İstismara uğrayan çocuğun davranışları nasıl olur?
İstismara maruz kalan çocuklarda sosyal çekinme, sosyal bilişsel ve duygusal gelişmede gecikme, okulda yetersiz performans, dikkat sorunları ve kabus, karın ağrısı, baş ağrısı, yatağını ıslatma, vücudun büyük miktarda stresle başa çıkmaya çalıştığını gösteren anormal hormon değişimleri gibi durumlara rastlamak mümkün. İlerleyen yaşlarda ise depresyon, madde kötüye kullanımı, psikopatik kişilik bozuklukları, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu, kaygı bozuklukları, cinsellikten kaçınma, iğrenme gibi olumsuz durumlara rastlıyoruz.
İstismardan korunmak için çocuklara özel bölgeler nasıl anlatılmalı?
Çocuklar küçük yaşta ise, ebeveynleri ile okuyabilecekleri, özel bölgeleri anlatan çok güzel pedagojik kitaplar mevcut. Bunun yanı sıra eğitimlerde de anlattığımız gibi, çocuğunuzla birlikte oyun oynayarak da ona özel bölgelerini öğretebilirsiniz. Örneğin; Çocuğunuz ile bir adet kraft kağıdını yere serin. Üzerine sırtüstü yatmasını isteyin. Vücudunun etrafından boya kalemi ile çizerek vücudunun kalıbını çıkarın. Aynı şekilde sizin de kalıbınızı çocuğunuz çizsin. Vücutlarınızdaki özel bölgelere atlet ve külot çizmesini isteyin. Tekrar özel bölgelerin ne demek olduğunu konuşun.
“Atlet ve külodumuzun kapattığı bölgeler özel bölgelerdir ve izinsiz kimse dokunamaz.”
Aile çocuğunun istismara uğradığından şüpheleniyorsa, çocuğuna nasıl davranmalı?
Bu konuda uygulanması gereken doğru yöntem nedir?
Ailelere önerim; Önce çocuğunuza inanın! Eğer çocuğunuz böyle bir durumu sizinle paylaşıyorsa ona kızmayın, olayı tekrar tekrar anlattırmayın. “Başka ne oldu?” “Başka ne yaptı?”gibi sorularla olayı tekrar tekrar yaşatmayın. Yorum yapmayın, teselli etmekten kaçının. Olayı akrabalarınıza anlatıp, çocuğunuzun yanında bununla ilgili konuşmayın. Uzmandan acil randevu alın.
Çocuğunuz tehlike ile karşılaştığı bir an düşünün, çocuğunuz kimi sığınacağını ve nasıl yardım isteyeceğini biliyor mu?
Peki, aileler çocuklarını bu konu hakkında nasıl bilgilendirmeli?
Geçtiğimiz günlerde okullarda verilen bir seminer ile 11 yaşındaki kız çocuğu, iki yıldır amcası tarafından taciz edildiğini fark etti. Üstelik ablasının da küçükken aynı kişi tarafından istismara uğradığı öğrenildi. İşte okullarımızda verilen bu eğitimler bu yüzden değerli. Aileler çocukları ile bu tür konuları konuşmaktan kaçınmamalı, fakat yaşlarına uygun şekilde bu durumu onlara anlatmalılar. Her şeyden önce ne olur çocuklara “Hayır!” demeyi hep birlikte öğretelim. Komşunun, bakkal amcanın, yolda gördüğü kişinin onu öpmesine izin vermeyelim. Onlara özel bölgelerini öğreterek, onlara bu anahtar cümleyi aşılayalım:
“Eğer senin isteğin dışında tanıdığın ya da tanımadığımız biri, senden bu bölgelerini göstermeni isterse, bu bölgere dokunmak, buraları öpmek istediğini sana söylerse bunu istemediğini söyleyebilir, seni zorluyorsa bağırabilir ve en yakınındaki güvendiğin kişiden yardım isteyebilirsin.”
Uzman pskikolog Merve Özen Dursun' a bu bilgillendirici röportaj için teşekkür ederim. Eğitim, marka danışmanlıkları, görüş ve önerilerinizi bildirmek için bana aşağıdaki mecralardan ulaşabilirsiniz.
Instagram: @tuvanaeroltu
Mail: tuvanaeroltu@hotmail.com