Abramovic’ten ‘Callas’ın 7 Ölümü’
30 Ocak 2020 akşamı İstanbul’da Sakıp Sabancı Müzesi’nde Akbank sponsorluğunda gerçekleşen Marina Abramovic sergisinin açılışındaydım.
Marina Abramovic, açılış konuşmasında “Burada büyük bir kalabalık var, performans sanatına ilk başladığımda sadece birkaç izleyicim vardı, bu noktaya gelmem tam 50 yılı aldı” diye başladı.
Artık müzelerin de sabit koleksiyonlar yerine sürekli değişen performans sanatına kapılarını açmalarının değişen dünyaya adaptasyon olduğunu özetledi.
Marina Abramovic ve Marina Abramovic Institute’un ‘Flux/Akış’ sergisini çok beğenenler de oldu, Abramovic’in yurt dışındaki sergilerine katılmış olanlar arasında ise provokatif tarzının aksine konservatif bulanlar da oldu.
Her ne olursa olsun, Marina Abramovic gibi yıldız sanatçıların sergilerinin Türkiye’ye gelmesi hem bizim global kültür-sanat dünyasını yakından takip edebilmemiz için hem de Türkiye’de kültür-sanat turizminin ilerlemesi için önemli. Abramovic’in sergi süresince İstanbul’da olamayacak olması da serginin açılışta daha yoğun ilgi görmesine neden oldu.
Kovid-19 salgını henüz sadece Çin’de yayılırken hepimiz Marina Abramovic’le tanışmak ve tabii selfie yapmak peşindeydik.
Sosyal mesafeli opera
Şimdi ise Marina Abramovic, Münih’te ilk operasının prömiyerini yapıyor ve “Performans koronavirüse değil, koronavirüs performansa uyum sağlamalı” diyor.
Jay-Z’den Adidas ve Microsoft’a kadar birçok ünlü isim ve markayla iş birliği yapan Marina Abramovic, şöhret, aşk ve içsel krizler hakkındaki performansta sahnede tam 7 kez ölüyor.
Münih’teki tarihi Bavarian State Opera House’da sergilenen eserin adı ‘7 Deaths of Maria Callas’. ‘Maria Callas’ın 7 Ölümü’ aslında nisanda sahnelenecekti ama pandemi nedeniyle ertelendi.
Şimdi ise 2300 kişilik salona sadece 200 izleyici alınıyor.
Hatta orkestra sosyal mesafeyi koruyarak rahat oturabilsin diye salondaki ön koltuklar da kaldırıldı.
Marina Abramovic, bugünden itibaren tam 5 gece sahneye çıkacak.
Ortak nokta: Kırık kalpten ölmek
Opera eseri, Yunan asıllı Amerikalı soprano Maria Callas’ın hayatını anlatıyor, yeteneği kadar Aristotle Onassis ile yaşadığı aşkla da bilinen Callas’ın hayatını kendi hayatına benzetiyor Marina Abramovic.
Sanatçı Paolo Canevari’yle ilişkisini Callas’la Onassis’in ilişkisine benzetiyor.
“Kırık kalpten ölmek, en sevdiğin tarafından öldürülmek” diye özetliyor iki sanatçının da yaşadıklarını.
“Maria Callas 53 yaşında kırık kalpten öldü, tek farkımız benim hayatımı işim kurtardı” diye de ekliyor 73 yaşındaki Marina Abramovic.
Willem Dafoe de sahnede
Abramovic, eserin her bölümünde Hollywood aktörü Willem Dafoe tarafından öldürülüyor. Filmler geçen kasım ayında Los Angeles’ta Kanye West ve Kendrick Lamar’ın video kliplerini de çeken yönetmen Nabil Elderkin tarafından çekildi. İlk yarıda Abramovic çoğunlukla sahnenin ortasında gözleri kapalı hareketsiz yatıyor. 2.5 saatlik eserin ikinci yarısında ise Callas’ın Paris’teki evinde Abramovic yataktan kalkıyor ve Callas’ın içsel sesini canlandırıyor. “Klasik bir sanat olan operayı parçalara ayırmak, filmle birleştirerek yeni bir şey yaratmak istedim” diyor Abramovic. Peki ama Münih’teki performansı nasıl izleyeceğiz derseniz 5 Eylül’den itibaren operanın internet sitesinde ücretsiz yayınlanacak.