Saç Kıran Sonrası Dökülen Saçlarımız Geri Gelir mi?

Saç Kıran Hastalığı ya da Skatrisyel Alopesi (Skarlı Alopesi) Nedir ?

Saç kıran hastalıklar, nadir görülen ama kalıcı kellik yapabilen, saç köklerini tahrip ederek yerini yara tamir dokusu (skar) ile dolduran çok geniş bir grup hastalığın genel adıdır. Tüm dünyada sağlıklı kadın ve erkeklerde her yaşta görülebilen, bulaşıcı olmayan ve genetik geçiş göstermeyen bir saç dökülmesi türüdür.

Saç kıran hastalıklar 2 türe ayrılıyor: Primer oto immun hastalıklar, (yani vücudun kendi bağışıklık sisteminden kaynaklanan) ve sekonder yani derideki yaralanmalara bağlı saç kayıpları. Primer oto immun saç kıran klinik olarak çok değişken ve tahmin edilemez bir seyir izler. Saç kaybı yıllar içinde, semptom vermeden ve fark edilmeden yavaş ilerleyen tipte olabilir veya saç dökülmesi çok hızlı biçimde haftalar aylar içinde hızlı ve şiddetli şeklinde, ağrı kaşıntı ve yanma eşliğinde olabilir. Oluşan enflamasyon saç köklerini harap eder ve geride yara dokusu bırakır. Etkilenen kafa derisinde kızarıklık, pullanma, artmış veya azalmış renk değişimi, iltihaplı çıbanlar ve irinli sivilcelenme görülebilir.

Değişik Türlerde Skatrisyel Alopesi Var mıdır ?

Evet pek çok türü var. Biz genel olarak saç kıran hastalıkları oto immun hastalıklar ve sonradan yaralanmaya bağlı olmak üzere 2 türe ayırmaktayız. Örneğin kafa derisinde yanığa bağlı, kazaya bağlı ya da geçirilmiş operasyona bağlı iz kalabilir ve buradan saç çıkmaz. İşte biz bunlara 2. Tip sekonder skarlı alopesi ya da saç kıran diyoruz. Bu tip saç kayıpları saç ekimi ile çok başarılı şeklide tedavi edilebiliyor. Primer saç kıran ise daha çok tarif ettiğimiz şekilde vücudumuzun kendi bağışıklık sistemindeki hücrelerin, bilinmeyen bir nedenle saç köklerine saldırması sonucu oluşan saç kıran hastalıklarıdır.Yanı sıra mikroplarla enfeksiyon tablosu da üstüne binebilir.

Saç Kıran Nasıl Teşhis Edilir?

Tabii önemli olan nokta tüm bu bulgular değerlendirilirken, saç uzmanı, patolog ve dermatologların özellikle saç kıran hastalıklarıyla ilgili olmaları ve konu hakkında tecrübe sahibi olmalarıdır.

Öncelikle uygun tedavi etmek için saç kıran türünü belirlememiz gerek. Bunun için deri biopsileri çok önemli bir teşhis aracı. Deriden çok minik bir parça doku çıkarıldıktan sonra patoloji laboratuarlarında mikroskop altında bakılarak saç kökünü hangi tür hücrelerin istila ettiğine bakılmalı.

İkinci olarak derinin muayene edilmesi, kaşıntı, yanma, kızarıklık, ağrı, hassasiyet gibi bulguların bakılarak değerlendirilmesi önemli . Bu semptomlar saç kıran hastalığının aktif olarak devam ettiğini gösterir. Saçlı deride pullanma ve sivilcelenmeler, cerahat akıntılı çıbanlar olabilir. Bazen de bu bulguların hiç biri olmayabiliyor ve sadece deri biopsisi bize hastalığı teşhisinde yardımcı oluyor. Saç dökülmesi şiddetini belirlemek için “saç çekme “ testi , fotoğraflama gibi klinik değerlendirmeler yapılmalı . Çekerek kolayca gelen saç diplerine mikroskop altında bakılarak saçın büyüme fazında mı yoksa dinlenme fazında mı olduğu belirlenmeli . Sivilcelerden kültür alınarak hangi mikropların aktif olarak hastalığı tetiklediği ortaya koyulmalı ki doğru antibiyotiklere başlanabilsin.

Saç Kıran Nasıl Tedavi Edilir?

Bu tür hastalıkların tedavileri oldukça güç, sabır istiyor ve zaman alıyor. Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki öncelikle hangi tür bağışıklık hücrelerinin hastalıkta rol oynadığının belirlenmesi ; yani ne tür bir saç kıran hastalığı olduğunun belirlenmesi ve buna göre tedaviye başlanması çok önemli. Bunun için saç kıranda deri istilasında hangi tip hücreler daha baskın, nötrofiller mi, lenfositler mi, yoksa karışık olarak her iki tip hücre de rol oynuyor mu bu belirlenmeli.

Genel olarak tedavi prensiplerine bakıldığında anti enflamatuar ilaçlar dediğimiz türde ilaçlar kullanılarak saç köküne saldıran hücrelerin (ve özellikle de lenfositlerin ) ataklarını azaltmak ya da durdurmak amaçlanmakta. Bu ilaçlar topikal olarak yani deriye sürülerek, deri içine doktor tarafından iğneyle enjekte edilerek yada ağızdan alınan haplar olarak hastaya tatbik edilebiliyor.

Nötrofilik grup dediğimiz daha çok mikropların işe karıştığı ve iltihaplı çıbanlar ve irinli sivilcelenme şeklinde saç kıran hastalıklarda etken mikrobun bulunması ve buna yönelik antibiyotik tedavisi ne başlanması şart. Bunun için akıntılı alanlardan kültür alınması , etken mikrobun bulunması gerekli. Antibiyotikler hem dışarıdan pomad şeklinde hem de ağızdan tablet şeklinde verilebilir. Gerekli görülürse saç kıran alanda deri içine de anti enflamatuarlar enjekte edilebilir.

Saç kıran uzun süren bir rahatsızlık. Tedaviler, semptomların azalmasına ve enflamasyonun gerilemesine dek 6 -12 ay kadar sürebilir. Tedavi, kaşınma, yanma , ağrı , hassasiyet, pullanma /kepeklenme, kızarıklık, sivilcelenme gibi bulgular geçene dek devam etmeli .Fakat bugün kullandığımız tedaviler ne yazık ki altta yana ve süre gelen hastalığı tam olarak durduramıyor , semptomlar gerilese bile saç dökülmesi devam edebiliyor. Zaman içinde klinik olarak hastalıkta geri dönüşler (rekürens) görülebiliyor ve bu durumda tedavi tekrarlanıyor

Eğer saç kıran hastalıkları en az 1-2 yıl içinde tekrar etmiyorsa o zaman saç kıran bölgesindeki onarım için saç ekimi yapılabilir ya da saç dökülen kel kalmış alan cerrahi olarak çıkarılabilir. Bunun tek istisnası “folliculitis decalvans” denilen saçlı deride iltihaplar ve derin çıbanlarla devam eden saç dökülmeleri . Bu durumda tedavi için hastalık seyri sırasında, beklenmeden, cerrahi ile bu hastalıklı deri kısmı çıkarılıp atılabilir ve tedavi sağlanmış olur.

Saç Kıran Sonrası Saçlar Geri Gelir Mi?

Saç kayıpları tahmin edilemez, öngörülemez bir seyir izleyebilir. Bazı vakalarda hastalık seyri yavaş ilerler ve saç kayıp alanını onaracak denli saç kökü sağlam kalabiliyor. Bazı vakalarda ise hastalık seyri çok hızlı ve şiddetli olabiliyor. Fakat tedaviye erken başlanır ve enflamatuar hadise saç köküne kalıcı hasar vermeden önlenebilirse, o zaman saçlar tekrar uzar ve çıkarlar. Bu yüzden erken tanı ve tedavi çok önemli.

Saç folikülleri ya da saç kökleri kalıcı hasar gördüyse saçlarımız bir daha yerine gelmez ve saç dökülen alandan tekrar saç çıkması için yapılacak tek şey saç ekimidir. (Bazı tür saç kıranlarda saç ekimi yapılmamalı çünkü ekilen saçlar da devam eden saç kırandan etkilenip kalıcı hasarla dökülebilir). Saçlı deride kızarıklık, yanma, hassasiyet vs gibi semptomlar ihmal edilir ve tedavi edilemezse kalıcı saç kayıpları görülebiliyor.