İlk olarak cep telefonları ile hayatımıza giren Li-ion piller artık birçok alanda karşımıza çıkıyor. Yaşlı, hasta veya engelli bireylerin kullandığı araçlarda, hastanelerde kullanılan görüntüleme ve yaşam destek cihazları gibi hayati önem taşıyan birçok cihazda artık Li-ion aküler yaygın şekilde kullanılır hale geldi. Hayati risk taşıyan birçok hastalıkta hastanın bağlı olarak yaşamını sürdürdüğü cihazların elektrik kesintisinden etkilenmesi hastalığın seyrini olumsuz etkilemekte ve bu risk de akü kullanımını zorunlu hala getirmekte. Bu noktada birçok avantajı ile hayatımızın her alanında yer almaya başlayan Li-ion aküler hastaların ve sağlık hizmeti veren kuruluşların da imdadına yetişiyor.
Geçtiğimiz aylarda Tesla işbirliği ile Avustralya’da yapılan 100MWh’lık batarya grubu sayesinde bölgede enerji depolanmaya başlandı. Yapılan bu Li-ion akü şu an dünyanın en büyüğü ve hava durumundan bağımsız olarak bölgede yaklaşık 30.000 eve enerji sağlayacak.
Neden Li-ion Akü kullanılıyor?
Solion Battery - Solitsan Mühendislik İş Geliştirme Müdürü Barış Açıkgöz, Li-ion akülerin eski tip akülerin yerini almasındaki önemli sebepleri şöyle sıralıyor; “Geleneksel olarak bu araçlarda hep kurşun asit akü kullanıldı. Bu aküler Li-ion akülere göre 4 kat daha ağır, 4 kat daha fazla yer kaplıyor ve 1/4 ömre sahip. Bununla beraber kurşun asit aküler içlerindeki ağır metal kurşun nedeniyle çevreye de zarar veriyor. Ayrıca kurşun asit akülerin şarj süresi 10 - 12 saat iken Li-ion aküleri 2 saatte doldurmak mümkün. Kurşun asit aküler dolduktan sonra şarj cihazı prizden çekilmezse akü ömrü düşüyor ama lityumlarda böyle bir sorun olmuyor. Bu nedenler ile Li-ion aküler artık daha fazla kullanım alanı buluyor.”
Testler sonucunda Li-ion akü kullanılan araçların menzilinin ve kullanım süresinin uzadığı, daha hafif oldukları için aracın performansının arttığı ayrıca hızlı şarj edilebilmeleri sayesinde kullanıcıya zaman kazandırdıkları kanıtlandı. Geçtiğimiz yıllarda yüksek fiyatlar ile ithalatı yapılan Li-ion aküler artık Türkiye’de de üretiliyor.
İstenilen gerilim ve kapasiteye göre özel üretim yapılabiliyor
Li-ion piller istenilen gerilim ve kapasite dahilinde özel olarak da üretilebiliyor. Medikal cihazların haricinde güneş enerjisi depolama uygulamaları, elektrikli bisiklet, scooter uygulamaları, elektrikli tekne, golf arabaları vb. mobil uygulamalarda da kullanılabiliyor. Barış Açıkgöz ayrıca şu bilgileri verdi, “Engelli araçlarındaki kurşun akü, performans kaybı, akü ömrünün kısa oluşu, ağırlığı ve çok yer kaplaması sebebi ile genellikle kullanıcılar tarafından fonksiyonel bulunmuyor. Kullananlar değiştirmek istiyorlar. Bu cihazlara özel Li-ion akü üretilebiliyor. Ayrıca hastanelerde kullanılan yurtdışından alınan cihazların akülerini ithal etmek pahalı olduğundan, burada üreterek cihazların kullanım ömrü uzatılabiliyor. Kurşun asit akü için genellikle 6 ay garanti verilirken, Li-ion akülerde bu süre 3 yıla kadar uzuyor.
Serap Torun