30.06.2022 - 16:43 | Son Güncellenme:
İHA
Zelenskiy ve Putin ile görüşeceğini belirten Erdoğan, "Ukrayna'daki rolümüz NATO içinde de takdir ediliyor. Tahıl koridorunu bir an önce açmaya çalışacağız." dedi. Biden'ın F-16 konusunda da adım atacağını söyleyen Erdoğan, ABD'ye yakın bir zaman heyet göndereceğini söyledi.
Yunanistan'ın adaları silahlandırmasına tepki gösteren Erdoğan, '147 kez hava sahamızı ihlal edeceksin, cevap verince de rahatsız olacak. Böyle bir şey yok.' açıklamasını yaptı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları şöyle; NATO Madrid Zirvesi’ni biraz önce son eren üçüncü çalışma oturumuyla birlikte tamamladık. NATO’nun tarihindeki en önemli zirvelerden birini böylece başarıyla neticelendirdik. Zirve, müttefiklerin mevcut meydan okumalar karşısında birlik ve dayanışma anlayışının teyit edilmesine vesile oldu.
Öncelikle Kral 6. Felipe ve hükümet başkanı sayın Sanchez başta olmak üzere tüm İspanyol makamlarına sergiledikleri misafirperverlik ve başarılı organizasyon için şükranlarımı sunuyorum.
"ÖNEMLİ BİR FIRSAT OLUŞTURDU"
Zirvenin başarısı için gösterdikleri gayret nedeniyle Genel Sekreter Stoltenberg ve ekibine de teşekkür ediyorum. Ukrayna'daki savaşın başlamasının ardından biri video telekonferans, biri de Brüksel’de düzenlenen toplantı olmak üzere liderler düzeyinde bu yıl üçüncü kez bir araya geldik. Madrid Zirvesi gelinen noktayı tahlil etmemiz ve geleceğe yönelik bir vizyon oluşturmamız için önemli bir fırsat oluşturdu. İttifakımızın Ukrayna’ya desteği tamdır. Fakat bu desteğimizi bir barış vizyonuyla birlikte ortaya koymalı, insani dramın, yıkımın ve gözyaşının bir an önce durdurulması için çaba göstermeliyiz. Kalıcı bir ateşkesin sağlanmasına dönük diplomatik girişimlerimizi yoğunlaştırmalıyız.
Zirvenin dün gerçekleştirdiğimiz ilk oturumunda Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, bizlere video mesajla hitap etti. Sürecin başından itibaren kendisiyle yakın diyalogumu sürdürüyorum. Aynı zamanda bilindiği üzere Rusya Devlet Başkanı Putin’le de düzenli temas halindeyim. Tüm bu çabalarımız kalıcı barışın yolunu açacak adımların atılması içindir.
"SAVAŞIN OLUMSUZ YANSIMALARINI HEPİMİZ HİSSEDİYORUZ"
Çatışmalar uzadıkça maalesef can kayıpları ve yıkım da artmaktadır. Savaşın başta enflasyon olmak üzere küresel ekonomideki olumsuz yansımalarını hepimiz hissediyoruz. Türkiye olarak adil bir barışın kaybedeninin olmayacağına inanıyoruz. İstanbul süreciyle yeşeren umutları daha da güçlendirmemiz gerekiyor. Türkiye’nin sorumluluk üstlenen, tüm taraflarla konuşabilen, elini taşın altına koyabilen bir müttefik olarak oynadığı rolün NATO içinde de takdirle karşılandığını bir kez daha memnuniyetle gördüm.
Buradaki temaslarımızda savaşın başından bu yana bu öncelikler arasındaki krizin insani etkilerinin en aza indirilmesi, ateşkesin ivedilikle temini yönündeki girişimlerimiz hakkında bilgi verdi. Ukrayna tahılının Karadeniz’deki limanlardan ihraç edilmesine yönelik BM planına ilişkin katkılarımızın paylaştım. BM’nin ve tarafların katılacakları dörtlü toplantıyı İstanbul’da en kısa zamanda düzenlemeye matuf çalışmalarımızdan bahsettim. Müttefiklerimizden sözde değil eylemlerinde de hakiki bir dayanışma beklediğimizi güçlü bir şekilde vurguladım.
"BU MUHTIRA DİPLOMATİK ZAFERDİR"
Türkiye'nin mücadelesinin vurgulayan bir videoyu müttefiklerimizle izleme fırsatı buldum. Gelinen noktada hepimiz şu gerçeği görüyoruz: Şayet NATO'nun güvenilirliğini korumak istiyorsak, te4örle mücadelede daha net tutarlı ve samimi adımlar atmamız şart.
Yaklaşık 40 yıldır bölücü terörle mücadele veren bir ülke olarak oyalamalara tahammülümüz kalmamıştır. İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği konusunda yaşananlar da Türkiye'nin hassasiyetlerini ortaya koymuştur. Salı günü imzalanan mutabakat muhtırasının, Türkiye'nin hassasiyetlerinin anlaşıldığı olarak görüyoruz. Ancak bu başlangıçtır. Bu muhtıradaki konuların uygulanmasını takip edecek adımımızı buna göre atacağız.
Türkiye İsveç ve Finlandiya arasında imzalanan muhtıraya bu açıdan bakmanın daha önemli olacağına inanıyorum. Şüphesiz bu muhtıra zorlu müzakere sürecinden sonra elde edilmiş diplomatik bir zaferdir. Türkiye PKK ve uzantıları ile tam iş birliği, mücadelede dayanışma, PYD-YPG ve FETÖ'ye destek sağlamama taahhüdü, savunma sanayide ambargolara gidilmemesi ve iş birliğinin artırılması, terör suçlularının iadesi konusunda adım atılması ki İsveç 73 teröristi iade etme sözü verdi.
Muhtıranın uygulanmasını takip amacıyla daimi bir mekanizma kurulmasına da karar verildi. Türkiye'ye yönelik terör propagandalarının engellenmesi konusunda sağlam garantiler almıştır. Böylece Türkiye'nin ilk günden itibaren dile getirdiği hassasiyetle güçlü muhtıraya girmiştir. Türkiye ve NATO ile birlikte bu muhtıranın kazananı İsveç ve Finlandiya halklarıdır. Bu karar bu ülkelerin halklarının barış huzur ve güvenliğine de katkı yapacaktır.
NATO Genel Sekreteri Sayın Stoltenberg Niinistö ve sayın Andersson ile 4'lü zirvemizi gerçekleştirdik. Zirvenin yanı sıra sayın Macron, Johnson, Michel ve Sayın Biden, Sayın Nehammer, Sayın Sanchez, Sayın Scholz, Sayın Rutte ve Güney Kore Cumhurbaşkanı ile görüşmelerimiz oldu. Karadağ liderleri dahil pek çok liderle de sohbet ettik. Genel olarak Ukrayna'daki gelişmeleri ele aldık. Ayrıca ikili gündemdeki konuları farklı yönleriyle değerlendirdik. Madrid zirvenin yeni bir dönemin kapısını aralamasını temenni ediyoruz. Sizleri tekrar saygıyla selamlıyorum.
SORU-CEVAP
ABD-TÜRKİYE ARASINDAKİ F-16 GELİŞMESİ
Biliyorsunuz parlamentolar sıkıntıları süreçlerin yaşandığı yerlerdir. bu konuda Sayın Başkan elinden gelen adımları atacağını söyledi. benim de geniş bir ekibim ABD'deydi. Gerekli görüşmeleri yaptılar. Orada cumhuriyetçilerle görüşme yapmak suretiyle desteğini almamız halinde Sayın Biden'ın gayretleri sonuç bulacaktır. O yüzden gecikmeden ayrıca bir heyeti de göndereceğiz.
İSVEÇ VE FİNLANDİYA ADIMLAR ATMAZSA TÜRKİYE TEKRAR VETO HAKKINI KULLANIR MI?
Tekrar gerek yok. Biz parlamentomuzda bu işi geçirmezsek bu iş yürümez. Onlar bu görevlerini yerine getirmeleri halinde biz ne yaparız, parlamentoya göndeririz. Ancak getirilmezse bunun gönderilmesi söz konusu değil. İsveç de biliyor Finlandiya da biliyor. Öncelikle bu PKK, YPG, FETÖ'nün silinip atılması lazım.
İsveç ve Finlandiya üzerlerine düşeni yapmalı. Üzerlerine düşen görevleri yapmazlarsa muhtıra Meclis'e gitmez.
YUNANİSTAN’IN ADALARI SİLAHLANDIRMASI
Yunanistan'ın son dönemlerdeki tutumu, bizim siyaset anlayışımıza uymuyor. Son dönemde, kendisine İstanbul'da verdiğim yemekte bir teklifte bulundum. Biz bundan sonra aramızdaki meselelere 3. kişileri sokmayalım dedim. Tabi bizim bu anlaşmamızı 2-3 hafta sonra ABD senatosunda bozdu. Bu ziyaretlerde silahlandırmalara gitmek gibi bir gayretin içerisine girdi. Bir de ABD'nin burada üs kurma olayı var. Bunu sorduğumuzda da Rusya'ya karşı diyorlar. Ama benim halkım bunları yutmuyor. Buna olumlu bakmıyoruz. Bunu ikili görüşmelerde liderlere söyledik.
MUHALEFETİN İSVEÇ VE FİNLANDİYA YORUMU
Muhalefet her zaman, siyaha beyaz, siyaha beyaz der. Türkiye muhalefeti böyledir. Ama şimdi tüm belgeler ortaya kondu. Dünya bu olayı net olarak gördü. Bizim buradaki tavrımızı herkes takdirle karşıladı. Biz de terörle mücadelemizin Türkiye dışındaki ayaklarını kendilerine takdim ettik. Video kayıtlarını, belgeleri verdik. Kendileri de izlediler. Şu an İsveç'teki terör yandaşları çılgındalar. Ama bizim muhalefet bunların farkında değil, onlara da dönüşte anlatırız.
Bunlar öncelikle Türkiye'de 40 bin vatandaşımız öldürüldü. Diyarbakır anneleri 1100 gündür HDP önünde bekliyor. Bu anneler çocuklarını bekliyor. Önce Freedom House buraları ziyaret etsin. Bu evlatları kaçıran PKK'lılar, YPG'liler bunu özgürlük adına mı yapıyor? Özgürlük tanımını iyi bileceğiz.Sizin özgürlük tanımınız benim özgürlük alanıma kadardır. Bugün Kandil'de 15 yaşındaki kız çocuklarına boyları kadar silah veriliyor. Bunlara bakalım önce. Şu anda ülkemde cezai bir durum olmadıktan sonra gazeteci, kalemşör, fikir... Bunlardan cezaevinde olan yok. Bunların hepsi dezenformasyon.
UKRAYNA VE RUSYA ARASINDA ARABULUCULUK
Ben bir siyasetçiyim. Belediye başkanlığından cumhurbaşkanlığına kadar bu süreci yaşadım. Bir şeyi öğrendim: Siyaset kavga gürültü işi değildir. Siyaset daha çok eğer barışa endeksliyse, ne kadar dost kazanırsanız o kadar kayıpsınız. Benim Sayın Putin ile geçmişim eski. Sayın Zelenskiy ile daha yeni. Fakat siyasette Ukrayna'da iş başına geldiği andan itibaren ilişkilerimiz devam etti. Ortada bir gerçek var: Biz arabuluculuk yapacaksak en önemli adımlarımızdan birisi ne oldu? İki tarafın temsilcilerini bir araya getirdik. Onlar da yeni süreci başlattılar. Ben istiyorum ki bu süreci hızlandırarak devam ettirelim. Hele ki tahıl krizinin olduğu bir dünyada Ukrayna'dan bunu çıkartabilirsek, krizi çekenler bir rahatlama yaşayabilirler.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN İLE İSPANYA BAŞBAKANI SANCHEZ'İN GÖRÜŞMESİ
Biz İspanya ile bir adım gerçekleştirdik. Uçak gemisi yaptık. Gemimiz suya indirildi. Umuyorum ki seferlere de başlayacak. Daha çok SİHA'ların kalktığı bir uçak gemisi. 15 milyar dolara aşkın bir ticaret hacmine sahibiz. Hedefimiz bunu artırmak. Sayın Sanchez'in devlet adamlığı büyük rol oynuyor. Kendisine de Kral Felipe'ye de şükranlarımı sunuyorum.
ERDOĞAN İLE BIDEN'IN ARASI NASIL?
Siyasette dün dündür bugün bugündür. Siyasette 24 saatte çok şey değişebilir. ABD ile ilişkimizin geçmişi çok çok eski. Ben başbakan olmadan önce Syın Bush ile süreç başlatmıştım. İyi günler oldu, kötü günler oldu. Ama Türkiye ile ABD ilişkileri yolunda devam etti.
ABD KONGRESİ’NDE F-16 KONUSUNDA GARANTİ ALINDI MI?
Burada bir çelişki var. Her iki taraftan da desteği almak gerekiyor. Sayın Biden ise ben buna inanıyorum dedi. Temennim odur ki dostluğumuza uygun bir sonuç çıkacaktır.
YUNANİSTAN İLE YAŞANAN GERİLİM
Bizim hava sahamızı 147 defa ihlal eden Yunanistan hesap vermek zorundadır. Hem 147 defa ihlal edeceksin, sonra da silahlı kuvvetlerimiz gerektiğini yaptığında kızacaksın. Bu adımları Lozan Anlaşması'na terstir. Lozan Anlaşması'nı okusunlar ona göre de gereğini yapsınlar.
TÜRKİYE VE NATO'NUN AFGANİSTAN'DAKİ TERÖRİZMLE MÜCADELE KONUSUNDAKİ GÖRÜŞLERİ
1000'e yakın askerimiz vardı ve NATO ile birlikte ABD ile birlikte koalisyon güçleri olarak ciddi manada bir mücadele verdik. Aynı şekilde Afganistan'daki yeni sürece katkıda bulunmak arzusuyla Kabil Havalanı'nın işletilmesine bir varız dedik. Altyapı üstyapı çalışmaları ile ilgili de gerekli destekleri verebiliriz dedik. Bu konuda Afganistan tarafının yaklaşımlarını merak ediyoruz. Ona göre de adımlarımızı atacağız.