Taksi kullanamazsın

Adana Şoförler ve Otomobilciler Odası, ailesinin geçimine katkıda bulunmak isteyen Zeynep Çınar’a her isteyenin taksi şoförü olamayacağını gerekçe göstererek ticari plaka vermedi


Kadının istediği her işte çalışabileceği yasal teminat altında olsa da pratikte bu pek de böyle yaşanmıyor. Adana Şoförler ve Otomobilciler Odası, ev hanımı olduğu gerekçesiyle Zeynep Çınar’a ticari taksi plakası vermedi. Ekonomik zorluk içindeki ailesine yardım etmek isteyen iki çocuk annesi Zeynep Çınar hakkını aramak için Oda’yı mahkemeye verdi. Adana 2. İdare Mahkemesi, “Kadın erkek ayrımı yapılmaksızın herkesin dilediği işi yapmakta özgür olduğuna" karar verdi. Mahkemenin bu kararına rağmen, Adana Şoförler ve Otomobilciler Odası, çıkardığı engelde ısrarlı.

Tepki değil, destek buldu
26 yaşındaki Zeynep Çınar iki çocuk annesi. Babasının parasızlık nedeniyle okutamadığı Zeynep Çınar geçim sıkıntısı yüzünden çalışmaya karar verdi. Ancak ilkokul mezunu olduğundan çaldığı kapılar hep yüzüne kapandı. Ekonomik açıdan zor anlar yaşayan eşine destek için baba mesleği taksi şoförlüğü yapmaya karar verdi. Önce yakın çevresindeki insanların tepkisinden çekindi. Gene de sınavla ehliyetini aldı. Ardından da gerekli yasal prosedürü tamamlayarak Adana Şoförler ve Otomobilciler Odası’na ticari taksi plakası almak için başvuruda bulundu. Ancak hiç beklemediği bir yanıtla karşılaştı. Oda’nın ticari taksi işletmesine karşı çıkmasının nedeni ev kadını olmasıydı.
Taksi şoförü olan eşiyle birlikte dertlerini anlatmak üzere Adana Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Kazım Barışık’ın makamına çıktılar.
Yardım için gittikleri başkandan anlam veremedikleri bir tepkiyle karşılaştıklarını söyleyen Zeynep Çınar şöyle konuştu:
“Ekonomik zorluk içinde olduğumuzu anlattık. Sen büyüksün bize bu konuda yardım et dedik. Ancak başkan oturduğu yerden kalkarak ‘senin ne işine gelir taksici olmak. Sen git evindeki işini yap. Kadından taksici olur mu’ diye bağırdı. Eşimle birlikte bu tepkiye bir anlam veremedik. Ben ağlamaya başladım. Odadan dışarıya çıktık."

Anayasa teminatı
Boyunları bükük odadan ayrılmak zorunda kalan Çınar çifti, soluğu mahkemede alarak Adana 2. İdare Mahkemesi’nde önlerine çıkarılan engele karşı dava açtılar. Mahkeme, “Kadın erkek ayrımı yapılmaksızın herkesin teşebbüs özgürlüğü sınırları içersinde dilediği her işi yapabileceğinin Anayasa ile teminat altına alınmış olduğuna" karar verdi. Mahkeme kararından sonra Oda Başkanı Kazım Barışık’ın yanına tekrar gittiklerini söyleyen Zeynep Çınar bu kez yine tepkiyle karşılaştıklarını şöyle anlattı:
“Başkan 10 tane mahkeme kararı getirseniz de senin odaya kaydını yapmayacağım diye bağırmaya başladı. Ne yapacağımızı şaşırdık. Başkanı mahkeme kararı da etkilemedi. Bizi odasından kovdu. Ekmek parası için düştüğümüz duruma ağlıyorum. Bir de Türkiye’de kadın erkek eşit deniliyor. Bakın görün kadın olduğum için neler çekiyorum?"

Suç duyurusu
Fırsat buldukça ev işlerinde eşine yardım eden Murat Çınar da oda başkanını suçlayarak şunları söyledi:
“Başkan kendisini herşeyin üstünde görüyor. Eşime getirdiği suçlama ‘o zaten taksicilik yapmayacak’ şeklinde. Benim adıma kayıtlı taksi olduğu için ikinci plakaya başvuramıyorum. Eşim bu mesleği yapacak. Basın aracılığıyla kendisini yüce yargının üzerinde gören ve Türk kadınına hakaret eden Başkan Kazım Barışık hakkında suç duyurusunda bulunuyorum."

Başkan iddiaları reddetti
Adana Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Kazım Barışık ise iddiaları reddetti. Her isteyenin taksi şoförü olamayacağını belirten Barışık şunları anlattı:
“507 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kanunu’na göre bize müracaat edenler hakkında tahkikat yapılıyor. Zeynep Çınar hakkında yapılan tahkikat sonucunda da ev hanımı olduğu belirlendi. Ben kendisine ‘kadından taksi şoförü olmaz’ demedim. Kaldı ki Adana’da taksi şoförlüğü yapan Pınar Arslan isminde bir kızımız da var. Zeynep Çınar, taksi şoförlüğü yapacak biri değil. Eğer taksi şoförlüğü yapsın evlerinin beş yıllık iaşesini ben karşılayacağım."

Tek kadın taksici
Adana’da 3 bin 60 ticari taksi plakası bulunuyor. Kayıtlara göre 47 de kadınlar üzerine. Ancak bunlardan biri hariç diğerleri bu mesleği yapmıyor. Babası rahatsız olduğu için ailesine bakmak zorunda olan 23 yaşındaki taksi şoförü Pınar Arslan şunları söyledi:
“Bana da İl Trafik Komisyonu’ndan ‘senden taksici olmaz’ diye izin vermek istemediler. Babam polis emeklisi olduğundan sonradan verildi. Şimdi otomobilime binen herkes ‘helal olsun’ diyor. Zeynep Hanım’ın taksi şoförü olmasını isterim. En azından Adana’da hemcins meslektaşım olur."