İstanbul’da 23 Haziran’da yenilenecek seçimlerde partilerin daha önceki seçimlerden daha çok ‘işletmeye çalışacakları’ bir mekanizma var: Hemşehrilik. Bu konudaki ip ucunu ilk olarak yine MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’den aldık. YSK daha kararını vermeden İstanbul’un hemşehri haritasını çıkartıp, stratejisini hazırlayan Bahçeli, YSK kararını açıklar açıklamaz da İstanbul’da 250 binden fazla hemşehrisi olan 15 ilin il başkanlarını Ankara’ya çağırdı.
Sonra CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu 7 Mayıs’taki grup toplantısında, “Akrabalarınıza telefon edin, yakınlarınıza telefon edin, dayılarınıza telefon edin, adaleti hakkı ve hukuku sağlamak hepinizin elindedir” diyerek yine ‘hemşehrilik’ bağına vurgu yaptı. AK Parti’nin 24 Haziran seçimlerinde, önce Ordu milletvekili Numan Kurtulmuş’u, Giresun milletvekili Nurettin Canikli’yi, Erzincan milletvekili olan Serkan Bayram’ı, Bitlis milletvekili Vedat Demiröz’ü İstanbul’a hemşehrilerinin oyunu alabilmeleri için kaydırdığını da hatırlıyoruz ki bu, diğer partilerde de uygulanan bir yöntem.
AK Parti yönetiminden bir isim, 31 Mart’ta İstanbul’a ilişkin şu saptamayı yapıyor: Trabzonlu Ekrem İmamoğlu, daha önce AK Parti’ye oy veren Trabzonlulardan da, Karadenizlilerden de oy almayı başardı. Bu saptama 23 Haziran’da en az küskün seçmeni ikna etmek kadar, başka partilerin seçmenlerini ‘hemşehrilik’ bağı ile ikna üzerinde çalışılacağını gösteriyor.
İşletmeye değer kavram
Çünkü 16 milyon nüfuslu, bir metropol olan İstanbul’da hâlâ ‘hemşehrilik’ işliyor. Anadolu’nun her yerinden bu şehre sunduğu fırsatlar için akan ve tüm zorlu şartlarına karşı direnen insanlar, hemşehrilik bağlarına sarılıyor. Hem CHP hem de AK Parti’de konuştuğum isimler aşağı yukarı aynı saptamaları yapıyor. Araştırmalara göre hemşehrilik seçmen tercihinde yüzde 15 etkili. Yani her 100 seçmenden 15’i siyasi tercihini hemşehrilik bağıyla yapıyor. Örgütlü hale getirilmesi halinde, aidiyet bilinci ve propaganda ile bu oranın daha da yukarıya çıkabildiği belirtiliyor. Partililik aidiyeti ve entelektüel birikim ise hemşehrilik dayanışmasından etkilenmiyor. Ancak dikkat çekilen başka bir nokta var. Hemşehrilik İstanbul’daki üçüncü kuşakta, gençlerde etkili değil. Ona sarılan daha çok orta yaşlılar. Üstelik partilerin İstanbul’un bazı ilçelerinde çalışmasını sağlayabildiği hemşehrilik bağı, her yerde aynı ölçüde etki yaratmıyor.
Hemşehrilik haritası
39 ilçesinde elbette her memleketten seçmen var. Ancak bazı yerlerde de dikkat çekici bir belirginlik söz konusu. Örneğin Trabzonlu İmamoğlu’nun daha önce Belediye Başkanlığı yaptığı Beylikdüzü’nde Trabzonlular ağırlıkta. Aynı şekilde Büyükçekmece, Avcılar ve Bahçelievler’de Trabzonlular yoğun şekilde var. Bahçelievler’de aynı zamanda Malatyalılar var. Tıpkı Esenler’de hem Malatya hem de Adıyaman ve İç Anadoluluların olması gibi. Kağıthane ve Ataşehir’de Sivaslılar ön planda. Küçükçekmece’de Balkan göçmenleri, Esenyurt’ta Karadenizliler, Kürt seçmenle birlikte dikkat çekici ağırlığa sahip. 31 Mart’ta HDP Esenyurt ve Küçükçekmece’de aday çıkarmadığı için Kürt seçmenin oyundaki blok hareket belirgin olarak görülüyor. Velhasıl; 23 Haziran’a kadar tüm partilerden siyasileri bol bol hemşehri derneklerinin etkinliklerinde, iftarlarında, gecelerinde göreceğiz.