Filyos notları ve tarihi gün
Karadeniz doğal gazının karaya ulaştırılmasında bu pazartesi yeni bir sürece giriliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılması planlanan törenle karadan denize ilk boru döşemesi başlıyor.
Geçen hafta Filyos’taydım. Filyos Doğal Gaz İşleme Tesisleri inşaatını ve gaz getirme çalışmalarını yerinde gördüm. Proje çerçevesinde aynı anda 6 bin faaliyet yürütülüyormuş dev proje ile ilgili.
Dev vinçler hazır, gemiler hazır, kaynakçılar hazır. Kara borular döşenmeye başlamış. TPAO mühendisleri ve çalışanları 24 saat ayakta.
Deniz altına boru döşemek ise kolay değil. Çünkü 170 kilometrelik deniz altı sürecinde uçurumlar ve dar alanlar var. Buralar tıraşlanacak ve bazı yerler doldurulacak. Denizin 2 bin metre altına borular döşenecek. 1 senedir boruların nereye konulacağının mühendisliği yapılmış.
En kritik nokta ilk 10 kilometre. Çünkü karadan 10 kilometre açığa kadar çok engebeli. Filyos’ta birlikte dolaştığımız TPAO Sakarya Gaz Sahası Geliştirme Projesi Müdür Yardımcısı Selin Eda Tekiroğlu “zor ama yapacağız” diyor.
Denizde günde 5 km boru döşemesi planlanıyor.
Tekiroğlu ile Sakarya Gaz Sahası’nın boru hattının karaya varış noktasına da gittik. Yani karadan denize ilk borunun döşeneceği yer. Pazartesi dev vinç ve gemi yardımı ile denize boru döşeme oradan başlayacak.
Gemide 12 metrelik borular kaynak yapılarak birleştirilecek. İlk etapta vinç yardımı ile borular geriye çekilecek. Daha sonra da gemi ilerledikçe borular denize indirilecek. Yani boruların birleştirmesi de gemide olacak.
Tersine göçü artırmış
Proje yurt dışından Türkiye’ye tersine göçü artırmış. 200’e yakın bu proje için gelen olmuş. Toplamda projede 6 bin kişinin çalışması bekleniyor. Çalışanların yüzde 95’inin Türk olduğu bilgisi de verildi turda. 100’ün üstünde kişi de yöredekilerden işe alınmış. Hatta bir elektrik mühendisi de tesisin 100 metre çıkışındaki evin sahibinin oğluymuş.
Babamın isteği gerçekleşiyor
Turumuzda petrol ve doğal gaz mühendisi Tekiroğlu, ilk mühendislik fakültesini kazanınca babası ile yaşadığı diyaloğu da anlattı. Giresunlu olan Tekiroğlu’na babası “madem kazandın bitirince gel Karadeniz’de gaz çıkar” demiş. Keşif yapılınca bu isteğin aklına geldiğini belirten Tekiroğlu, “bu gerçekleştiği için çok mutluyum” diyor. Keşif olduğunda İngiltere’de bir şirkette çalıştığını belirten Tekiroğlu, o günlerde Giresun’daki ailesinin yanına tatile geldiğini de söyledi. Tekiroğlu Mavi Akım ve Türk Akımı projelerinde de çalışmış.
17 bin bitki taşınmış
Filyos turumda bize bir çevre mühendisi de eşlik ederek yapılanları anlattı. Mega proje gerçekleşirken çevreyi korumaya yönelik de adımlar atılmış.
Borunun karaya geleceği sahildeki kum zambağının da olduğu 17 bin bitki başka bir alana taşınmış.
Tekiroğlu, çevre mühendisleri ve biyologların proje alanında sürekli kontrollerini yaptığını söylüyor.
Turumuzun sonunda Tekiroğlu’na zor projenin planlamasındaki işleyişi de sordum. Tekiroğlu, “Projenin teknik zorlukları vardı. Ancak bunu doğru mühendislik uygulamaları ve planlamayla aştık. Keşif olduğunda planlamayı nasıl yaptıysak öyle devam ediyor. Bir saat gibi tıkır tıkır işliyor. O zaman ne dediysek o şekilde ilerliyoruz” diyor.
Yani görünen 2023 ilk çeyreğinde Karadeniz gazı konutlara ulaşacak.
