03.03.2020 - 15:16 | Son Güncellenme:
2006 yılında Bağkur, Emekli Sandığı ve SSK gibi kurumlar Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) adı altında tek çatıda toplandılar. Bu önemli adımdan sonra da 2012 yılında ister çalışsın ister çalışmasın ülke genelinde herkesi kapsayan zorunlu Genel Sağlık Sigortası (GSS) yürürlüğe girdi.
Genel Sağlık Sigortası Nedir?
Genel Sağlık Sigortası, ülke genelinde herkesi sağlık güvencesi içine alan bir sigorta sistemidir. Sigortalı olan kişinin kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler, herhangi bir sağlık sorunları sonucunda sağlık yardımı alabiliyorlar.
18 yaşını geçen her birey zorunlu olarak GSS kapsamına alınıyor. 18 yaş altı çocuklar, anne ve babanın tesciline bakılmaksızın GSS kapsamındadır. 18 yaşın altındaysanız primleriniz devlet tarafından ödeniyor.
Genel Sağlık Sigortası çalışan ve çalışmayan kesim için ayrı işliyor.
Çalışan Kesim İçin GSS; Herhangi bir işyerinde çalışan kişilerin sigorta primlerini işveren yatırıyor. Çalışan ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler de herhangi bir ek ücret ödemeden devletin sunduğu sağlık yardımından yararlanabiliyorlar.
Çalışmayan Kesim İçin GSS; Çalışan kesimin sigorta primlerini işveren karşılarken, çalışmayanlar sigorta primlerini kendileri yatırmak zorundalar. Çalışmayanların en çok kafalarını karıştıran ve sorunlara yol açan sigorta primlerini kendilerinin ödemesi ve ne kadar ödemeleri gerektiğidir.
Herhangi SGK kurumuna bağlı işyerinde çalışmayanlar, devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanabilmeleri için sigorta primi yatırmak zorundalar. Ne kadar sigorta primi yatırmaları gerektiğini öğrenmeleri için Gelir Testi yaptırmaları gerekiyor.
GSS’den Yararlanmak İçin Yapılması Gerekenler
Çalışmayanların sigorta sisteminde yer alabilmeleri için Gelir Testi yaptırmaları gerekiyor. Bu test ile ne kadar sigorta primi yatıracağınızı veya yatırmak zorunda olmadığınızı öğreniyorsunuz.
Gelir testini, yaşadığınız yerleşim yerindeki Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Vakfında yaptırabiliyorsunuz. Gelir testinde, üzerinize kayıtlı gayrimenkul, taşıt veya bankada paranız olup olmadığı tespit ediliyor.
Gelir testi sonucunda ne kadar sigorta primi ödeyeceğiniz tespit ediliyor. 2017’de yürürlüğe giren yeni bir düzenlemeyle Gelir testine gerek kalmadan ödenecek prim tutarı sabitlendi.
Gelir Testi ve GSS
2017’den sonra GSS prim ücretleri tek fiyat olarak belirlendi. 25 yaşını geçmiş bekar veya evli kişiler asgari ücretin %3’ü kadar sigorta primi yatırmaları gerekiyor. Sigorta priminden muaf durumu veya ödeme durumu gelir testine göre belirleniyor. Gelir testi sonucuna göre testi yaptıranlar G0 ve G1 kategorilerine ayrıldılar.
Brüt asgari ücretin aile içindeki fert sayısına bölünmesi sonucunda, kişi başına asgari ücretin 1/3’ü veya daha üstünde olanlar G1 kategorisinde sayılıyorlar. Brüt asgari ücretin 1/3’ünden daha az olanlar ise G0 kategorisinde sayılıyorlar.
G0 kategorisinde olanların primlerini devlet karşılıyor. Bu kişiler ve bakmakla yükümlü oldukları herhangi bir ücret ödemeden sağlık hizmetinden yararlanabiliyorlar.
G1 kategorisinde kabul edilenler ise brüt asgari ücretin %3’ünü ödüyorlar.
Çocuklar ve GSS
18 yaşına kadar bütün çocuklar anne-baba üzerinden sigortalı sayılıyorlar. Çocuk; 18 yaşını geçmişse, bekârsa ve ortaöğrenime devam ediyorsa 20 yaşına kadar ebeveynlerinin üzerinden sağlık hizmeti almaya devam ediyor.
Eğer yükseköğrenime devam ediyorsanız, 25 yaşına kadar anne ve baba üzerinden ücretsiz sağlık hizmeti alabiliyorsunuz. Fakat 25 yaşını geçtiğinizde Gelir testi yaptırmanız gerekiyor.
GSS Prim Borcu Nasıl Öğrenilir?
G1 kategorisinde yer alanların sağlık hizmetinden yararlanabilmeleri için prim borçlarını yatırmaları gerekiyor. GSS prim borcunuzu, e-devlet üzerinden TC kimlik kartınızla ve şifrenizle öğrenebiliyorsunuz.
Gelir testi yaptırmışsanız ve prim borcunuz 60 günden azsa devletin sunduğu sağlık hizmetinden ücretsiz olarak yararlanabiliyorsunuz.