Çocuklara hikâyeler okuyarak hastalığını anlatabilirsiniz

Bugünlerde masallar ve hikâyeler ile ilgili oldukça fazla çalışma yaptım. Bu çalışmalar bana ebeveyn ile çocuk iletişiminde masal ve hikâyelerin ne derece önemli olduğunu gösterdi.

Doğumdan itibaren çocukların konuşma ve iletişim becerilerini geliştirmek için okunan ninnilerin, masalların büyük önemi var. Bunun yanı sıra çocukların kendi hastalıklarını anlaması, tanıması ve öğrenmesi için de masal ve hikâye kitapları kullanılıyor. Böylece çocuk kendinde olan rahatsızlığı anlayabiliyor ve bununla baş etme yollarını öğrenebiliyor.

Kitapların bu etkisinden yola çıkarak Disney işbirliği ile hazırlanan ve 18 ülkede eş zamanlı başlatılan bir projede Tip1 diyabetli çocuklara ve ailelerine yol gösterici hikâyeler yazılmış.

Çocuklarda görülen diyabetin yüzde 95’inden fazlası Tip1 diyabet. Ülkemizde Tip1 diyabetli çocuk sayısı 20 bin civarındadır. Her yıl bu sayıya 1700-2000 yeni çocuk ekleniyor. Bu verilere baktığımızda ne kadar fazla çocuğa ve aileye hastalığın anlatılması gerektiği ortaya çıkıyor.

Hikâye kitaplarıyla önemli bir sosyal sorumluluk projesi gerçekleştiren Lilly İlaç Kurumsal İletişim Direktörü Nurgün Örgen Özelçi, konuyla ilgili sorularımı cevapladı.

Tıp1 çocuk diyabeti konusunda dünya ve ülkemizde durum nedir?

Türkiye’de 7 milyon kişi diyabet ve komplikasyonlarından etkilenmekte ancak sadece 5 milyon kişi tanı almaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün verileri Türkiye’de diyabetin artış hızının dünya ve Avrupa genelinin üzerinde olduğunu ortaya koymaktadır. Diyabet ülkemizde en sık rastlanan ilk beş hastalık arasında yer alırken her iki diyabetliden biri hastalığının farkında değildir.

Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun Diyabet Atlası tahminlerine göre 2015’te,

· 11 yetişkinden 1’i diyabetli yani 415 milyon insan diyabetli.

· 2 diyabetli yetişkinden 1’ine (%46,5) teşhis konulmamış yani diyabetli olduğunu bilmiyor.

· Küresel sağlık harcamalarının %12’si, diyabete harcanıyor. (673 milyar ABD Doları)

· 7 doğumdan 1’i gebelik diyabetinden etkileniyor.

· 542,000 çocuk tip1 diyabet hastası.

Kitaplarda verilmek istenilen mesaj nedir?

Bu projenin amacı, diyabetli çocuklar için Tip 1 diyabet hakkında bilgilendirici malzeme üretmek, gündelik yaşama dair önemli ipuçları ve tavsiyeler paylaşmak. Daha fazla aileye ulaşarak diyabetli çocukların sosyal hayata katılımları hakkında bilinç düzeyini artırmak. Kitaplar Tip 1 diyabetli çocukların aileleri için de kaynak olma niteliği taşıyor.

Kitaplarda, Tip 1 diyabetli çocukların günlük hayatlarını hastalıktan etkilenmeden yaşayabileceklerini anlatan hikâyeler yer alıyor. Hikâyeler, çocukların sevgilisi Miki Fare, Gufi ve tip 1 diyabetli, eğlenceyi seven Coco karakteri ile aktarılıyor.

Kitaplardan ilki, diyabetli çocukların bir doğum günü partisinde arkadaşlarının yaptığı her şeyi yapabileceğini anlatan “Coco ve Gufi’nin Gufi Günü” hikâyesi. Diğeri, çocukların, ailelerin ve arkadaşlarının okulda neler yapması gerektiğini anlatan “Coco Okula Dönüyor” hikâyesi. “Coco İlk Kez Yatıya Kalıyor” adlı kitapta ise çocukların evlerinin dışında kaldıklarında nelere dikkat edilmesi gerektiği anlatılıyor.

Kitapların devamı gelecek mi?

2011’de Amerika’da başlayan işbirliğinin 2013 yılında dünya genelinde yaygınlaştırılması kararı alındı. 18 ülkeyi kapsayan bu proje kapsamında 3 kitaptan oluşan seri, Türkçeye de çevrildi. İlerleyen dönemlerde projenin geliştirilmesi planlanıyor.

Kitapların sağlık okuryazarlığı açısından bir farkındalık oluşturacağını düşünüyor musunuz?

Böyle güçlü bir marka ile işbirliği yaparak ve farkındalığı artırarak hasta eğitimine katkı sağlamanın sağlık okuryazarlığını da destekleyeceğine inanıyoruz.

Tip1 diyabetli çocuklar ile ilgili başka sosyal sorumluluk çalışmalarınız var mı?

Tip1 diyabetli çocuklar için geçmişte de pek çok sosyal sorumluluk çalışması yürüttük, gelecekte de Disney işbirliği gibi pek çok uluslararası projeyi hayata geçiyor olacağız.

Sizlere bir diyabet elçisi olarak tüm diyabetlileri başarabilecekleri konusunda cesaretlendirmeyi amaçlayan Ryan Reed’den bahsetmek isterim. Ryan, Tip 1 Diyabet hastası bir yarışçıdır ve Lilly’nin diyabet elçisidir. Ryan, Lilly Diyabet ve Ada sponsorluğunda dünyanın en prestijli araba yarışlarından Daytona International Speedway - Xfinity NASCAR yarışında birinci olmuştur. Ryan, diyabet teşhisi aldığında bir daha hiç yarışamayacağını düşünmüş; ancak bu başarıyla bir diyabetlinin neleri başarabileceğine ve diyabet alanındaki sosyal sorumluluğa güzel bir örnek oluşturmuştur.

Yine Türkiye’de diyabet alanında çok önemli çalışmalar yürüten vakıf ve derneklerin yürüttüğü diyabet kamplarını destekleyerek tip 1 diyabetlilerin ve ailelerinin yolculuğuna ortak oluyoruz.

Kitapları bu konu ile ilgili hekimlerden ücretsiz olarak temin edebilirsiniz.

https://twitter.com/seraptorun73