Yazarlar
BİRİ AŞK MI DEDİ ??
BİRİ AŞK MI DEDİ???
Aşk Nedir:
Aşkın binlerce yıldır yapılan edebi ve sanatsal çok çeşitli soyut tanımlarının ötesinde son elli yıldır artan bilimsel çalışmalar ile şekillendirilmiş somut bir tanımı vardır: Aşk beynimizin kontrolünde salgılanan çeşitli kimyasal maddeler ile ortaya çıkan ve genlerimizin dizilimi ile değişkenlik gösteren biyokimyasal olaylar zinciridir. Yani kalp-aşk yakıştırmasının aksine aşk beyinde başlar, beyinde gelişir ve beyinde biter.
Evrimsel bakış açısı ise aşkı insanların başarılı üremelerini sağlayan bir uyum mekanizması olarak tanımlamıştır.
Haberin Devamı
Psikoloji biliminden bir bakış açısı istersek Amerikalı psikolog Doroty Tennov ‘a ait olan :’’normal insanlarda bilişsel etkinliği devre dışı bırakan , sevilen kişiye yönelik bedenin verdiği duyarlı tepki olarak tanımı verebilirim ki bana göre beynin vücuda bir oyunu olan aşkın en güzel tanımı budur.
Aşkın başlangıcında ve devamında beyinde değişik bölgelerde uyarılar oluşur ve çeşitli kimyasal maddeler/hormonlar salınır.
Hormon Nedir?
Hormonlar vücudumuzda haberleşmeyi düzenleyen kimyasal maddelerdir. Bu maddelerin salınımı beyinde bulunan hipotalamus hipofiz sistemi tarafından kontrol edilir. Hormonlar vücudun iç dengesini, büyüyüp gelişmesini, üreme ile ilgili olayları, ruhsal durumumuzu düzenler.
Aşık olmamıza ve aşkın sürdürülmesine ve belki sonrasında yerini sevgi ve bağlılığa bırakmasına yol açan bu hormonlar/kimyasal maddeler şunlardır:
Dopamin:
Dopamin kendimizi iyi hissetmemizi sağlayan coşku ve keyif veren kimyasal bir maddedir. Dopamin ne kadar çok artarsa kişi o kadar ağır aşk belirtileri gösterir. Dopamin nedeniyle aşık olunan kişi akıldan çıkarılamaz, tutku ve bağlılık oluşur. Fazla salınan dopamin ile kişi daha hareketli, daha dağınık olur, konsantrasyonu bozulur. Aşktan uzaklaşıp dopamin miktarı azalınca uyuşturucu madde yoksunluğuna bağlı belirtiler ve depresyon oluşur. Ve aşık kişi bu güzel duyguları tekrar yaşamak, kaybettiği aşkı yeniden elde etmek için çabalar.
Haberin Devamı
Serotonin: Mutluluk Hormonu
Mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin yükseldiğinde kişinin ruhsal durumu düzelir, enerjisi artar, keyifli olur. Bu etkilerinden ötürü depresyon ve başka diğer psikolojik hastalıkların tedvisinde kullanılan ilaçlar serotonin düzeyini yükselterek etki gösterirler. Yani aşık olmak bizi depresyondan korur!! Ancakkk serotoninin aşırı artışı takıntılı aşık hallerine bürünmemize neden olur. Yani
sevgiliye yapılan cep telefonu tacizlerinin suçlusu aşırı serotonindir !!!
Adrenalin ve noradrenalin :
Aşkın en yoğun en hararetli olduğu dönemde fazla salınır. Ayakların yerden kesilmesi duygusunu yaşatan bu hormonlardır. Aşık olan kişide kalbin hızlı çarpmasına, ellerin terlemesine, kan basıncının yükselmesine, heyecanlı ruh haline sebep olur..
Şefkat Hormonu: Oksitosin
Oksitosin kadın olmanın , anne olmanın temel maddesi gibidir. Kadının cinsellik sırasına zevk almasını, doğumun başlamasını, emzirme sırasında göğüslerden süt gelmesini bu hormon sağlar. Çocuk annesinin memesini emdikçe bu hormon artar ve anne ile bebeğin birbirine bağlanmasını sağlar, sevgiyi arttırır. Aşık sırasındada oksitosin salınımı artar ve benzer etki ile aşık olunan kişiye karşı şefkatli olunmasını sağlar. Cinsel ilişki sırasında , orgazm sırasında salgılanması artan bu hormon çiftlerin birbirine bağlılığını arttırır. Aşkın en parlak döneminde salınımı çok olan adrenalin ve dopamin zaman içerisinde azalır , normal düzeye iner ve yerini oksitosine yani sevgi ve şefkat duygusu oluşturucusuna bırakır. Aşkın ömrü ile ilgili varsayımlara bir açıklamada bu oksitosin olabilir.
Haberin Devamı
Seks Hormonları:
Testosteron ve östrojen ise seks hormonlarıdır. Bu hormonlar ilk aşık olma anında ve şehvet oluşmasında etkilidir. Testosteron kadınlarda az erkeklerde ise çok miktarda bulunur. Her iki cinstede testosteron düzeyinin artması kişilerin karşıt cinse yönelmelerine neden olur. Testosteron hormonunun yüksek olması erkek cinsi davranış modeline ve çok eşliliğe sebep olur.
Melatonin :
Aşık insanların kanında artmış olduğu gösterilen başka bir maddedir.. Bu madde karanlık odada uyurken salınımı artan bir hormondur ve kişinin bağışıklık sistemini güçlendirerek kişiyi hastalıklara karşı korur. Zaten bu özelliği nedeniyle kanser, stres, uykusuzluk gibi hastalıkların tedavisi için kullanılmaktadır. Aşıkken de bu madde artar ve daha az hastalanmamıza neden olur. Yine aşk bittiğinde acı çekerken devamlı hasta olmamızın sebebi de bu olsa gerek ..
Feniletilamin: Aşk Molekülü
Çikolatada da bulunan bu kimyasal maddede kişinin kendisini iyi hissetmesini sağlar. Karşıt cins ile en ufak bir karşılaşmada bile salınımı artabilir. Bu madde adrenalin, noradrenalin ve dopamin gibi maddelerin salınımını arttırarak etki gösterir. Kalp atışlarında ve kan basıncında artma, ellerde titremeye neden olur. Aşırı üretiminde ise iştahsızlık ve uykusuzluğa neden olur.
Feromonlar:
Hayvan ve insanların ter, idrar gibi sıvılarında bulunan; karşıt cinslerin birbirine çekici gelmelerine ve ona yönelmelerine yol açan kimyasal maddelerdir. Feromonlar koku molekülleri gibi havada ilerler ve insanların burunlarına yerleşerek beynimize uyarılar gönderirler.
Kortizol:
Aşk zaman zaman stres yaratan bir olay da oluverir. Bu anlarda salgılanan kortizol ise mantıklı kararlar alınmasına engel olur. İşte aşkın gözünü kör eden suçlu olarak bunu seçebiliriz…
Aşk İlacı Var mı?
Aşık olmamıza ve bunun devamına yol açan bu maddeler ve yolaklar ile ilgili çalışmalar arttıkça dışarıdan bu maddeleri vererek kişinin aşık olmasını sağlayabilir miyiz ya da aşk acısı bu hormonların düzeyini azaltan ilaçlar ile önlenebilir mi soruları kafaları kurcalar olmuş ve yeni çalışmalara yön vermiştir. Özellikle psikiyatristler tarafından aşık olma hali kimi hastalıklara benzetilmiş ve tedavi edilip edilmeyeceği araştırılır olmuştur.
Belki dopamin düzeyini arttırarak aşkın ömrünü uzatabilir ya da oksitosin vererek kişinin bağlılığını arttırabiliriz. Kontrolü ele geçirmek hiçte fena olmazdı değil mi?
Doğru insanı bulup ömür boyu aşk ve sevgi ile kalmanız dileğiyle….
