KANSER VE YAŞLANMADAN KORUNMAK İÇİN ANTİOKSİDAN BESİNLERDEN DESTEK ALALIM

Kanser ve Yaşlanmadan Korunmak İçin Antioksidan Besinlerden Destek Alalım.

Vücudumuz tüm yaşamsal faaliyetleri için oksijeni yakıt olarak kullanır. Ancak bir çelişki olarak oksijen bu yaşamsal görevini yerine getirirken serbest radikal dediğimiz zararlı oksidan maddelerin oluşumuna neden olur.

Neyse ki vücudumuzda oksidan maddelerin zarar verecek ölçüde çoğalmasını engelleyen antioksidan maddeler , antioksidan mekanizmalar vardır ve bir oksidan -antioksidan dengesi söz konusudur. Bu denge bozulduğunda serbest radikallerin oluşumu kontrol edilemez ve hücrelerin yapıtaşı olan DNA’da hasarlanma başlar. DNA hasarı ise yaşlanmamıza, kalp-damar hastalıkları ve kanser başta olmak üzere çok çeşitli hastalıkların oluşumuna neden olur.

Antioksidanların bir kısmı vücutta doğal savunma mekanızması olarak hazır bulunurken bir kısmı gıdalar ile dışarıdan alınır. Vücutta bulunan doğal antioksidanların sağladığı koruma sınırlıdır. Dışarıdan diyet ile alınan antioksidan miktarının arttırılması ile vücuttaki doğal antioksidan mekanizmalar desteklenir, böylece kanser, kalp-damar hastalıkları ve diğer hastalıkların oluşması önlenebilir, yaşlanma geciktirilir.

Çok sayıda epidemiyolojik ve klinik çalışma ile tahıl, meyve ve sebzelerde bulunan antioksidanların kronik hastalıkların oluşumunu ve şiddetini azalttığı, yaşlanmayı geciktirdiği gösterilmiştir.

Her besinin kendine ait bir antioksidan kapasitesi vardır. Yiyeceklerin, bitkilerin, vücuttan alınan numunelerin antioksidan kapasitesi ölçülebilir. Bu ölçüm için en çok kullanılan yöntem ORAC yöntemi olup bu yöntem ile gıda ya da vücut sıvısının serbest radikal (oksidan madde) emme kapasitesi ölçülür ve her yiyecek veya numune için bir değer verilir.

Ölçümler ile gösterilmiştir ki antioksidan kapasitesi en yüksek olan maddeler E vitamini, C vitamini, karotenoidler ve fenolik bileşiklerdir. Bunların temel kaynağı günlük diyetimizde bulunan besin maddeleridir.

Antioksidan kapasitesi yani ORAC değeri en yüksek olan besinler ise: Goji berry ( kurt üzümü), akai çileği, nar, yaban mersini ve ahududu’dur. Bunların dışında çilek, sarımsak, karalahana, ıspanak, kuru erik, üzüm ORAC değeri yüksek olan diğer besinlerdir. Bu gıdaların dondurulması, reçel/marmelat haline getirilmesi veya pişirilmesi az veya çok koruyucu etkisinin azalmasına neden olur. Yine de antioksidan etkiyi korumak için en iyi yöntem dondurarak saklamaktır.

Baharatlar içinde antioksidan kapasitesi en yüksek olan ise sumaktır. Sonra sırasıyla nane, karabiber, kırmızı biber, tarçın ve kekik en yüksek antioksidan etkiye sahip baharatlardır. Sevdiğimiz et, tavuk, balık gibi et ürünlerini bu baharatlar ile hazırlayarak antioksidan kapasitesine katkı yapabiliriz.

Ayrıca kateşin içeren yeşil ve siyah çay, likopen içeren domates, polifenol içeren zerdeçal, proantosiyanidin içeren üzüm çekirdeği diğer güçlü antioksidan maddelerdir.

Selenyum, çinko, magnezyum, iyot, krom ise antioksidan etkili minerallerdir.

Güneş ışığı, çevre kirliliği, fast-food beslenme tarzı, alkol başlıca serbest radikal kaynaklarıdır. Bu serbest radikal kaynaklarından uzak durarak ve antioksidanlardan zengin gıda tüketimini arttırarak oksidan-antioksidan savaşında vücudumuza destek olabiliriz.