TBMM’nin handikapı

TBMM, yemin etmeyen milletvekillerine maaş başta olmak üzere mali ve sosyal haklarının verilmesi konusunda ilginç bir çıkmaz yaşıyor.

Meclis bürokrasisinin de kafa yorduğu ve değişik kurumlardan hukuki görüş istemek zorunda kaldığı endişenin odağında Merve Kavakçı bulunuyor. 1999 seçimlerinde Fazilet Partisi’nden seçilen ancak başörtülü olduğu için milletvekili yemini engellenen ve daha sonra da ABD vatandaşlığı gerekçe gösterilerek vatandaşlıktan çıkarılan Merve Kavakçı’ya itibarı iade edildi. Hükümet bununla da kalmadı Kavakçı’yı büyükelçi olarak atadı. TBMM Başkanlığı da hem milletvekilliği ünvanını hem de tüm mali haklarını geri vermeye hazırlanıyor. Ancak, Meclis bürokrasisinde bu iade işleminin tartışma yaratacağı endişesi hakim.

Düşündüren tezat

Meclis’i handikapa sürükleyen nedenlerden biri de HDP’den milletvekili seçilen ve yemini geçersiz sayıldığı için maaş ödenmeyen Ağrı Milletvekili Leyla Zana. Yemin metnine sadık kalmayan ve tekrar yemin etmeyen Zana’nın milletvekilliği tartışma konusu olmuş, mazbatasını aldığı için vekil sıfatını kazandığı, ancak yemin etmediği için maaş hakkından yararlanamayacağı açıklanmıştı. Meclis şimdi “devamsızlık” nedeniyle Zana’nın milletvekilliğini düşürmeye hazırlanıyor. TBMM bürokrasisi ise yemin etmeyen Zana’ya maaş verilemiyorsa, yine yemin etmemiş olan Kavakçı’ya maaş başta olmak üzere tüm mali haklarının verilmesinin yaratacağı uygulama tezatının nasıl açıklanabileceğini düşünüyor.

Meclis bürokrasisinin hafızasında, 2011 yılı sonrası cezaevindeyken yemin etmediği halde maaş verilen 8 milletvekili örneği bulunuyor. TBMM Başkanlığı, Başkanlık Divanı kararıyla cezavindeki BDP destekli 5 kişiyle birlikte Ergenekon Davası kapsamında tutuklu bulunan Mustafa Balbay, Mehmet Haberal ve Balyoz Davası kapsamında tutuklu bulunan Engin Alan yemin etmemelerine rağmen maaş ödenmesinin yolu açılmıştı. Meclis bürokrasisinin bu konudaki yazılı resmi gerekçesi “Tutuklu milletvekillerinin seçildikleri an milletvekilliğinin tüm özlük haklarını kendiliğinden kazanmış oldukları, milletvekilinin özlük haklarının düzenlendiği hukukun, statü hukuku olması nedeniyle de kişi milletvekili sıfatını kazandığı an o statünün önceden belirlenmiş hak ve sorumluluklarını kendiğinden elde etmektedir” görüşü olmuştu.

‘Kavakçı engellendi’

“Kavakçı-Zana” çelişkisinde; cezaevindeyken yemin etmeyen vekillere yapılan maaş ödemesi kadar Kavakçı’nın yemin etmekten “imtina” etmediği, aksine yemininin engellendiği, Zana’nın ise bilinçli olarak yeminden kaçındığı tezinin de gerekçe olarak öne sürülebileceği kaydediliyor. İşte bu çıkmazı aşmaya dönük hukuki zemin oluşturmaya çalışan Meclis bürokrasisi, Sayıştay’dan, Başkanlık Hukuk müşavirliğinden görüş istedi. Gelecek yanıta göre, Kavakçı’ya 1 milyon lirayı aştığı öne sürülen maaş ve diğer mali hakları ödenecek.