Suyun altında başka bir gezegen var

Uğur Ugan - Bütün dünyada scuba diving olarak bilinen tüplü dalış sporu ülkemizde git gide daha fazla ilgiyle karşılanıyor. Dalış gruplarının etkinlikleri, su altında yarattıkları aksiyonlar her geçen gün yeni bir habere konu oluyor.

Peki insanlar neden dalış sporunu tercih ediyorlar, su altındaki atmosferi cazip kılan şeyler nedir, herkes dalış yapabilir mi? Konunun uzmanları ve dalışı bir tutku haline getiren dalgıçlarla konuştuk…

Metehan Konuk (Dalış Eğitmeni)

Metehan Konuk: Türkiye Su Altı Sporları Federasyonu dalış eğitmeniyim. Halen yetkili bir dalış okulu olan Profesyonel Balık Adam dalış okulunda görevimi ifa etmekteyim.

Uğur Ugan: Kaç yıldır bu işi yapıyorsunuz?

M.K: 13 yıldır.

U.U: 13 yılda su altı dalışı ile ilgili teknolojide nasıl bir değişim gördünüz? İlk başladığınız yıllarla şimdi arasında ne gibi farklar var?

M.K.: Özellikle dalış teknelerinin donanımı konusunda büyük değişimler var. Teknelerimiz konforlu hale geldi. Ekipmanlarımız dalış için artık daha uygun.

U.U: Türkiye’de dalış sporunun popüler bir hal alması kaç yıldır oldu?

M.K.: Bence burada sektörün kalkınmasında en önemli faktör ekipman kalitesi ve teknenin donanımıyla ilgili. Özellikle teknenin yaz kış donanımlı oluşu bu sektöre olan ilgiyi arttırıyor. Bu hobiye her zaman ilgi vardı ama zamanla dalış güvenliğinin yükselmesi, insanların daha konforlu ortamda bu dalışları yapabilmesi günden güne daha etkileyici bir spor olmasının önünü açtı.

U.U: Peki dalış sporuna genellikle hangi meslek gruplarından insanlar ilgi gösteriyorlar?

M.K: Genelde belli bir ekonomik güce sahip ve eğitimli insanlar ilgi gösteriyor. Toplumumuz genelde futbola ilgili olsa da özellikle doğa sporları ve dalış sporuna daha ziyade eğitimli kesim rağbet ediyor.

U.U: Bir insanın dalış yapması için bunun eğitimini nasıl alması gerekiyor?

M.K: Dalış yapmak için önce merak gerekiyor. Daha sonra yetkili bir dalış okuruyla temasa geçip iyi bir eğitmenden kendisini sınamak için discovery dalışı yapmak lazım. Sonrasında ise bizim ekolümüzde kademe kademe eğitim görerek çıkması gerekli.

U.U: Peki bir insan neden dalmalı? Denizin altını cazip kılan nedir?

M.K: Genelde bize gelen arkadaşlar özel sektör çalışanları ve onların işlerinin getirdiği kapalı ortamlardan kurtulmak, rahatlamak, ferahlamak adına bunu tercih ediyorlar. Bence tamemen psikolojik ve bedensel olarak rahatlamak daha zinde olmak ve ferahlamak amacıyla yapıyorlar bu işi.

U.U: Peki suyun altında nasıl bir atmosfer var?

M.K.: İnsanlar ait olmadıkları bir atmosferin içerisine giriyorlar ve suyun kendine has büyüsü, balıklar, deniz canlıları ve ekolojik denge ile tanışmak için çok uygun bir ortam var aşağıda.

U.U: Türkiye’de dalış sektörünün geleceğini nasıl görüyorsunuz?

M.K: Ekonomik anlamda dalış okullarımız ayakta kaldığı sürece doğru ekipmanlar ve doğru donanımlarla belli bir noktaya kadar gelebilir ve varlığını sürdürebilir.

Kubilay Kılıç (Dalış Teknesi İşletmecisi)

Türkiye Su Altı Sporları Federasyonu 2 yıldız eğitmeni ve rehber balık adamıyım. Profesyonel Balık Adam Dalış Merkezi’nin de sahibiyim.

U.U: Bu işleyişi biraz anlatır mısınız? İnsanlar size nasıl geliyorlar.

K.K: Bu işi yapmanız için dalışa uygun bir tekneniz olması gerekiyor. 2013 yılında Yalova –Kocatepe tersanesinde tamamen mühendisler tarafından bir dalış teknesinde olması gereken tüm özelliklere göre çizip inşa ettirdik. Teknemiz 12 ay dalış yapabilecek özelliklere sahip, yılın her mevsiminde ve her türlü hava koşulunda güvenli bir seyirle dalış noktalarına gidip dalış yapabilecek özelliklere sahip. Dalış teknesine gelen kişinin dalış teknesinin kurallarına uyması gerekiyor.

15 yıl önce teknolojik anlamda dalış farklı bir yerdeydi. Her sektörde olduğu gibi bunda da çok teknolojik değişiklikler oldu. Hem tekne donanımları ve dalışta kullanılan ekipmanlar hemen hemen tamamiyle değişti. Kapalı devre dediğimiz bir sistem var, scuba dediğimiz bir sistem var, normal derin noktalara dalınabilen teknik dalışta kullanılan sistemler var. Kullandığımız ekipmanlar teknolojik tasarımlarla kişilerin daha çok keyif alabileceği daha rahat edebileceği bir şekilde değişim göstererek günümüze doğru ulaşıyor.

Su altındaki önemi dolayısıyla Ayvalık için birkaç bir şey söylemem gerekiyor. Ayvalık mitolojik bir şehir aynı zamanda bir sayfiye kenti. Ayvalık su altı güzellikleriyle farklı bir dokuya sahip. Ayvalık da dalışla ilgili 24 ada mevcut. Ayvalık’daki su altı dokusu açıklarda çok kuvvetli mercan liflerine sahip olan bir bölgedir. Mercanlar endemik bir türdür. Gorgonya adını verdiğimiz kırmızı ve sarı renkte ve bazen de beyaz renkte olan mercanlardır. Bunların ortalama ömürleri yaklaşık 150 yıldır. Dünyada sadece İtalya’da Portafino kenti açıklarında birkaç lifte yer alırlar. Dolayısıyla bunlar bizim ülkemizin gerçek anlamda bir hazinesidir. Bunlara sahip çıkmak korumak amacıyla dalışlarımızı burada yapıyoruz.

Elif Çalışkan(Avukat)

U.U: Bir dalgıç olarak sizce su altını cazip kılan şey nedir?

E.Ç: İnsanlar genel olarak iş ve aile stresi, hayatın koşuşturmasından bir an için ufak da olsa kaçıp suların altında kendini rahatlatmak istiyor. Hem psikolojik olarak bir rahatlama amaçlı hem de orada bir çok canlıları görebilmek için dalışı tercih ediyorlar.

U.U: Sizi dalış yapmaya iten şey neydi? İlk nasıl kendinizi buna hazır hissettiniz?

E.Ç: Ben avukatım. İstanbul Barosu’nun Su Altı Kulübü vardı. Su altındaki atmosferde farklı canlılar, su üzerinden farklı bir yeni dünyayla tanışıyorsun ve orada geziyorsun ve kendini buluyorsun bunun için tercih ettim.

Özlem Apaydın (Sağlık ve turizm yurtdışı reklam ve yatırım danışmanı)

Bu duyguyu anlatabilmek için bunu yaşamak lazım. Aşağıdaki canlıların yukarıda, yukarıdaki canlıların da aşağıda yaşayamayacağı bir düzen var. Aşağıda o canlıların yaşadığı dünyaya anlık da olsa şahit olmak muazzam bir keyif. Anlatılmaz yaşanır sözü de burada tam cümleyi tamamlayan bir ifade. Orada o canlıların dünyası yaşadığı evler hepsini görüyorsunuz. İşin en güzel tarafı hiçbir canlı birbirine benzemiyor. Hepsi rengarenk muazzam bir sanat eseri gibi. Renkler, dizayn, şekil vs…Sihirli bir elin dokunduğu çok bariz belli.