Ali Çınar

ABD’deki anketlerde Başkan Joe Biden ile yardımcısı Kamala Harris’in başarı oranları yüzde 40’lara düşerken, Amerikan kamuoyu, Beyaz Saray’da son iki haftadır yaşanan istifaları konuşuyor. Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in, önce İletişim Direktörü Ashley Etienne, ardından Basın sözcüsü ve Baş Danışmanı Symone Sander istifa etti. Bu istifaların arkasında Harris’in kendi ekibini idare edememesi ve ofis içinde artan kargaşalar olabileceği belirtiliyor. Bununla birlikte yaklaşık iki aydır, Başkan Biden’ın Harris’i işlevsiz hale getirdiği ve iki siyasetçinin ekipleri arasında sıkıntılar olduğu başkent kulislerine yansımıştı.

Zaman zaman yakın çevremden, “2024 başkanlık seçimlerinde kimler aday olacak?” şeklinde sorular geliyor. Net olan, 45. Başkan Donald Trump’ın Cumhuriyetçi Parti’den aday adayı olacağı. Ona en yakın diğer rakip adaysa, bu aralar yıldızı parlayan Florida Valisi Ron DeSantis. Demokrat kanatta da, Başkan Biden’ın 2024’te tekrar aday adayı olmayı istediği, bizzat Basın Sözcüsü Jen Psaki tarafından

Son günlerde başkent Washington D.C’de ciddi bir Ukrayna alarmı söz konusu. Rusya’nın uzun zamandır Ukrayna sınırlarındaki askeri birliklerinin sayısını artırması ve Devlet Başkanı Vladimir Putin’in geçen hafta bazı donanma gemilerini Karadeniz’e yollama adımları, ABD’nin, “Rusya’nın bu ülkenin büyük bir bölümünü işgal edeceği yönündeki düşüncesini” artırdı! Evet yanlış duymadınız, Odessa dahil büyük bir bölümünü...

Peki ABD, şu anda bu konuda neler yapıyor? Washington, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalede bulunmasını engellemek için zamanın azaldığına ilişkin Türkiye dahil müttefiklerini uyarırken, NATO içindeki Avrupalı üyeleri, Moskova’yı caydıracak ekonomik ve askeri önlem paketi geliştirilmesi konusunda birlikte çalışmaya teşvik ettiğini öğrendik. ABD’li yetkililer, Rusya’nın Ukrayna yakınlarında topladığı birliklerle ne yapmak istediğine henüz karar vermediğini ancak yığınağın ciddiye alındığını ve ABD’nin bunun bir blöf olduğunu

Savunma Bakanlığı’ndan bir heyet, ABD’den satın alınması düşünülen 40 adet F-16 ve 80’e yakın modernizasyon kiti konusundaki görüşmelerin ikinci etabı için Washington’daydı

ABD ile Türkiye arasında, özellikle S-400 füze sistemi alımı ve buna bağlı olarak F-35 programı nedeniyle ilişkilerde yaşanan gerginlik sürerken, Türk Savunma Bakanlığı’ndan bir heyet, ABD’den satın alınması düşünülen 40 adet F-16 ve 80’e yakın modernizasyon kiti konusunu görüşmek için Washington D.C’deydi. Heyet, söz konusu görüşmelerin ikinci ayağı için Washington’a gelirken, ilk görüşme, Pentagon temsilcilerinin Ankara’ya gelişiyle gerçekleşmiş ve sürecin devam ettiği açıklanmıştı.

Türk Savunma Bakanlığı yetkilileri, Washington’da Büyükelçi Murat Mercan’la da bir araya gelirken, görüşmelerin 2022 başında tekrarlanarak sürecin devam etmesi bekleniyor. Savunma Bakanı Hulusi Akar, Washington D.C’deki heyetin görüşmelerine dikkat çekerken, anlaşma

Hindistan 2018 yılında Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi almak için 5.5 milyar dolarlık anlaşma imzaladı. Hatta bu anlaşma, 19. Hindistan-Rusya ikili zirvesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Hindistan Başbakanı Narendra Modi arasında Yeni Delhi’de büyük bir törenle imzalanmıştı.

Bununla birlikte, Hindistan ile arasında gelişen stratejik ortaklığı tehlikeye atmak istemeyen ABD, S-400’ler nedeniyle bu ülkeye mali yaptırım uygulamaktan yana olmadığını farklı şekillerde dile getirdi. Hatta, ABD’nin o dönemdeki Savunma Bakanı James Mattis de dahil birçok ABD yetkilisi, ABD ile Hindistan’ın bir şekilde bu sorunu çözeceğini belirterek, hiçbir zaman yaptırım tehdidini dile getirmedi.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne (SIPRİ) göre Moskova, 1960’lardan bu yana Yeni Delhi’nin en büyük savunma tedarikçisi olurken, Hindistan’ın 2012’den 2020’ye kadarki silah ithalatının yüzde 55’ini temin etti. 2020 rakamlarına baktığımızda ise, her ne kadar Hindistan’ın Rusya’dan askeri alımı

Son iki haftada ABD Kongresi’nde Türkiye aleyhine iki mektubun Joe Biden yönetimine yollanması sonrasında, Türk kamuoyunda bu mektupların etkili olmadığına ilişkin yorumlar paylaşılmaya başlandı. Son olarak Türkiye’ye F-16 verilmemesine yönelik mektubun öncülüğünü Yunanistan kökenli Kongre üyeleri yapsa da aralarında 1 Türk dostluk grubu üyesinin (Brian Fitzpatrick) de olduğunu belirtmekte fayda var.

Açıkçası, Kongre üyelerinin Başkan ve bakanlara yolladığı mektupların dikkate alınması gerektiğine inanıyorum. Öncelikle, Beyaz Saray yönetimi, Kongre’den gelen mektupları dikkatle okuyor ve not ediyor. Yani Kongre’nin görüşlerini önemsiyor. İkincisi, mektuplar Beyaz Saray yönetimine yollandığından bunun halkla ilişkileri yapılabiliyor ve kamuoyu algısı oluşturabiliyor. Üçüncüsü, yerel eyaletlerden baskı sonucu gelebilecek mektup ve tasarı önerileri gerçekleşirse, Kongre üyeleri, seçmenin güvenini kazanıyor. Dördüncüsü, bazı Kongre üyelerini yönlendirebilen

İtalya’nın başkenti Roma’da 30-31 Ekim tarihlerinde yapılacak G-20 Liderler Zirvesi’ne çok az bir süre kala, Türkiye’nin Batı ile ilişkilerinin tansiyonu yükselmeye devam ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 10 büyükelçinin istenmeyen adam ilan edilmesi talimatı gerçekleşirse, başta ABD olmak üzere Batı ile daha da sıkıntılı bir sürece girilmesi bekleniyor. Hatta bu karar çerçevesinde, muhtemel Tayyip Erdoğan-Joe Biden görüşmesi bile olmayabilir. Bu görüşmede, F-35 ve F-16 konularının yanı sıra Suriye’deki son gelişmeler ve masada duran sorunların konuşulması beklenmekteydi.

Konuştuğum iki emekli Amerikan diplomatı, Türkiye’deki bazı yabancı misyon şeflerinin sosyal medyadan ortak açıklama yaptıklarına değinirken, Donald Trump dönemindeki Dışişleri Bakanlığı’nın da gerek sosyal medyadan gerekse de basın toplantılarında zaman zaman Kavala serbest bırakılması konusunu dile getirdiğine dikkat çekti.

MEKTUPLU PROPAGANDA

Tabii, Türk-Amerikan ilişkilerinde halihazırda pek çok sıkıntı varken,

Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın Washington ziyaretini yakından takip ettim. Zira 2. kez imzalanan ABD-Yunanistan ortak savunma anlaşması, Türkiye açısından da önem taşıyor...

Anlaşma imza töreninin ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Twitter ve YouTube hesaplarından canlı olarak yayınlanması, Yunanistan için önemli bir reklam fırsatı oldu diyebilirim. Net olan, Yunanistan, şu an Türkiye ile ABD arasında yaşanan savunma alanındaki sıkıntıları fırsat bilerek zekice adımlar attı. Bu anlaşma, önceden birer yıllığına yenilenirken, yenisi 2026’dan itibaren, taraflardan biri çekilmedikçe süresiz yürürlükte kalacak. Özellikle Dedeağaç, Girit, Larisa ve Litohoro bölgelerinde ABD’nin askeri varlığını artırmasıyla, Yunanistan, Amerika’nın askeri lojistik merkezlerinden biri haline gelecek.

ABD donanmasının, bu sayede boğazları kullanmadan, Bulgaristan ve Romanya’ya rahatça gidebileceğini söyleyebiliriz. Deyim yerindeyse, ABD, belli konularda dolaylı olarak Türkiye’ye ihtiyacı olmayacağı mesajını veriyor.

Detaylarda neler var?

Washington&rsq

Geçen hafta Ankara’dan Pentagon’a yollanan 40 F-16 satın alımı ve 80 F-16 uçağının modernizasyonu talebinin yankılarından bahsetmiştim. Tabii ki bu yankılar, ağırlıklı olarak Türk kamuoyunda tartışıldı. Ancak Amerikan basınında Reuters’in haberi olarak yer almasının dışında, ABD gündeminin öne çıkan başlıkları arasında değildi, olması da beklenmiyordu. Washington D.C’de ise Ermeni, Yunan ve YPG-PKK gruplarının konuyu Türkiye aleyhine kampanyaya dönüştürdüğünü de belirtmek isterim.

Türkiye’de TV’ler dahil bazı uzmanların, “Foreign Policy”nin “tartışma bölümünde” sağda solda duyulan bilgilerle yazılmış bir makaleyi “ABD Türkiye’yi konuşuyor” algısı yaratmasıysa tamamen yanlış. Zira Joe Biden yönetimi ve ABD medyasının gündeminde ne Türkiye var ne Almanya ne de Afganistan... Biden yönetimi büyük oranda Kovid-19 ile mücadele ve ekonominin toparlanmasına ağırlık vermiş durumda.

Bilhassa Washington D.C’de, kendini Türk uzmanı olarak nitelendiren bazı Amerikalıların,