‘Suriye’de insanlık ayıbı sona ermeli’

Başbakan Yıldırım, Suriye rejiminin Doğu Guta’ya yönelik kimyasal silah kullanımına tepki gösterirken, “Bu vahşet kabul edilemez” dedi. Yıldırım, Türkiye’nin, Suriye’nin toprak bütünlüğünü ve kalıcı bir barış sürecinin gerçekleşmesini istediğini söyledi.

Başbakan Binali Yıldırım, Suriye’nin başkenti Şam yakınlarındaki Doğu Guta’da kimyasal silah kullanılmasına sert çıkarak, “Rejimin masum çocuklara, savunmasız insanlara karşı yaptığı bu vahşet kabul edilebilir bir şey değil. Biz başından beri Suriye’de artık bu insanlık ayıbının sona ermesini, kendi toprak bütünlüğü içerisinde bütün etnik unsurların, teröre bulaşmamış, eline silah almamış kesimin geleceği için mücadele veren grupların katıldığı kalıcı bir barış sürecinin gerçekleşmesini istiyoruz” dedi.

Moğolistan’ın ardından Afganistan gezisini tamamlayan Yıldırım, dönüş yolunda uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı.

İran üzerinden Türkiye’ye gelen kaçak göçmenler için Iğdır’da bir kamp kurulacağını açıklayan Yıldırım, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sanatçılarla Hatay’da Mehmetçik’e moral ziyaretini eleştiren CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu için “Kendi gidemediği için herhalde bunun verdiği bir eziklik var” yorumunda bulundu. Yıldırım’ın gazetecilerin sorularına verdiği yanıtlar şöyle:

‘O insanlara biz kucak açtık’

- Doğu Guta’daki kimyasal silah saldırısı vicdanları sızlattı. ABD Başkanı da sert tepki gösterdi. BM Güvenlik Konseyi acil toplantıya çağrıldı? Bu noktada bizim duruşumuz nedir?

Duruşumuz çok açık. Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı Harekâtı’yla, gerginliğin sonlandırılması misyonumuz aslında Suriye’de bizim ne yapmak istediğimizi ortaya koyuyor. Biz bunları yaparken tamamen hedef odaklı çalışıyoruz. Sivillerin zarar görmemesi için büyük titizlik gösteriyoruz. Mehmetçiklerimiz ve ÖSO elemanları ile. Tabii rejimin masum çocuklara savunmasız insanlara karşı yaptığı bu vahşet kabul edilebilir bir şey değil. Bu konuda kısa bir süre önce Doğu Guta’da yaşananlar da oradan canlı kurtarılan insanlara yine biz kucak açtık. Sayıları her geçen gün artıyor. Beş yüz ile başladı 10 bini aştı. Dolayısıyla biz başından beri Suriye’de artık bu insanlık ayıbının sona ermesini kendi toprak bütünlüğü içerisinde bütün etnik unsurların teröre bulaşmamış eline silah almamış kesimin geleceği için mücadele veren grupların katıldığı kalıcı bir barış sürecinin gerçekleşmesini istiyoruz. Rusya ile İran ile beraber yürüttüğümüz bir Astana süreci var. Diğer koalisyon ülkelerinin de bu yöndeki faaliyetlerini her zaman destekler bir tutum içindeyiz.

‘Münbiç için diyalog sürüyor’

- Münbiç ile ilgili ABD’den gelen açıklama yeni dışişleri bakanının bekleneceği oldu. Görüşmeler devam ediyor. Münbiç’e operasyon opsiyonlar arasında mı?

Sayın Cumhurbaşkanımız sık sık tekrar ediyor. Biz de söylüyoruz. Şu an başlatılan bir diyalog süreci var. Bu diyalog sürecinin bir şekilde sonuçlanması gerekiyor. O olmadan böyle bir çalışma içerisine gitmek doğru olmaz. Ama bu Münbiç’teki düşüncemizi değiştirdiğimiz anlamına gelmiyor. Münbiç’te hiçbir PKK, PYD, DEAŞ terör mensubu kalmayacak. Münbiç’te zaten yoğun olarak Arap aşiretler yaşıyor. Oranın yönetimini asıl sahiplerine vermek gerekir. ABD’ye Rex Tillerson (Eski Dışişleri Bakanı) zamanında bir öneri olarak görüşümüzü sunduk. O öneri hâlâ masadadır. ABD yakında bir karar verecektir.

‘Bir numaralı gündem maddemiz faiz-enflasyon’

- Yeni ekonomik paket ne zaman açıklanacak, içinde faizin düşürülmesi gibi konular olacak mı? ABD ve Çin arasında artan ticaret savaşına yönelik Türkiye nasıl önlemler alacak?

Ekonomi ile ilgili tedbirleri peyderpey açıklıyoruz. Mesela geçen hafta sonu KOBİ’lere yönelik düşük faizli 7.5 milyar TL’lik kredi, 75 bin KOBİ’ye kredi verilmesiyle ilgili nefes kredisinin tanıtımını yaptık. Ayrıca önümüzdeki bir kaç gün içinde dar kapsamlı 2017’de aldığımız tedbirlere benzer tedbirler de açıklayacağız. Meclis’te vergi düzenlemeleri yapıldı. Reel sektörü destekleyen bir çok düzenleme yaptık. Bunların hepsinin amacı yatırımcının işini kolaylaştırmak. Doğrudan yatırım fırsatlarını daha da artırmak. Faiz-enflasyon konusu tabii ekonomide bir numaralı gündem maddemiz olmaya devam ediyor. Faizlerin aşağı çekilmesi şüphesiz enflasyonun aşağı inmesini sağlayacak. Bu oluncaya kadar da yatırımcılara, imalat sektörüne, KOBİ’lere, tarım sektörüne düşük faizli destekleri de sürdüreceğiz. Diğer tedbirlerimiz de önümüzdeki günlerde şekillenmiş olacak. ABD ile Çin arasındaki kavga büyük tabii. ABD’nin yaptıklarına Çin de gecikmeksizin cevap veriyor. Bu ekonomik savaşın sonuçları sadece bu iki ülkeyi ilgilendirmiyor. Dünyanın tüm ülkelerini de öyle ya da böyle etkiliyor. Türkiye’yi etkiliyor. Türkiye zaten ABD ile ticaretinde açık var. son 10 yılda ABD’nin lehine 70 milyar dolarlık açığımız oluştu. Bir de ek vergilerin getirilmesiyle şartlar biraz daha olumsuzlaştı. Bu konuda Sayın Cumhurbaşkanımız, ABD Başkanı Trump’a bunun adil olmadığını, Türkiye’nin diğer bazı ülkeler gibi uygulamanın dışına çıkarılması gerektiğini söyledi. O da ilgileneceğini söyledi. ‘Ben bu kadar açık olduğunu bilmiyorum’ dedi. İnşallah önümüzdeki günlerde bu konuda olumlu bir adım atılmış olur.

'Kaçak göçmenler için Iğdır’a kamp kuracağız'

- Özellikle Doğu sınırlarımızda ciddi bir Afgan göçü var. Son dönemlerdeki artışın nedeni İran ile ilgili bir sıkıntı mı, tavır değişikliğine mi gitti?

Toplam Doğu sınırlarımızdan kaçak göçmen girişleri yıllık 146 bin, bunun 50 bin kadarı Afgan. İran’dan ziyade ülkelerdeki sorunlardan kaynaklanıyor, insanlar niye memleketlerini bırakıp gider. Afganlı da terörden bıkıyor, gelecek görmüyor, yollara düşüyor. Daha iyi bir istikbal için gelişmiş ülkelere, daha az gelişmiş ülkelerden bir akım var dünyada. Şu anda dünyada göçmen sayısı 65 milyonu aştı. Nüfusu 65 milyonun üzerinde sadece 20 ülke var, 21’incisi göçmenler. Bu küresel bir soruna dönüşmüş vaziyette. Bunun en büyük acısını, bedelini biz ödüyoruz. Afganistan terörün bitirilmesi konusunda kapsamlı ve kararlı bir politika uygulamaya başladı. Çok operasyon yapıyor. Bu da göçü tetikliyor. İnsanlar hayatını kurtarmak için, çok da seçici olmuyorlar. Ama biz gelenlerden terörle ilgili olanları geri gönderiyoruz. Gitmeyenlerin hayatlarının daha düzgün olması için tedbirler alıyoruz. Iğdır’da bir kamp kuracağız. Çalışmasını başlattık. İran üzerinden gelenlerin barınacağı bir kamp. Burada ciddi bir ihtiyaç var.

- Türkiye’nin Afganistan ile ilgili perspektifi nedir?

Bizim burayla ilgili öngördüğümüz şey, bir kere akan kanın durması. Yılda ortalama 30 binden fazla insan terör nedeniyle hayatını kaybediyor. Büyük acılar yaşanıyor. Bu acıların izleri belki yıllarca silinemeyecek. Bakış açımız ne petrol ne doğalgaz ne değerli madenler. Bizim bakış açımızda insanlık var. Dostumuz, kardeşimiz, Afganistan ile barış ve istikrar içinde tüm etnik grupların katılımı ile kendi iradesini belirleyecek ve terör belasından kurtulmuş bir hale gelmesi. Bizim yaptığımız hem güvenlik açısından faaliyetler, havaalanı bünyesindeki çalışmalar hem de bunun dışında sivil halka yönelik yaptığımız çalışmalar. TİKA’nın faaliyetleri arkasında tek taraflı bir pazarlık amacı ve hırsı yok. Afganistan’ın kalkınması ve huzuru ve güvenliği için tüm diğer ülkelerde olduğu gibi aynı anlayışla faaliyetlerimiz var. Afganistan’daki faaliyetler tabi Türkiye’nin tek başına yürüttüğü faaliyet değil. Onun üzerine bizim yaptıklarımız var. Bunlar da zaten işin daha anlamlı kısmını oluşturuyor.

‘Kılıçdaroğlu’nda bir sıkıntı ve eziklik var’

- Cumhurbaşkanı’nın sanatçılarla yaptığı bölge ziyaretine CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun tepkisi vardı. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

CHP Genel Başkanı bu sanatçıların, bakanların operasyona katılan askerlerle ve komutanlarla bir araya gelmesine tepkisinin anlamlı olduğunu düşünmüyorum. Niye bu kadar keskin tepki gösterdi onu anlamak mümkün değil. Büyük bir başarıya imza atmış Mehmetçik’e moral ziyaretinde bulunmanın neresi yanlış, anlayabilmiş değilim. Her zaman asker ziyareti olur. Biz de buraya geldik. Afganistan’da kahraman subaylarımızla bir araya geldik. Bizim için de yarın bir şey söyleyebilir. Şu anlama geliyor. Kendi gidemediği için herhalde bir sıkıntı içerisinde bunun verdiği bir eziklik var. Bunu ortadan kaldırmak için var gücüyle karşı atağa geçmeyi tercih ediyor. Hakikaten kötü bir üsluptu. İşi getirip şehitlerimizle karşılaştırmak filan bunlar fevkalade talihsiz bir değerlendirme idi. Ve toplumda bir karşılığı da yok. Sanatçılarımızın askerlerimizle bir dayanışma içerisinde olmasının çok ağır bir dille eleştirmesi hiçbir şekilde doğru olmamıştır. Bunun yerine esasında Kılıçdaroğlu’nun siyaset üretememesi geleceğe yönelik kucaklayıcı mesajlar verememesinin ruh halini de olumsuz etkilediğini düşünüyorum.

Kabil’de cami açtı

Başbakan Yıldırım, Afganistan ziyareti sırasında baskent Kabil’deki NATO üssünde TİKA’nın inşa ettiği ‘Şehit Başçavuş Bülent Aydın Camisi’nin açılışını gerçekleştirdi. ‘15 Temmuz’un ilk şehidi’nin adının verildiği cami açılışına Yıldırım’a eşlik eden bakanlar ile Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı Komutanı Tuğgeneral Murat Selçuk Çol ve Afganistan Türk Görev Kuvveti (ATGK) Komutanı Tuğgeneral Tayyar Aydın da katıldı. Yıldırım, ardından Afganistan’da görevleri sırasında şehit olan Türk askerlerinin hatırasını yaşatmak için yapılan anıta çelenk bıraktı.

‘FETÖ hassasiyetimizin farkında oldular’

- Moğolistan ve Afganistan’ın FETÖ ile mücadeleye desteği nasıl, özellikle okullar konusunda?

Afganistan FETÖ mücadelesine yönelik devlet okullarının devredilmesine garanti verdi. Ve o konuda anlaşma sağlandı ama devir teslim henüz gerçekleşmedi. Bu ziyaretimizde bu konuda artık daha hızlı hareket edilmesini, öğrencilerin geleceği açısından da önemli olduğunu ifade ettik. Zannediyorum bunu takip edecekler. Moğolistan’da da bu konudaki hassasiyetimizin farkında oldular. Bundan sonra biraz daha çözüme yönelik kararlı adımlar atmalarını bekliyoruz.

- Moğolistan’ın direkt uçuşları engellemesi gündeme geldi mi?

Ziyaretimizin ana konularından bir tanesiydi. Şunu çok açık bir şekilde ifade ettik. Eğer Moğolistan olarak bizim Ata yurdumuz olarak Türkiye ile ilişkileri geliştirmek istiyorsanız ki istiyorlar bunun yolu ulaşımdır. Ulaşım olmadan ilişkileri geliştiremeyiz. İnsanlar 6 saatte gelmeleri gerekirken niye 15-20 saatte gelsinler. Bunu açıkça söyledik. Sivil havacılıkta serbestleşmeye yönelik bir karar alma arifesinde olduklarını söylediler. Ve bu konuda herhalde bu sene bitmeden bir açılım olacağını düşünüyoruz. Aldığımız sinyaller bu yönde. Tabii bu çözülürse ciddi şekilde ticaret de turizm de gelişir.