Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Irak’ın kuzeyindeki Hakurk’da, PKK hedeflerine yönelik Pençe Operasyonu’nun bir başka aşamasına 27 Mayıs öğle saatlerinde başladı. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın bizzat yönettiği operasyon 28 Mayıs sabah saatlerinde resmen duyuruldu. Operasyonun zamanlamasında dikkat çekici bir nokta var: Irak Cumhurbaşkanı Berham Salih’in ziyaretinden bir gün önce başlaması... Salih İstanbul’da olduğu sıralarda, TSK operasyona ilişkin ayrıntıları paylaşıyordu...
Not alınması gereken bir başka konu; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi’nin ziyaretinden sadece 13 gün sonra Salih ile görüşmesiydi. İki cumhurbaşkanının görüşmesine dair üzerinde durmamız gereken bir başka not; Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve MİT Başkanı Hakan Fidan’ın da görüşmede yer alması. Tüm bu notları yan yana getirdiğimizde, henüz resmi bir açıklama olmasa da, ağırlıklı gündemin, yapılması planlanan geniş çerçeveli bir Türkiye-Irak askeri işbirliği ve güvenlik anlaşması olduğunu tahmin etmek zor değil.
Erdoğan’dan ipucu
Anlaşmaya dair ilk ipucunu Cumhurbaşkanı Erdoğan, Abdülmehdi’nin ziyaretindeki basın toplantısında şu sözlerle vermişti: ‘Temaslarımızda DAEŞ, PKK ve FETÖ terör örgütleriyle mücadelemizin kararlılıkla sürdürülmesi ve bu alanda Türkiye-Irak arasında bir askerî iş birliği ve güven anlaşmasının yapılmasının isabetli olacağına karar verdik.’ Erdoğan, dışişleri, savunma ve istihbarat teşkilatı yetkililerinin en kısa zamanda görüşeceklerini de orada söyledi. İşte, Çavuşoğlu ve Fidan’ın Vahdettin Köşkü’ndeki görüşmede yer alması bu açıdan önemli.
Konuya yakın kaynaklara göre; daha önce Erbil’in kontrolünde olan, PKK terör örgütünün elindeki Sincar ve Mahmur gibi yerler artık Bağdat’ın, yani merkezi hükümetin kontrolünde. Merkezi hükümet ve ordu ülkeye büyük ölçüde hâkim. Bu nedenle, PKK ile mücadele için Ankara ile Bağdat’ın, daha iyi koordinasyonu içeren, çerçevesi geniş bir işbirliğine ihtiyacı var. 2017’den itibaren yakınlaşmaya başlayan ilişkiler bunun için fırsat sunuyor.
Üç formül önerisi
Türkiye bu çerçevede uzun süredir Irak’a bir dizi teklif sunuyor. Milli Savunma Bakanı Akar gazetecilerle yaptığı iftarda bu teklifleri şöyle anlatmıştı: Kandil, Karaçok orada durduğu, Sincar’da teröristler durduğu sürece Iraklı dostlarımızın bize anlayış göstermesini bekliyoruz. Biz onlara üç formül önerdik. Birincisi ‘siz yapın’ dedik. İkincisi ‘birlikte yapalım, biz size destek verelim’ dedik. Hayır değilse ‘bırakın biz yapalım, egemenlik meselesi gibi psikolojiye de girmeyin’ dedik. Türkiye uzun soluklu Pençe Operasyonu’na tek başına başladı, yürütüyor. Bir yandan operasyonu izlerken bir yandan da iki ülke yetkilileri arasında gerçekleşecek trafiği izlemek gerekiyor.