NATO üyeleri bağlılık yineledi

İngiltere’nin başkenti Londra’da gerçekleştirilen NATO zirvesi, dün yapılan toplantılar ve ikili görüşmelerin ardından sona erdi. İttifakın 70’inci yılını kutlamak için bir araya gelen NATO ülkeleri liderleri, ortak deklarasyon yayımladı. Londra Deklarasyonu’nda NATO’nun 1 milyar kişi ve topraklarının güvenliğini sağlamaya devam ettiği, “dayanışma ve birlik” ilkelerinin, ittifakın temel taşları olmaya devam ettiği belirtildi. Avrupa ve Kuzey Amerika arasındaki güçlü transatlantik bağların teyit edildiği deklarasyonda, Washington Antlaşması’nda “bir müttefike yöneltilecek saldırı hepimize yönelmiş bir saldırıdır” taahhüdünde bulunulan 5’inci maddeye olan bağlılık tekrarlandı.

Deklarasyonda, “Bölünmez güvenliğimizin maliyet ve sorumluluklarını üstlenme konusunda hepimiz kararlıyız” ifadesine yer verilerek tüm müttefiklerin savunma ve kabiliyet gelişimine yatırım yaptığının, misyon ve operasyonlara katkı sağladığının altı çizildi. “ABD dışındaki müttefiklerin savunma harcamaları 5 yıldır artıyor. Savunmaya 130 milyar dolardan fazla yatırım yapıldı” ifadesi kullanılan deklarasyonda, bu alanda önemli ilerleme kaydedildiği belirtildi.

Amaç savunma

Deklarasyonda, “Terörizm bütün türleri ve tezahürleriyle hepimiz için tehdit olmaya devam ediyor” vurgusu yapılırken, müttefiklerin terörle mücadele konusunda kararlı olduğu ve bu çerçevede birlikte daha güçlü adımlar attığı kaydedildi. Rusya’nın saldırgan faaliyetlerinin Avro-Atlantik güvenliğini tehdit ettiği belirtilen deklarasyonda, ittifakın devlet ve devlet dışı aktörlerden farklı tehditlere maruz kaldığı ifade edildi. Deklarasyonda, NATO’nun savunma amaçlı bir ittifak olduğu, hiçbir ülkeye tehdit teşkil etmediği vurgulandı.

Rusya’nın orta menzilli füze konuşlandırması sonucu Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’nın (INF) sonlandırılmasının ardından “orantılı ve ölçülü” tedbirlerin hazırlandığı açıklanan deklarasyonda, “Rusya’nın davranışları müsaade ettiği müddetçe diyalog ve yapıcı ilişkiye hazırız” değerlendirmesinde bulunuldu.

İttifakın aynı zamanda havada ve denizde bağımsızlığını korumak için girişimlerini artırdığı kaydedilen deklarasyonda, NATO’nun savunma ve caydırıcılık gücünü nükleer, konvansiyonel ve füze savunma kabiliyetleriyle güçlendirmeye devam ettiğinin altı çizildi ve “Nükleer silahlar var olmaya devam ettiği müddetçe, NATO da nükleer ittifak olmayı sürdürecektir” vurgusu yapıldı. Deklarasyonda, “Herkes için güvenlik sağlamak için çalışıyoruz” ifadesine yer verilirken, bu çerçevede ortaklıkların da geliştirildiği kaydedildi.

Hedef uzay

NATO’nun “açık kapı politikasının” desteklendiği belirtilen deklarasyonda, Kuzey Makedonya’nın yakında ittifakın 30’uncu üyesi olacağı anımsatıldı. Deklarasyonda, güvenliğin sağlanması için geleceğe odaklanılması ve bu çerçevede teknolojik üstünlüğün korunması gerektiğine işaret edildi. Deklarasyonda, siber ve hibrit tehditlere cevap verme yeteneklerinin geliştirildiği duyuruldu. Deklarasyonda, uyarlanma süreci kapsamında NATO’nun uzayı yeni harekat alanı ilan ettiği, bu çerçevede uluslararası hukuka saygı duyulacağı ifade edildi.

Çin vurgusu

Londra Deklarasyonu’nda, ilk defa Çin’in yükselen gücüne değinilerek “Çin’in artan nüfuzu ve uluslararası politikalarının ortaya çıkardığı fırsat ve sınamaları ittifak olarak birlikte ele almalıyız” vurgusuna yer verildi.

NATO’nun siyasi yönünü güçlendirmek için Genel Sekreter’in “ileriye dönük bir tefekkür süreci” başlatması talep edilen deklarasyonda, bu sürecin değişen stratejik ortamı göz önünde bulundurması gerektiğine dikkati çekildi. Deklarasyonda, NATO liderlerinin 2021’de tekrar bir araya geleceği duyuruldu.

Aile fotoğrafı çektirildi

NATO Liderler Zirvesi, üye ülkelerin liderlerinin katılımıyla Londra’da yapıldı. Zirvenin yapıldığı The Grove Otel’de tüm liderlerin karşılanmasının ardından aile fotoğrafı çekildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, aile fotoğrafında ön sırada ABD Başkanı Donald Trump ile İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’in arasında yer aldı.

‘Onları lanetliyorum’

NATO Zirvesi için Londra’da bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere’deki Türklerle bir araya geldi. Erdoğan, şunları söyledi:

KARARLI BİR TÜRKİYE: Bugün 17 yıl öncesine göre çok daha güçlü bir Türkiye var. Bugün üzerinde rahatça oyun oynanan değil, bölgesinde aktif rol alan, oyun bozan, kararlı bir Türkiye var. Kendi milli güvenliği için hiç kimsenin icazetinin aramadan operasyon yapan dış politikası bağımsız bir Türkiye var. Bugün Ege’de Karadeniz’de Doğu Akdeniz’de menfaatlerini koruyan, donanması güçlü bir Türkiye var.

SÖZÜNÜ TUTMADI: Avrupa Birliği şu ana kadar söz verdiği halde, sadece 2016’da 6 milyon euro destek vereceğim dediği halde sadece 3 milyon euro STK’lara verdiği bir destek var. Bu para bizim bütçemize girmiyor. Türkiye’nin yaptığı yatırımlar 30 milyarı aştı. Türkiye’nin farkı budur.

NE İŞİNİZ VAR ORADA?: Bize diyorlar ki ‘Suriye’den ne zaman çıkacaksınız?’. Bizim onlara verdiğimiz tek bir cevap var, sizin Suriye’de ne işiniz var? Biz oradayız ve terörden temizlemeden çıkmayacağız. Bizim Suriye’nin topraklarında gözümüz yok ama gözü olanlar lütfen terk etsin. Türkiye’yi teröre, şantajla terbiye edeceklerini zannedenler, hedeflerine ulaşamamanın mahcubiyetini yaşıyor.

AYNAYA BAKIN: Terörle mücadelede hala bize akıl verenlere biz sadece ‘Aklınızı kendinize saklayın’ diyoruz. ‘İslami terör’ ifadesini kullananlara ‘Gidin aynaya bakın’ diyorum. Teröre sıfat olarak İslam’ı koyamazsınız. Bu ifadeyi kullananları lanetliyorum. Saygın ülkelerin saygısız bazı liderleri ‘İslami terör’ ifadesini kullanıyor. Bunu kabullenmemiz mümkün değil. İslam düşmanlığı sadece bizim değil, tüm Batı dünyasının sorunudur.