Türkiye bölgedeki en cazip 'dizüstü' pazarı

Yaprak Aras - Milliyet Pazar

Dünya bilişim sektörü için 2005 önemli bir dönüm noktası oldu. Dünya genelindeki dizüstü bilgisayar satışları, ilk kez masaüstü bilgisayar satışlarını geçti. Türkiye'deki satışlar masaüstü satışlarını yakalamış değil ancak 2005'te 570 binin üzerinde dizüstü bilgisayar satıldı.

Türkiye bilişim sektörünün önde gelen dağıtım şirketi Index Bilgisayar AŞ.'nin genel müdürü Atilla Kayalıoğlu'nun verdiği bilgiye göre 2004 yılında bu rakam 220 bindi. Yani yüzde 158 oranında bir artış söz konusu. Milli Eğitim Bakanlığı'nın düzenlediği öğretmenler kampanyası ile 80-85 bin adet dizüstü satılmış olsa dahi, Kayalıoğlu 2005 satışlarını "Çok çok ciddi bir sayı" olarak tanımlıyor.

Bunu anlamak içinse diğer ülkelere bakmak gerek. Yunanistan'da 2005'te satılan dizüstü adedi Türkiye'nin yarısından az: 225 bin. 2004'te ise 170 bin. Polonya'da 2005'te 510 bin, 2004'te ise 246 bin adet dizüstü satılmış. Kayalıoğlu, Türkiye'nin Orta ve Doğu Avrupa'daki tüm pazarlarda en yüksek büyümeye erişen ülke olduğunu belirtiyor.

Kayalıoğlu'na göre bunun temel nedeni internetin yaygınlaşması: "İnsanlar artık taşınabilir bilgisayarları tercih ediyor. Bunun en önemli nedenlerinden biri, internetin yaygınlaşmasına olanak sağlayan kablosuz internet erişimi ve ADSL. İki yıl öncesine kadar ADSL abonesi sayısı 100 bini bulmamışken Telekom bu yıl için ekstra 1,5 milyon abone koyacağını söylüyor."

En ucuz dizüstü bizde satılıyor
Dizüstü bilgisayarların maliyetinin düşüşü de satışları artıran çok önemli bir başka faktör. Fiyat kadar tüketici finansmanı da Kayalığlu'na göre önemli bir etken: "Bilgisayarın bedelini taksitlere böldürebiliyorsunuz. Mağazacılık da gelişti. Beş yıl önce dizüstü bilgisayar almak istediğinizde nereden alacağınızı bilmezken şimdi bir mağazaya gittiğinizde Avrupa'dakinden daha fazla çeşit buluyorsunuz. Bir de Türkiye fiyat açısından, son kullanıcı için cennet. Bizden daha ucuz dizüstü bilgisayar satan ülke sayısı çok az. Sebebi de üreticilerin Türkiye'yi potansiyel olarak görmesi. Toshiba, Avrupa'da hiçbir yerde bu kadar ezici üstünlük sağlayamıyor. HP bu kadar büyük bir büyüme yakalayamıyor. 70 milyonun üzerinde nüfus olunca, iştahı kabartıyor. Türkiye şu anda en cazip pazar."

Sıvı yakıtlı piller geliyor
Kurumsal pazarda ise durum daha da hareketli. Dizüstü bilgisayarın, masaüstü bilgisayarın yerini almaya doğru gittiğini anlatan Aydınlıoğlu şunları söylüyor: "Bu, Amerika ve Avrupa'nın yaşamakta olduğu 'desktop replacement' denilen bir süreç. Şirketlerdeki masaüstü bilgisayarlar yenileneceği zaman yerine dizüstü bilgisayarlar tercih ediliyor. Bu, verimliliği de artırıyor. Masaüstü bilgisayar kullanan bir şirket için iş, mesai bitiminde sona erer. Oysa dizüstü ile çalışan bir kimse hafta sonu ve akşam da çalışabilir."

Dizüstü bilgisayarların en kısıtlayıcı özelliği ise pil ömrü. Şu andaki teknolojiyle piller en fazla 4-5 saat dayanabiliyor. Tayvanlı Antig şirketinin Cebit Fuarı'nda tanıttığı yeni pil teknolojisi ise bu engeli de ortadan kaldıracağa benziyor. Sıvı yakıtla çalışan dizüstü bilgisayar pillerinin 2007 başında satışa çıkmasıyla, elektrikle şarj etme dönemi kapanacak ve kimyasal eklenen piller kendi elektriklerini üretecek!

En çok Toshiba satılıyor
2005 rakamlarına göre Türkiye'de en çok satan dizüstü bilgisayar markası Toshiba. İkinci HP, arkasından da Fujitsu Siemens, Asus ve Lenova gibi markalar geliyor. Dünyadaki marka tercihleri ile Türkiye benzeşiyor. Ancak Avrupa'da en çok satılan Acer, henüz Türkiye'de tam oturmuş değil. Türk markaları ise dizüstünde listenin daha alt sıralarında yer alıyor. Satışlar en çok bayram ve yılbaşı dönemleri olarak bilinen kasım-aralık aylarında gerçekleşiyor. Okulların kapandığı dönemler, Sevgililer Günü, Anneler Günü gibi günlerde de çeşitli kampanyalarla satışların artması sağlanıyor.