16.02.2021 - 15:40 | Son Güncellenme:
Sporcular eğer dengeli beslenme programı oluşturmazlarsa sağlıklarından bile olabilirler. Bu nedenle çeşitli besinlerden dengeli bir şekilde tüketmelidirler. Protein desteği sağlanmalı ve lif yönünden zengin gıdalar alınmalıdır. Ayrıca belirli vitaminlerin alınması da gereklidir.
Sporcu Beslenmesi Nasıl Olmalıdır?
Spor dalı olarak her ne yapılırsa yapılsın, spor yapanların yediklerine dikkat etmeleri gerekir. Çünkü vücudun direnci arttırılmalı ve odaklanma gücü kazandırılmalıdır. Eğer beslenmeye dikkat edilmezse, yapılan sporda çok etki göstermez. Çünkü spor ve beslenme bir bütündür.
Spor yapmak, sağlıklı kalmak ve yaşam kalitesini korumak için gereklidir. Spor yapmayı ise bir yaşam şekli haline getirmek gerekir. Yapılan spor dalı ve egzersiz sürelerine göre de beslenme programı hazırlanır. Spor yapanlar, vitamin, minerali protein içeren gıdaları kullanabilir. Ama hepsinden önemlisi sıvı tüketimine özen gösterilmelidir.
Spora Göre Beslenme Türleri Nelerdir?
Tüketilecek olan besinler ise cinsiyete, yaş grubuna, ağılığa ve boya göre değişiklik gösterir. İyi beslenme ile spor süreci rahat geçirilir ve spor sonrası da çok yorgun hissedilmez. Kas yapısını korumak önemlidir ve doğru beslenme olmadan bunu sağlamak mümkün olmaz. Kilo ile doğru orantılı kas kütlesi ve yağ kütlesi hesaplanır. Amaç tabi ki kas kütlesini arttırmak olmalıdır.
1- Dayanıklılık Sporuna Göre Beslenme
Koşu, kürek çekmek veya maraton koşmak gibi yapılan sporlar dayanıklılık sporudur. Süre olarak uzundur ve kişinin aynı performansı düşük seviyede bile olsa korumasını gerektirir. Bu spor dallarıyla uğraşanlar için karbonhidrat ağırlıklı beslenmek önemlidir. Kuvvet antrenmanı yaptıkları sırada ise protein ihtiyacı doğar.
2- Güç Sporları Yapanların Beslenmesi
Halter, güreş gibi sporları yapanlar ya da ağırlık kaldıran kişilerin ise vücutlarının ihtiyacı farklı olacaktır. Kasların güçlü olması bu spor grupları ile uğraşanlar için önemlidir. Karbonhidrat temel besinleri olur. Egzersiz sonrasındaki ortalama 15-30 dakika süre sonrasında karbonhidrat alınması ideal olacaktır.
3- Takım Sporlarında Beslenme
Basketbol, voleybol, futbol gibi takım sporlarıyla uğraşanlar ise kişinin fiziksel yapısına göre değişiklik göstermektedir. Karbonhidrat ve protein tüketme düzeyleri sporun ağırlık düzeyine göre ayarlanırsa daha sağlıklı sonuçlar alınır.
Karbonhidratın Önemi
Sporcu beslenmesi önemlidir çünkü spor sırasında daha fazla enerji harcanır. Egzersiz yaparken daha fazla kalori sarf edilir. Spor yapanlar karbonhidrat bakımından zengin beslenebilir. Vücudun proteine de ihtiyacı vardır. Yağ tüketim oranı ise düşürülmelidir. Her spor yapan kişinin tüketmesi gereken karbonhidrat oranı farklıdır. Karbonhidrat içeren gıdalar şöyle sıralanır;
Pilav
Ekmek
Sebze
Karbonhidratlar en temel enerji kaynağı olarak tüketilmedir. Karbonhidratlar önemli bir işleve sahiptir ve karaciğer ve kasta glikojen depolanmaktadır. Kaslar için seri bir şekilde enerji kaynağına dönüşür. Glikojen deposu arttıkça spor yapanların dirençleri daha çok artar.
Karbonhidrat yeterince tüketilmezse, kas yorgunluğu yaşanır. Glikojen azaldıkça kronik bir yorgunluk söz konusudur. Karbonhidrat alımı her birey için farklıdır. Çünkü kişilerin vücut ağırlığı ile orantılı olarak alınması gerekir. Yapılan sporun ağırlığına göre, karbonhidrat oranı artar. Günlük alınması gereken bir karbonhidrat oranı vardır.
Proteinler Nelerdir?
Protein destekli beslenmek spor yapanlar için olmazsa olmaz bir durumdur. Her gün düzenli olarak protein tüketilmesi uygun olacaktır. Protein sayesinde kas onarımı söz konusudur. Protein içeren gıdalar ise;
Et
Yumurta
Süt ve süt ürünleri
Tavuk
Hindi
Bakliyat
Tüm bu ürünler düzenli bir şekilde tüketilmelidir. Spor yapanların protein ihtiyacı, yapmayanlara oranla yaklaşık 1,5, 2 kat daha fazladır. Tabi tüketilen protein oranı yapılan spora, cinsiyete, yaşa, kiloya göre de değişkenlik gösterir. Egzersiz sırasında, vücuttaki karbonhidrat azalırsa, yerine protein kullanılır. Aşırı proteinde tüketmek sağlıklı değildir. Çünkü ter veya idrar yoluyla kalsiyum kaybedilmesine yol açar.
Vitaminler
Spor yapanların vitamin ihtiyacı da bulunmaktadır. Özellikle B grubu vitaminler alınmalıdır. Folik asit ve B12 vitamini doku yapımı ve onarımı konusunda işlevsellik gösterir. Ayrıca minerallerde sporcular için önem teşkil eder. Kalsiyum yönünden zengin besinlerinde tüketilmesi gerekmektedir. Kalsiyum yönünden zengin gıdalar ise;
Yağlı tohumlar
Yeşil yapraklı sebzeler
Peynir
Süt
Bakliyat
Olarak sayılabilir. Tüm gıdaların yanı sıra sıvı tüketimine önem verilmelidir. Spor yapmayan kişiler için bile su çok büyük önem taşır. Spor öncesi ve sonrası su tüketimi vücut dengesini sağlayacaktır. Tüketilen hiçbir sıvı suyun yerine geçmez.