını, mülakatını ve güvenlik soruşturmasını geçmeleri gerekecek. Her programa 15 öğrenci alınması ve teşkilata kontenjan ayrılması planlıyor. Bu durumda güz döneminde akademi ilk 100 öğrencisini almış olacak.

İkinci raporu DEAŞ Horasan Yapılanması olan MİA’nın sıradaki raporları ise Avrupa Parlamentosu Seçimleri’nin Avrupa’ya ve Türkiye’ye etkisi, DEAŞ Afrika Yapılanması, Türkiye’nin Sınır Ötesi Operasyonları, Orta Güçlerin Grand Stratejisi ile Siber Güvenlik ve Yapay Zeka alanlarında olacak.