Tükenmişlik sendromu nasıl aşılır?
Tükenmişlik sendromu; mutsuzluk, devamlı ve aşırı yorgunluk hissi gibi bıkkınlık durumudur. Başarısız olma, yıpranma, aşırı yüklenme sonucu güç ve enerji kaybı veya karşılanamayan istekler sonucu bireyin iç kaynaklarında tükenme halidir. Bu durum bireyin işinde, sosyal yaşamında ve aile yaşamında bazı sorunları beraberinde getirebilir.
Tükenmişlik sendromunu, New York’lu bir hekim olan Herbert J.Freudenberger kendi iş durumundan yola çıkarak tanımlamıştır. Önceleri keyif alarak yaptığı işinin onu yorgun ve bitkin hissettirmeye başladığını fark etmiştir. Sonra diğer mesleklerde de benzer durumlara tanık olmuştur.
Yorgunluk; duygusal, zihinsel ya da fiziksel olabilir. Kişide enerji yetersizliği vardır, hiçbir şey için heyecanlı hissetmez. Hobilerini ve mesleğini yapmak için hevesi yoktur.
Tükenmiş olan birey bu durumu duygusal çöküş olarak yaşar. Bunlar bireyin duygu ve davranışlarını olumsuz yönde etkileyerek yetersiz kalmasına neden olur.
Duygusal ve fiziksel kayıplar bireyde ümitsizlik, çaresizlik ve özgüvensizlik oluşturabilir. Duygusal ve zihinsel tükenme sonrasında da birey sorumlu olduğu görevleri yerine getiremez duruma gelir, insanlarla iletişim sorunları yaşayabilir.
Bireyin kişilik özellikleri, yaşı, cinsiyeti, eğitimi, medeni hali, sorunlarla başa çıkma kapasitesi, işinden maddi-manevi doyum durumu, işin zorlukları gibi durumlar tükenmenin ortaya çıkmasını kolaylaştırıcı etkenlerdendir.
Tükenmişlik sendromu sorununda önlem alınmadığında iş kaybı, aile sorunları, ilişki güçlüklerinden depresyona kadar giden sorunlar ortaya çıkabilir.
Bireyin kendine vakit ayırması ve yapabiliyorsa ilgi alanına giren keyif verici etkinliklerle uğraşması rahatlamasını sağlar.
Tükenmiş hissedildiğinde ilk adım yardım almak olmalıdır. Hipnoterapi-psikoterapi ile tükenmişliğe sebep olan durumlar bilinçaltı düzeyde ortaya çıkarılarak anlamlandırılır ve çözümlenir. Sonrasında da telkinlerle devam edilir.
Uzman Psikolog Yasemin Aydoğdu