'Otistik çocukların ateist olduğu' iddiası

Türkiye Otistiklere Destek ve Eğitim Vakfı (TODEV) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Usta, "otistik çocukların ateist olduğu" iddiasıyla ilgili, "Ateizm, tanrı ve diğer metafizik inançları reddetme yönündeki bilinçli bir tercihtir. Dolayısıyla otizmli dahi olsa bir insan ateist doğamaz" değerlendirmesinde bulundu.

Usta, yazılı açıklamasında, Adana Otistik Çocuklar Sağlık ve Eğitim Derneği Başkanı Fehmi Kaya’nın, "otistik çocukların ateist olduğu" yönündeki açıklamasından büyük üzüntü duyduklarını belirtti.

Otizmli bireylerin din, tanrı, inanç, ibadet gibi soyut kavramları anlamlandırmada güçlük yaşadığını vurgulayan Usta, şunları kaydetti: "Söz konusu iddianın muhtemel dayanakları, Boston Üniversitesi’nden Catherine Caldwell-Harris ve arkadaşlarının bir kongrede sunduğu bildiri ve bunun arkasından Ara Norenzayan ve Will Gervais’in yayınladığı makalelerdir. Otizmle tanrı inancı arasındaki ilişkiyi inceleyen ve önemli bulgular içeren 2011 ve 2012 tarihli bu çalışmalar, öncelikle belirtmeliyiz ki konu hakkındaki ilk çalışmalardır ve bulgular üzerinde henüz bilim çevrelerinde yeterli düzeyde tartışma yapılmamıştır. Hipotezin bilimsel anlamda değer kazanması için kuşkusuz daha fazla çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır."

Söz konusu araştırmaların çoğunun "asperger sendromlular" ve zeka düzeyi yüksek otistik bireyler üzerinde yapıldığını anımsatan Usta, "Dolayısıyla örneklem otizm spektrumunun küçük bir bölümü üzerine kurulmuş, sonuçlar buradan elde edilmiştir. Kendi içinde farklılık gösteren tüm otizm engellilere bu sonuçların genelleştirilmesi doğru ve mantıklı değil" ifadelerini kullandı.

"Otizmli dahi olsa bir insan ateist doğamaz"

Soyut olanı tam anlamıyla algılayamama, empati kurmakta zorlanma ve muhatabın düşüncesini yeterince anlayamama gibi durumların otistiklerin belirgin özellikleri arasında yer aldığına dikkati çeken Usta, şu bilgileri verdi: "Bu araştırmadaki hipotez ve tespitler bir süredir özellikle Batılı medyada popüler tarzda gündeme gelmiş ve magazinleştirilmiştir. Örneğin, ’ateizmin aslında zihinsel yetersizliğin bir sonucu olduğu’ şeklindeki spekülasyonlar söz konusu popüler iddiaların bir parçasıdır. Oysa bu çalışmalar ne bu sonuca ulaşmaktadır ne de sosyolog Fehmi Kaya’nın dediği gibi ’otistiklerin ateist doğduğu’ neticesine varmaktadır. Anlaşılıyor ki sayın Kaya, bu iddialarını sadece medyadaki magazinsel haberlere dayanarak yapmıştır. Her şeyden önce Fehmi Kaya bir sosyoloji uzmanı olarak bilmeliydi ki ateizm, tanrı ve diğer metafizik inançları reddetme yönündeki bilinçli bir tercihtir. Dolayısıyla otizmli dahi olsa bir insan ateist doğamaz."

Otizmle mücadele için kurulan dernek ve vakıfların kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda özenli olmaları gerektiğine işaret eden Usta, açıklamasında, "Sorumsuz açıklamalar Adana’dan gelen bu beyanatta olduğu gibi otizm adına onarılmaz ciddi zararlara yol açmaktadır. Kaya’nın ifadeleri, zaten toplumda çok fazla bilinmeyen otizm hakkında mevcut ön yargıları daha da artıracak, yanlış

anlamalara ve kafa karışıklıklarına neden olacak" ifadelerine yer verdi.