Aşı, her ne kadar bundan yıllar önce keşfedilmişse de bugün halen yeni bir uygulamaymışçasına doğru olmayan spekülatif söylemler ile gündeme getirilmektedir. Oysa tüm dünyada uygulanan aşılar sayesinde bugün artık pek çok hastalık görülmemekte ve böylelikle bireylerin ve toplumların sağlığı korunmaktadır. Bunun en önemli örneği ise dünya çapında WHO (Dünya Sağlık Örgütü) öncülüğünde yapılan aşılama kampanyaları ile her yıl yaklaşık 50 milyon kişinin ölümüne yol açan çiçek hastalığının ortadan kalkmış olmasıdır. 20. Yüzyılın ilk yarısında Amerika’da yılda 60.000 civarı görülen çocuk felci vakaları, artık sıfıra inmiştir. 1980'lerde doğanlar çiçek aşısı olmadığı gibi bu hastalığı da tanımamaktadır. Ülkemizde artık çocuk felci nedeniyle sakat kalan çocuklar görülmemektedir.
Bu hastalıkları görmemiş, yaptıkları yıkımlara şahit olmamış yeni nesilleri, yanlış bilgiler ile yanıltmaya yönelik söylemler geliştirmek ne yazık ki bazı insanların medyatik olmak için benimsedikleri bir yol halini almıştır. Ancak burada unutulmaması gereken bir nokta vardır;yaşamak ve kendine zarar vermemek insanın temel içgüdüsüdür. Bu şartlar altında aşnın olmadığı bir dünyada çocuklarımızı doğal seleksiyon ile hastalıklara mı teslim edeceğiz? Yoksa onları korumayı mı seçeceğiz?
3. Ulusal Aşı Çalıştayı Ankara'da gerçekleşti
16-18 Mart tarihlerinde, aşılar hakkında bilimsel pek çok konunun ele alındığı Sağlık Bakanlığı ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği iş birliği ile “3. Ulusal Aşı Çalıştayı” düzenlendi. Çalıştay’da önemli bilgiler sunan Sağlık Bakanlığı Bağışıklama Danışma Kurulu Üyesi, Enfeksiyon hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan: "Bulaşıcı hastalıkların azaltılması veya tamamen ortadan kaldırılmasında, yaygın, kabul görmüş, en etkin ve ekonomik girişim olan aşı sayesinde, Türkiye'de her yıl 14 bin 296 çocuk ölümü engelleniyor. Ülkemizde yılda 40 milyon aşı yapılıyor ve aşılama sayesinde bazı hastalıklar hayatımızdan tamamen çıktı. Çiçek hastalığı 1977 yılında dünya yüzünden silinmiştir ve 1980’lerden itibaren aşısı yapılmamaktadır. Bu çok büyük bir başarıdır. Ülkemiz 1998’den itibaren çocuk felcinden arınmış ülke statüsündedir. 25 – 30 yıl önce kızamık nedeniyle her yıl binlerce çocuğumuzu kaybederken, artık bu hastalık ülkemizden silinme noktasına gelmiştir.” dedi.
Aşılar Sağlık Bakanlığı sistemi üzerinden dikkatle takip ediliyor
3.Ulusal Aşı Çalıştay’ı kapsamında aşıların taşınması ile ilgili yapılan bilgilendirmede; aşıların gerek sevk gerek ise saklanması konusunda Sağlık Bakanlığı tarafından kurulmuş olan sistem üzerinden titizlikle takip edildiğine dikkat çekildi. Aşıların taşınma, saklanma koşullarının, bulunduruldukları dolapların ısıların itina ile takip edildiği en ufak bir değişikliğin sistem tarafından tespit edilebildiğine değinilerek, bireylerin, Aile Sağlık Merkezlerinde güvenle aşılarını yaptırabilecekleri belirtildi.
Tedaviye harcanan para aşı maliyetinin çok üzerinde
Ceyhan, Türkiye'nin aşı bütçesinin 880 milyon lira, hastalıkların tedavisi için ilaca harcanan paranın ise 22,1 milyar lira olduğunu ifade etti. Ceyhan ayrıca; " Türkiye'nin kızamık aşısını 87'nci, menenjit aşısını da 42'nci ülke olarak takvimine ekledi” dedi ve şöyle devam etti: Rota virüsü aşısı Afganistan ve İran dahil 94 ülkede, rahim ağzı kanseri aşısı da Libya ve Suudi Arabistan gibi birçok ülkenin aşı takviminde yer alıyor. HPV aşısı 82 ülkede uygulanıyor. Türkiye'de yılda 40 milyon aşı yapılıyor ve aşılama sayesinde bazı hastalıklar hayatımızdan tamamen çıktı. Etkin aşılama sayesinde kızamık hastalığı, Türkiye'de artık yılda sadece 4 ila 7 kişide görülüyor. Aşılar olmasaydı rakamların bu şekilde olması mümkün değildi. Aşının alternatifi hastalıktır" dedi.
GSK Gelişmekte Olan Ülkeler Aşı Bilimsel Danışmanı Prof. Dr. Selim Badur:"Her yıl 1,5 milyondan fazla çocuk, aşı ile korunabileceği hastalıklardan hayatını kaybediyor. 5 yaşından küçük çocuk ölümlerinin yüzde 17'si, aşı ile korunabilen hastalıklar sebebiyle gerçekleşiyor." diyerek aşının gelecek nesillerin sağlığını korumadaki önemini bir defa daha vurguladı.
3.Ulusal Aşı Çalıştayı'nda medyada yer alan aşı haberler değerlendirildi
3.Ulusal Aşı Çalıştayı’nda medyada zaman zaman yer alan spekülatif haberler ve bunların toplum sağlığına olumsuz etkilerine de yer verildi. Çalıştay bilimsel programında yer alan medya ve aşı reddi oturumları katılımcılardan yoğun ilgi gördü ve toplum sağlığı açısından medyaya yansıyan yanlış bilgilerin doğurabileceği sonuçlar gündeme getirildi. Konunun medya, hukuk, etik ve sağduyu çerçevesinde ele alındığı çalışma gruplarında toplum sağlığı açısından medyada yer alan haberlerin içeriğinin doğru bilgiye dayanmasının önemine değinildi. Gündemde kalmak, şöhret sahibi olmak için bazı grupların gündeme taşıdığı doğru olmayan bilgiler neticesinde aşılanmayan çocuklar nedeniyle hem bu çocukların sağlıkları hem de dolaylı olarak toplum sağlığının olumsuz etkilendiğinin altı çizildi. Netice olarak, doğru bilgiler sağ duyulu medya ve sağlık profesyonelleri tarafından daha iyi ve işlevsel yollar ile topluma anlatılmalıdır konusunda fikir birliği sağlandı.
Serap Torun
Kidsgourmet yayın yönetmeni
Twitter: seraptorun73