Youtube 10 gündür kapalı, kimseden 'çıt’ çıkmıyor

Şükrü Andaç

Aç-kapaya dönen video sitesi Youtube, Türkiye’de 10 gündür kapalı. Ne zaman açılacağı ise belli değil. Son dönemde Youtube’u dünyada kapatan ülkeler arasında bir Tayland, bir Çin, bir de Türkiye var. Kapatmak gerçekten de sansür olarak çağımıza yakışmıyor çünkü bir çözüm değil. Unutmayalım ki tüm dünya kapatılan bu video görüntülerini izliyor. Yasak sadece Türkiye’den internete bağlananları kapsıyor.

İşin en ilginç ve şimdiye kadar üzerinde durulmayan yanı ise bilişim alanındaki sivil toplum örgütlerinin bu konuda sessiz kalması. Bilişimle ilgili her konuda kamuoyu oluşturmaya çalışan, demeçler veren, yetkililerle görüşen örgütler sıra sansüre gelince sessizliğe bürünüyor.
TBV, TBD, TİD...

Türkiye Bilişim Derneği (TBD), Türkiye Bilişim Vakfı (TBV), Tüm İnternet Derneği (TİD) ve Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (Telkoder) bu örgütlerin başında geliyor. Bu dernekler şimdiye kadar Youtube sansürüyle ilgili en ufak bir açıklamada bulunmadı. TBV, Türkiye’de yenilikçilerin destekçisi. Üye sayısı 9 bini aşan TBD ise, alanında en büyük sivil toplum örgütü.

Bilişim ve e-dönüşümle ilgili olarak pek çok gelişmenin beklendiği bugünlerde sivil toplum örgütleri sanırız şimşekleri üzerine çekmek istemiyor. Ama bu arada olan Türkiye’deki internet kullanıcılarına oluyor.

Ayrıca Youtube’a yapılanlar sansürün bir gün internette herkesin başına gelebileceğini gösteriyor. Türkiye’deki birçok site kapatılma tehlikesiyle karşı karşıya. Yasaklar bir anda yayılabilir. Eğer korkulan olursa sessiz kalmanın çözüm olmadığını o zaman birlikte göreceğiz.

Kapattık, kapattık, kapattık!12 Mart tarihinde Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin aldığı kararla erişimi engellenen Youtube.com sitesine, kapatma üstüne kapatma geliyor.  Bilindiği gibi mahkeme, Atatürk, annesi Zübeyde Hanım ve Türk bayrağına ağır hakaretler içeren görüntülerin yer aldığıYoutube’u kapatmıştı. Bunun ardından siteye 2 yasak daha geldi. Bu kez yasağa hükmeden kararlar, Ankara 3. Sulh Ceza Mahkemesi ve Ankara 4. Sulh Ceza Mahkemesi’nden çıktı.

Uygulanan yasak nasıl kaldırılıyor?

Milyonlarca videonun gösterildiği Youtube, bilindiği gibi Google tarafından satın alındı. Youtube’un yönetimini Google Inc. yapıyor. Türkiye’de ise Google Türkiye var. Ancak Youtube operasyonu henüz Google Türkiye’ye devredilmedi.
Bu yüzden Google Türkiye yöneticileri konuyla ilgili bir çalışma yürütmüyor ve görüş bildirmiyor. Youtube’un Türkiye’deki kapatılma kararıyla ilgili işlerini ise şirketin anlaştığı avukatlar yürütüyor.

İlgili yasak kararının hangi video görüntüleri için uygulandığını öğrenen avukatlar ardından bunları ABD’deki merkeze bildiriyor. Şirket bu görüntüleri kaldırdığını avukatlara haber verdikten sonra, yasağın kaldırılması için mahkemeye başvuruda bulunuluyor. Mahkeme yasağı kaldırma kararı verirse, Türk Telekom ve diğer internet servis sağlayıcılar yasağın teknik olarak ortadan kalkmasını sağlıyor.

Dikkat Youtube izleniyor!

Geçmiş yasaklarda Youtube, birkaç gün içinde yasağa konu olan videoların kaldırılmasıyla yeniden erişime açılıyordu. Bu kez yasağın 3 mahkeme kararını kapsaması, dolayısıyla uzun sürmesi internet kullanıcıları başka yollara sevk ediyor.
Geçmişte DNS numarası üzerinden kapatma kararı uygulanıyordu. Bunun aşılmasının ardından artık IP tabanlı engelleme de var. IP, bilgisayarın kimlik numarası olarak biliniyor. Bu yolla Türkiye’den internete bağlanan PC’ler erişime kapatılıyor. Ancak internette özellikle de forum sitelerinde yasağın nasıl delindiği konu olarak işleniyor. Kullanıcılar tüm bu bilgilere yaptıkları kısa bir taramayla ulaşıyorlar. Bu yöntemler e-posta zincirlerine de konu olmuş durumda.

Bu bilgilere göre vekil sunucu (proxy) atayarak Youtube’a erişilebiliyor. Bu erişimde başka bir ülkeden vekil bir sunucu atanarak bilgisayarların ayarları buna uygun hale getiriliyor. Türkiye’deki kullanıcılar Youtube izlemek için genel olarak torproject.org adresindeki uygulamayı tercih ediyorlar.

Sanal âlemde yasağa tepki büyüyor

Geçen hafta Milliyet gazetesinde yayımlanan “Türkiye’den Youtube’a pranga yasağı” adlı habere www.milliyet.com.tr sitesinde onlarca farklı yorum geldi. İşte bu yorumlardan birkaçı...[winsome4] Yazık
İnterneti de TV’ye benzettiler. TV’lerde RTÜK’e uygun program yapmayınca kapatma cezası almıyor mu? Yakında internete erişimi de engellerlerse hiç şaşırmam.
  
[umut] Deve tube
Devekuşu gibi kafasını toprağa gömdü, kurtuldu. Başka yerlerin açıkta kalıyor, farkında değilsin.

[heybelili1907]
Bir haftada izlemeyiverin
Atatürk’ün annesine, Atatürk’e hakaret ediyolar. Siz “Youtube izleyemiyoruz” diye dert yanıyorsunuz arkadaşlar. Eskaza küçük yaşta bir çocuğun o görüntülere ulaşıp izlediğini düşünün. Nasıl yorumlar bu durumu sizce?
[feritos] Çözüm
Saçmalığa bir son.

[Cenk Dogan] Günahımız ne?
Yurtdışından Türkiye’nin bu siteye ulaşımını engellemek isteyen birisi, bir video görüntüsü koyup ondan sonra milyonlarca insanın özgürlüğünün kısıtlanmasını keyifle izleyebilir. Ne kadar kolay. Bu işin sonu nereye varacak?

[Hep magdur halk]
Yazıklar olsun
Ne oldu özgürlükler?

[Sade_Kahve]
Kendimizi kandırıyoruz
Erişimi yasaklamak çözüm değil. Biz Youtube’a giremediğimiz zamanlarda başka neler olup bitiyor, biliyor muyuz? Bir şeyi ne kadar yasaklarsak, ne kadar gizlersek o kadar ilgi doğurur.
Yalan konuşan herkes engelleniyor mu? Kendimizi komik değil, gülünç duruma düşürüyoruz.

Engel koyan 11 ülkeden biriyiz

 Ermenistan
 Çin
 Brezilya
 İran
 Fas
 Suudi Arabistan
 Suriye
 Tayland
 Türkiye
 Birleşik Arap
 Emirlikleri
 Pakistan