EYT’liye teşvik kalkıyor

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görüşülmeye devam eden Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi emekli aylıklarının en düşük 12.500 TL olarak ödenmesine dair düzenlemeyi içeriyor.

Diğer yandan teklifte işverenleri yakından ilgilendiren iki düzenleme daha var.

Sigorta prim oranları

Mecliste ilk yedi maddesi kabul edilen teklifin önümüzdeki hafta kabul edilip Çarşamba gününe kadar Resmi Gazetede yayımlanması söz konusu olursa Ağustos ayından itibaren işverenler için işçi çalıştırmanın maliyeti artacak.

Sigorta primlerinin SGK’ya aktarılması görevi işverenlerdedir. İşverenler her ay işçiler için sigorta primi öderler. Bu primlerin bazıları çalışanların brüt ücretlerinden kesilerek sigortalı payı olarak bazıları ise işveren payı olarak brüt ücrete ilave olarak ödenir.

Dolayısıyla işçinin brüt ücretine ilave olarak ödenen bu primler ücretin işverene olan maliyetini oluşturur.

İşverenler işçilerin brüt ücretlerinden toplamda yüzde 15 prim kesip SGK’ya aktarırken yine brüt ücretleri üzerinden yüzde 22,5’de işveren primi öderler. Primlerini düzenli ödeyen işverenler için uygulanan 5 puanlık teşvik ile bu oran yüzde 17,5’e iner.

İşveren ödüyor

Kısa vadeli sigorta kolları prim oranının tamamı işveren tarafından ödenir. Hali hazırda yüzde 2 olarak uygulanan prim oranının düzenleme sonrası yüzde 2,25’e çıkarılması hedefleniyor. Bu düzenleme Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihi takip eden ay başından itibaren yürürlüğe girecek. Bu ay içerisinde Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi yasalaşır ve Resmi Gazete’de yayımlanırsa ağustos ayından itibaren işverenlerin işçileri adına ödedikleri kısa vadeli sigorta kolları prim oranı yüzde 2,25’e yükselecek. Bu da işverenler için asgari ücrette 50 TL, diğer ücret seviyelerinde brüt ücretin yüzde 0,25’i kadar ek maliyet anlamına gelecek. Örneğin sigorta primine esas kazancı 80.000 TL olan işçi için işveren hali hazırda 1.600 TL kısa vadeli sigorta kolları primi öderken, düzenleme hayata geçtikten sonra bu rakam 1.800 TL’ye yükselecek. Yani 200 TL’ye varan bir ek maliyet söz konusu olacak.

Kayıt dışı riski

Geçtiğimiz yıl mart ayında EYT düzenlemesi hayata geçerken, işverenlerin aynı anda kalifiye işgücünü kaybetmemesi adına bir de teşvik hayata geçmişti. Yalnızca EYT kapsamında ve yaş şartını tamamlamadan emekli olup aynı işyerinde 30 gün içerisinde çalışmaya devam eden işçiler için işverene 5 puanlık teşvik uygulanıyordu. İşte bu teşvik de Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin yasalaşması sonrası kaldırılacak. Emekli bir işçiyi çalıştıran işverenler yüzde 22,5 sosyal güvenlik destek primi ödüyorlar. Buna ilave olarak yüzde 2’de kısa vadeli sigorta kollarına prim ödeniyor. Yani toplamda emekli bir işçi için işveren yüzde 24,5’lik bir prim ödüyor. Bu orandan 5 puan indirim yapıldığında prim oranı yüzde 19,5’e iniyordu ve böylelikle 17,5 olan emekli olmayan işçi için ödenen işveren primi ile arasındaki fark yalnızca 2 puan oluyordu. Ancak hem bu teşvikten yalnızca EYT’li emeklilerin yararlanması ve hatta yaş şartını tamamlamayan EYT’lilerin faydalanabilmeleri hem de EYT sonrası toplu işten ayrılışların sona ermesi nedeniyle bu teşvik kaldırılıyor.

EYT’lilere uygulanan teşvikin kaldırılmasının işverene yansıması asgari ücret üzerinden çalıştırılan bir EYT’li emekli için 1.050 TL olacak. Dolayısıyla EYT’lilerin aynı işyerinde çalışmaya devam etmeleri güçleşebileceği gibi kayıt dışı istihdama yönelme riskleri de artabilecek.