Yaşlanmayı Geciktirmek Ve Güzel Yaşlanmak Mümkün!

Yaşlanmayı Geciktirmek Ve Güzel Yaşlanmak Mümkün!

Yaşlanma doğumla başlayan, ilerleyici ve fizyolojik bir süreçtir.

Dünya Sağlık Örgütü 65 yaş ve üzerindeki bireyleri yaşlı olarak tanımlamıştır. Ancak kronolojik yaşlanma ile fizyolojik ve biyokimyasal yaşlanma birbirinden farklı olaylardır. Her insan farklı yaşam süresine ve sürecine sahiptir . Bu farklılıklar genetik, sosyoekonomik, çevresel çok sayıda faktöre bağlıdır.

Yaşlanma İle Vücutta Meydana Gelen Değişiklikler:

Yaşlanma ile beraber vücutta fizyolojik, biyokimyasal ve anatomik değişiklikler meydana gelir , vücudun iç dengesi bozulur. 50 yaşından sonra dokuların kendini yenileme yetenekleri de azaldığı için tüm bu değişiklikler geri dönüşümsüz bir hale gelir. Yaş aldıkça yaş ile orantılı olarak;

- Kalp kası kalınlaşır,

- Damarlar sertleşir

- Akciğerlerin kapasitesi düşer

- Böbrek fonksiyonları ve mesane kapasitesi azalır.

- Vücutta kas dokusu azalarak, yağ dokusu artar.

- Kemik dokusunda kayıplar ve kemik erimesi olur.

- Görme ve işitmede azalma görülür.

- Beyin-sinir hücreleri ve fonksiyonları azalır.

- Lipofuksin adı verilen yaşlanma pigmenti artar ve yaşlılık lekeleri oluşur.

- Yaşlılarda demir eksikliği, vitamin B12 eksikliği, total protein düşüklüğü görülür. Yaşlıların % 2-5’inde hipotiroidi vardır.

- Yaşlılık ile beraber kalp-damar hastalıkları, kalp krizi, inme, hipertansiyon, diyabet, kanser gibi hastalıklarda artış görülür.

Yaşam Süresini Uzatmanın ve Sağlıklı Yaşlanmanın Yolları:

Dünya genelinde yaşam süresi 20 yıl kadar uzamıştır. Önümüzdeki 50 yıl içinde ortalama yaşam süresinde 10 yıl daha uzama olabileceği düşünülmektedir. Türkiye’de ise ortalama yaşam süresi 75 yıldır.

Yaşlanmanın geciktirilmesi ve sağlıklı yaşlanma için bilim dünyası harıl harıl çalışmaktadır. Ama bu sürecin tümüyle önlenmesi mümkün olmadığına göre bireysel olarak yaşam tarzı değişiklikleri ve yaşla oluşan hastalıklardan korunmak için yapacağımız kontroller ile bu sürecin sağlıklı yaşanmasını sağlamak mümkündür.

Yaşam süresini uzatmak ve sağlıklı yaşlanmak için bize düşen basit ama kritik eylemler şunlardır:

- Kalori azaltılması: Kalori kısıtlamasının vücudun yaşlanmasını geciktirdiği anatomik ve biyokimyasal bozulmasını önlediği çok sayıda çalışma ile gösterilmiştir. Günlük alınan kalori miktarının en fazla kg başına 30 kalori olacak şekilde ayarlanması bu sürecin geciktirilmesi ve sağlıklı yaşanması atılacak en somut adımdır.

- Egzersiz: Egzersiz ile kas kayıpları, kemik yıkımı, kalp-damar hastalıkları engellenebilir. Egzersiz yaşam süresini uzattığı gibi yaşam kalitesini de arttırır.

- Doğal antioksidan olan taze sebze ve meyve tüketiminin arttırılması

- Vitamin , demir, mineral takviyeleri

- Alkol tüketiminin azaltılması

- Sigaranın bırakılması

Yaşlı Bireylerde Yapılması Gereken Tarama Testleri:

Kanda rutin glukoz, lipid, kolesterol,albümin ölçümleri yapılmalıdır.

Kadınlarda rahim kanseri için pap-smear testi, meme kanseri için yılda bir kez meme muayenesi ve mamografi yapılmalıdır.

Erkeklerde prostat hastalıkları için yılda bir kez prostat muayenesi yapılmalı ve kanda PSA bakılmalıdır.

50 yaşından sonra yılda bir kez gaitada gizli kan, rektal muayene ve kolonoskopi yapılmalıdır.

Kemik erimesi tespit ve takibi için kemik yoğunluk ölçümleri , radyolojik incelemeler yapılmalıdır.