Yeni eğitim öğretim döneminin başladığı bu günlerde liseden yeni mezun olmuş ancak üniversiteyi kazanamamış olanlar veya üniversiteden yeni mezun olmuş ve henüz iş bulamamış olan gençler için öğrencilik statüsü sona ermiş durumda. Söz konusu gençlerimiz için genel sağlık sigortasından (GSS) yararlanma açısından 10 Şubat 2016 tarihinde yapılan değişiklikle 2 yıl boyunca prim muafiyeti getirilmişti.
Genel sağlık sigortasından 2 yıl süresince muaf olmak, gençlerin geleceğe ilişkin planlarını yapmaları açısından son derece önemli bir düzenleme. Bugünkü yazımda, söz konusu durumdaki gençlerimizin GSS prim muafiyetinden nasıl yararlanacaklarını ele alacağım.
Kimler GSS kapsamındadır?
1 Ocak 2012 tarihi itibarıyla genel sağlık sigortasının uygulanmaya başlamasıyla Türkiye’de yaşayan herkes genel sağlık sigortası kapsamına girmiş oldu. Buna göre, sigortalı olarak çalışan veya bir sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde bulunan kişiler haricindeki herkesin sağlık hizmetlerinden faydalanabilmesi için genel sağlık sigortasına prim ödemesi gerekiyor. Uygulama yürürlüğe girdiğinde GSS primlerinin belirlenebilmesi için gelir testi yaptırılması gerekiyordu. Ancak zorunluluk tam olarak bilinmediğinden ve gelir testi yaptırması gerekenler bu testi yaptırmadıklarından gelir testi mağdurları söz konusuydu. Özellikle gençlerin mağduriyetlerinin giderilmesi için iki defa genel sağlık sigortası prim borcu yapılandırması ve kısmi af hayata geçirilmişti.
Gelir testinde kişinin yaşadığı hane içerisindeki kişi başına düşen gelir dikkate alındığı için, yeni mezun gencin bir geliri olmadığı halde ancak anne veya babasının geliri yüksek olduğunda bu gence prim borcu çıkıyordu. Söz konusu sorunu aşmak amacıyla pek çok gencin ikamet adresini değiştirdiği görülüyordu.
Konuya ilişkin son düzenlemeyle, gelir testinin sadece GSS priminin devlet tarafından ödenip ödenmeyeceğinin belirlenmesi amacıyla kullanılması yoluna gidildi. Böylece GSS primi 53 TL olarak sabitlendi ve mağduriyetler de ortadan kaldırılmış oldu.
Yaş şartı önemli
İki yıllık muafiyet uygulamasında dikkat edilmesi gereken bir nokta daha var. Buna göre, muafiyetin uygulandığı süre boyunca gencin 20 veya 25 yaşını geçmesi durumunda muafiyet iki yıl şeklinde değil, yaş sınırı geçilinceye kadar geçerli oluyor.
Yürürlük tarihi 10 Şubat 2016
Yukarıda belirtilen değişikliğin yürürlük tarihi 10 Şubat 2016. Yani, 10 Şubat 2016 ve sonrasında lise veya üniversiteden mezun olan gençler için muafiyet otomatik olarak devreye girdi. Geçtiğimiz haziran döneminde liseden veya üniversiteden mezun olan gençler için Sosyal Güvenlik Kurumu mezuniyet tarihi itibarıyla iki yıl muafiyet tanımlıyor. Bu sayede, yeni mezun gençler bir işe girmemeleri halinde söz konusu tarihe kadar sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanabiliyorlar.
Gençler için önemli düzenleme
Yapılan değişiklik öncesinde liseden ya da üniversiteden mezun olan gençler mezuniyet sonrasında ebeveynleri üzerinden sağlık hizmeti almaya devam edemiyorlardı. Burada, yaş sınırı ve eğitime devam etme koşulu nedeniyle gençlerin gelir testine girerek GSS primini yatırması gerekiyordu.
Değişiklik sonrasında söz konusu gençler için iki yıllık süreyle GSS prim muafiyeti getirildi. Böylece, liseden mezun olan bir genç 20 yaşını, üniversiteden mezun olan bir genç ise 25 yaşını aşmadığı sürece bu muafiyetten faydalanabiliyor.
Prim borcu olsa da provizyon verilecek
Kendisi adına prim borcu olsa dahi gençlerin muafiyet süresince sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi mümkün. Bu durumda, prim borcu olan lise mezunu bir genç üniversiteyi kazanamadığında sağlık hizmetlerini anne babası üzerinden alamasa da 2 yıl süreyle ücretsiz sağlık hakkından faydalanabiliyor.
