Tırnak batması nedenleri ve tedavisi

Tırnak batması nedir ve neden olur?

Genellikle ergenlik çağında ve genç erişkinlerde daha çok görülen tırnak batması, sert tırnağın yumuşak dokuyu sıkıştırıp tahriş etmesi sonucu oluşan enfeksiyon durumu ve kronik yaradır. Ayaklarda ve birinci parmakta görülür. Parmakta kızarıklık, şişlik ve şiddetli ağrı olabilir. Bu şikayetler sebebiyle ayakkabı giyilemez. Ayrıca çorabı kirleten akıntı ve koku oluşabilir. Parmakları sıkıştıran dar ayakkabı giyme, yanlış tırnak kesimi (çok kısa kesmek ve törpülememek), darbeler ile oluşan tahriş, kilo sebebiyle tırnağın derinde kalması ve ailevi yatkınlık gibi nedenlerle görülür.

Bu tür şikayetlerin hepsi tırnak batmasında mı olur? Başka tırnak problemleriyle karışma olabilir mi?

Bazen tırnak mantarı, tırnak etrafı dokuların iltihabı, tırnağın kubbeleşme ya da uzayıp kalınlaşma şeklindeki anormallikleri de tırnak batması zannedilebilir. Bu durumların tedavisi cerrahi değildir.

Tırnak batması nasıl tedavi edilir?

Tedavi açısından tırnak batmasını iki kısma ayırırız. Birincisi tırnak batmasının yeni geliştiği, henüz işlem gerekmeyen hafif vakalar; ikincisi ise birkaç haftadır devam eden, iyileşmeyen kronikleşmiş vakalardır. Her tırnak batması durumunda bir cerrahi işleme gerek yoktur. Hafif batma durumunda tırnağın batan kısmının altına bir pamuk parçası koymak ve bunu günlük değiştirmek uygun olabilir. Böylece tırnak ile cilt arasında bir tampon alan oluşturup tırnağın ete batmadan büyümesi sağlanır.

Tırnak büyüyünce kavisli değil düz şekilde kesilir. Parmağı sıkıştırmayan geniş veya ucu açık ayakkabı giymek gerekir. Bu sırada batma sebebiyle enfeksiyon varsa ağızdan veya merhem şeklinde antibiyotikler kullanılabilir. İleri olgularda ise cerrahi işlem yani anormal dokunun alınması ve tırnak kökünün kısmi olarak kazınması uygun bir işlem olacaktır. İşlem sonrası aynı yerden batmayı engellemek amacıyla tırnak kökünün batan tarafı tahrip edilir.

Bu işlem cerrahi olarak yapılabildiği gibi, fenol veya gümüş nitrat ile kimyasal olarak da yapılabilir. Bazen hastalar kendileri tırnaklarının kenarlarını keserek bu durumu düzeltmeye çalışırlar. Bu genellikle tam aksine daha çok batmaya sebep olur. İyileşmeyen şiş doku oluşmuşsa pedikür ile tırnak kenarının kesilip çıkarılması da tırnak batmasını iyileştirmez ve kalıcı çözüm olmaz.

Tırnak çekimi zor ve ağrılı bir işlem midir?

İşlem için tırnak yatağı uyuşturulur, böylece çekim sırasında ağrı olmaz. İşlem sonrasında da ağrı kesici ilaçlar kullanılır. İşlem yapıldığı gün ağrı kesici almak, istirahat etmek, ayakları kalp seviyesinin üzerine yükseltmek, bazen pansuman üzerine soğuk uygulamak faydalı olur. Tırnak batması iltihaplı ve kişide şeker hastalığı gibi bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar mevcutsa antibiyotik kullanılır.

İşlem sonrası parmağı sıkıştırmayan ayakkabı giymek ağrı oluşmasını engeller. Eğer pansumanı geçip dışarı akan bir kanama veya şiddetli ağrı olursa tekrar hekime görünmekte fayda vardır. Yara iyileştikten sonra düzelme olmazsa ortopedi ve cildiye hekimleriyle ile konsültasyon yapılıp ek hastalık olup olmadığı araştırılır. İlk 1-2 gün parmağa ağırlık vermeden yürünebilir. Daha sonra parmağı sıkıştırmayan, ucu açık ayakkabı giyilebilir. 2-3 gün yarayı ıslatmamak, ıslanırsa hemen pansumanı değiştirmek gerekir. İşlemden bir hafta sonraki kontrolde bir problem yoksa normal ayakkabı giyilebilir ve işe dönülebilir.

Eğer işinizde ayağınızı yüksekte tutmak ve terlik giymek mümkünse daha erken de dönebilirsiniz. Yaklaşık bir hafta kadar sonra yara iyileşir. Ama tırnağın tekrar kesilecek kadar uzaması için 3-4 ay geçebilir. Bu sürede kişinin ayağını kullanmasında bir engel bulunmaz. Parsiyel tırnak matriks eksizyonu yapılan kısımdan yeni tırnak büyümesi olmayacağı için büyüyen tırnak beklendiği üzere biraz daha dar olacaktır.

Çekilen tırnak tekrar batar mı?

Anormal, iyileşmeyen dokuların alındığı durumlarda batmanın tekrar etmesi beklenmez. Sadece tırnağın çekilip iltihaplı ve anormal dokunun alınmadığı durumda tekrar tırnak batması oluşması beklenir.

Tırnak batmasından nasıl korunabiliriz?

Tırnağı düzgün (düz kesim ve törpüleme) kesmek gerekir. Dar veya çok geniş ayakkabı giymemek gerekir. Ayakta basma problemi varsa düzeltilmelidir. Tırnak mantarı varsa tedavi edilmelidir.