Üç yaşında bodur kalanların oranı yüzde 12

Ayşegül Aydoğan ATAKAN/ CADDE

Dünya Sağlık Örgütü, güçlü bir bağışıklık sistemi için bebeklerin günde en az yarım litre anne ya da formül süt almaları gerektiğini belirtiyor. Ancak Türkiye’de 6-12 aylık bebeklerin yüzde 65’i günde sadece 300 ml. süt tüketiyor.

Yenidoğanlarda yüzde 98 olan anne sütü tüketme oranı, ek sıvı ve gıdalara geçişle büyük oranda düşüyor. Araştırmalar anne sütünün, inek sütü ya da geleneksel beslenme yöntemleriyle tamamlanmaya çalışıldığını; bunun sonucu olarak her iki bebekten birinde demir eksikliği görüldüğünü gösteriyor. Altıncı aydan sonrabodur olanların yüzdesi artıyor. Üç yaşına gelindiğinde kronik beslenme yetersizliğine bağlı gelişim gerilikleri görülüyor.

Anne sütü ve bebek beslenmesindeki süt tüketiminin önemine dikkat çekmek için Milli Pediatri Derneği, Kanal D ve Milupa Aptamil ortak bir projeye imza atıyor. Bilinçlendirme kampanyası boyunca; bebeklerin yaşamın ilk altı ayında sadece emzirilmelerine, altıncı aydan sonra bebek istedikçe emzirmeye devam ederken, uygun ek gıdalara başlanmasına, altıncı aydan sonra her gün en az yarım litre anne ya da formül süt alınması gerektiğine dikkat çekilecek.

Milli Pediatri Derneği üyesi ve 19 Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Neonatoloji (Yenidoğan) Başkanı Prof. Dr. Şükrü Küçüködük, anne sütü ve günlük süt tüketiminin önemi hakkındaki sorularımızı yanıtladı.

Süt tüketimi nasıl ayarlanmalı?

Bebekler ilk altı ay sadece anne sütüyle beslenmelidir. Her istediğinde anne sütü verilmeli, sık sık emzirilmelidir. Anne sütünün yeterli olup olmadığı bebeğin fiziksel gelişiminin takibiyle anlaşılabilir.

Türkiye’de bebekler günde ne kadar süt tüketiyor?

Farklı kurumların annelerle yaptığı araştırmalardan, günlük 300 ml. dolayında anne sütü aldıklarını düşünüyoruz. Annelerin beslenme durumları, bazen çalışma hayatına geri dönmek zorunda oluşları sütün azalma sürecini hızlandırıyor. Olması gereken miktar bebeğin ayı ve kilosuna göre değişiklikler göstererek günde 750 ml.’ye kadar çıkar.

Dünya ortalamalarıyla karşılaştırıldığında durum nedir?

Çalışan anne oranı bizden yaklaşık altı kat daha fazla olan Polonya’da bebeklere Türkiye’de verilebilen oranlarda anne sütü veriliyor. Bizde çalışmayan annelerin oranının fazla olmasına rağmen emzirme oranları düşük.

İlk altı ay neden çok önemli?

Bu dönem, bebeğin en hızlı büyüdüğü, bağışıklık sistemi ve beyin gelişiminin tamamlandığı aylardır. Bebek her istediğinde emzirilmelidir. Yoksa anne sütü miktarı azalmaya başlayacak, sütün devamlılığı tehlikeye girecektir. Artık iki yaşında emzirmenin kesilmesi gerektiği yolunda bir kaide yok.

Sonrasında nasıl bir yol izlenmeli?

Bir yaşından itibaren günde yarım litre varsa anne sütü yoksa hekimin önereceği bir mama kullanılmalıdır. İnek ve keçi sütlerinin bebek beslenmesinde yeri yoktur.

YOĞURT VE PEYNiR SÜTÜN YERiNi TUTMAZ

Anne sütü, bebek beslenmesinin sıvı bölümüdür. Yoğurt ve peynirse katı besin sınıfına girer. Dolayısıyla yoğurt ve peynirle anne sütü eksikliği tamamlanamaz. Anne sütü eksikliğinde bebek yoğurt alıyor diye devam mamalarını azaltma yoluna gidilmez.

BEBEĞiN iHTiYACINI BELiRLEME FORMÜLÜ

Prof. Dr. Küçüködük, bebeğin kilosuyla 150 ml. sayısının çarpılarak günlük süt ihtiyacının belirlenebileceğini belirtiyor. Buna göre örneğin bebek beş kiloysa, 5x 150 ml. = 750 mililitre süt alması gerekiyor.