RIBA Kraliyet Altın Madalyası’nın yeni sahibi: Balkrishna Doshi

RIBA, Kraliçe Majesteleri adına her yıl verdiği bu ödül ile “mimarlığın ilerlemesi üzerinde doğrudan veya dolaylı olarak önemli bir etkiye sahip olan bir kişi veya grubu” onurlandırmayı hedefliyor. Özellikle yenilikçi kentsel planlama ve sosyal konut projeleriyle tanınan, aynı zamanda 2018 yılı Pritzker Ödülü’nün de sahibi olan Balkrishna Doshi, “modernizmi yerel dille bütünleştirdiği” yapıları ile Hindistan ve komşu bölgelerde mimarlığın gidişatına yön veriyor.

70 yıllık kariyeri boyunca Hindistan mimarisi, iklimi, yerel kültürü ve zanaat geleneklerinden aldığı ilhamla 100'ün üzerinde inşa edilmiş yapıya hayat veren ve bu alanda gerçekleştirdiği eğitim çalışmaları ile uluslararası bilinirlik elde eden 94 yaşındaki Balkrishna Doshi aldığı ödülün ardından düşüncelerini şu şekilde dile getirdi: “İngiltere Kraliçesi’nden Kraliyet Altın Madalyası aldığım için hoş bir şaşkınlık içerisindeyim. Ne büyük bir onur! Bu ödül bana, 1953’te Le Corbusier ile çalıştığım dönemde Corbusier’nin Kraliyet Altın Madalyası kazanma haberini aldığı zamanları hatırlattı. Majesteleri’nden bu ödülü almaktan duyduğu heyecanı oldukça belirgin bir şekilde hatırlıyorum. Bana mecazi bir dille “Bu madalyanın ne kadar büyük ve ağır olacağını merak ediyorum” demişti. Bugün, altmış yıl sonra, ‘gurum’ Le Corbusier ile altmış yıllık çalışmamı onurlandıran aynı ödüle bahşedildiğim için gerçekten çok mutluyum. Eşime, kızlarıma, en önemlisi Sangath ekibime ve iş arkadaşlarıma en içten teşekkürlerimi sunuyorum.”

RIBA Başkanı Simon Allford ise, Doshi’nin Kraliyet Altın Madalyası’nı kazanmasının ardından düşüncelerini “2022 Kraliyet Altın Madalya Sahibi olarak Balkrishna Doshi’yi seçerken komiteye başkanlık etmek benim için bir onurdu. 94 yaşındaki Doshi, hoş amaçlara hizmet eden mimarisiyle nesiller boyunca mimarları etkilemiş bir isim. Le Corbusier’in ofisinde geçirdiği zamandan etkilenmekle birlikte yine de eserleri, geri alabilen, yeniden yapabilen ve gelişebilen; orijinal ve bağımsız bir düşünce yapısına ait. 20. yüzyılda, teknoloji birçok mimarın yerel iklim ve geleneklerden bağımsız olarak inşa etmesini kolaylaştırdığında, Balkrishna hinterlandı ile; iklimle, el sanatları ile, eski ve yeni teknolojiler ile olan bağını sürdürmeye devam etti.

Balkrishna Doshi’nin mimarlık sanatına, inşaat zanaatına ve kentsel tasarım pratiğine yaptığı olağanüstü katkı, onu bu ödülü en çok hak eden kişi yapıyor” sözleriyle açıkladı. 1927’de Hindistan’ın Pune şehrinde mobilya üreticisi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Balkrishna Doshi, Bombay’daki JJ Mimarlık Okulu’nda okudu. Ardından 1951- 1954 yılları arasında Paris’te Le Corbusier’in ofisinde kıdemli tasarımcı olarak çalıştı ve diğer 4 yıl Hindistan’ın Ahmedabad şehrindeki projeleri denetledi. Ahmedabad’da Hindistan Yönetim Enstitüsü’nü kurmak için Louis Kahn ile birlikte çalıştı ve iş birliklerine on yıldan fazla bir süre devam ettiler. 1956 yılında iki mimar ortağıyla birlikte kendi mimarlık pratiğini gerçekleştireceği Vastushilpa’yı kurdu. Bugün Vastushilpa, üç kuşağa yayılan beş ortağı ve altmış çalışanı ile çok disiplinli uygulamasına devam ediyor