İYİ ‘Kİ ‘ VARSIN ‘’KİVİ’’
· Latince ismi ‘ACTİNİDİA DELİCİOSA’·
· Kökeni Doğu Asya –Çin dir. Yangtse Vadisine özgü doğal yetişen bir bitkidir.·
· Asma benzeri odunsu ve tırmanıcı bir bitki olup çok yıllıkdır.·
· Kivi dünya genelinde ticari olarak çok yaygın bir alana sahiptir. Özellikle kivi meyvasının en çok şu kültüvarları yetiştirilmektedir:Actinidia Deliciosa ‘Hayward’ , Actinidia Deliciosa ‘Chico’ , Actinidia Deliciosa ‘Saanichton 12’.·
(Kültivar:Doğada kendiliğinden oluşmuş veya insan eli ile bitkinin bazı özelliklerinin değiştirilmesi ile oluşan bitki türlerine denir.
· Ülkemizde Doğu Karadeniz bölgesi,Marmara bölgesi,Ege ve Akdeniz bölgelerinde denizden 200-500 yükseklikteki olan kesimlerde rahatlıkla yetiştirilmektedir.·
· Kivi kahverengimsi , tüylü ve yumuşak bir yapıya sahiptir.Bu yapının içinde yeşil etli kısım ve bu etli kısımda da siyah çekirdekleri vardır.Oldukça dekoratif görünümlüdür.·
· Kivi meyvası kışları ılık yazları sıcak ve nemli yerlerde daha iyi gelişme gösterir. Büyüme döneminde 20-25 derece sıcaklığa ihtiyaç duyarlar.·
· Kiviler sarılıcı oldukları için gençken gevşek ve kırılıcı bir yapısına sahip olurlar. Bu yüzden mutlaka bir destek yardımı ile bitki güçlendirilmelidir.·
· Bitki ilkbaharın geç sonbaharın erken donlarına karşı hassastırlar. Bu yüzden bahçelerde iyi güneş alan ve soğuk havanın akımını temin edebilen yerlere dikilmelidir.·
· Kışı çok sert geçen yerlerde bitkinin gövdeden itibaren izolasyon malzemesi ile sarılarak soğuklara karşı bitki korunmalıdır.·
· Kivi rüzgara karşı en duyarlı bitkilerden birisidir. Kurulan kivi bahçelerinde bitkilerin hakim rüzgarlardan iyi korunması gerekmektedir. Sıcak esen rüzgarlar bitkilerde su kaybını arttırdığı gibi şiddetli rüzgarlar sürgünlerin kırılmasına çiçeklerin dökülmesine sürtünme neticesinde meyvelerin üzerinde pazar değerini düşüren lekelerin oluşmasına sebep olmaktadır.·
· Kivi bitkisi organik maddece zengin, drenajı ve su tutma kapasitesi düşük,nötr PH lı kumlu-tınlı topraklarda iyi gelişme gösterir.Bitki susuzluğa karşı çok duyarlıdır.·
· Kivi erkek ve dişi olmak üzere ikiye ayrılır.Dişi çeşitlerinin isimleri Abbot,Alison,Bruno,Greensil,Elmwood,Gracie,Hayward ve Monty dir.Erkek çeşitlerinin isimleri ise Matua ve Tomuri dir.
Bunlar meyvanın tür isimleri olup hepsinin de özellik bakımından farklılık gösterir. Kivi üreticileri daha çok Hayward ve Matua çeşitlerini tozlaştırma yöntemleriyle üretim yapmaktadır.·
· Bitkinin çicekleri çok dekoratiftir. Taç yaprakları beyaz olup bir asmada yüzlerce çicek olabilir.·
· Kivilerde kök sistemi yüzeysel gelişme eğilimindedir. Bu nedenle diğer meyve türlerinde önemli bir kültürel işlem olan toprak işleme kivi yetiştiriciliğinde pek arzu edilmez. O nedenle en iyi yol toprakta sürekli yeşil bir bitki örtüsü oluşturmaktır.·
· Kiviler dikimden 3-5 yıl sonra meyve vermeye başlarlar. Ekonomik anlamda tam verimliliği ise 7-8 yaşında ulaşırlar. İyi bakılan bir bahçede ortalama verim dekara 2-3 tondur. Hasat elle meyvenin daldan koparılması şeklinde yapılır. Meyveler meyve sapı dalda kalacak şekilde olmalıdır.·
· Kivi içerdiği vitamin ve minerallerde de en çok tercih edilen meyvalar arasındadır.İçeriğinde bolca bulunan C vitamini bağışıklığı kuvvetlendirir,soğuk algınlığını önler,kabızlığı giderir,stresle baş eder,sindirim sistemini düzenler ve kalp sağlığını dengeler.Kivi önemli bir antioksidan dır.·
· Kivi meyvaları ve içeriğinde bulunan çekirdekleri vitamin ve mineral deposu olduğu için kozmetik sanayisinde çok tercih edilen ürünler arasındadır.
OKUDUĞUNUZ İÇİN TEŞEKKÜRLER……..
ÖZLEM ÖZDEMİR TAŞ////PEYZAJ MİMARI