1) Genetik nedenler: Erkeklerde ve kadınlarda saç kaybında bir numaralı nedeni genetik yapı! Erkeklerde, saç dökülmesinden sorumlu tutulduğu için kötü testesteron diye bilinen DHT (di hidro testesteron ) hormonu etkisiyle saçlar dökülmekte. Kadınlarda erkeklik hormonları yanı sıra aromataz enzimi de saç dökülmesinden sorumlu.
2)Telogen Effluvium: Kadınlarda saç dökülmesinin en sık 2. sebebi. Bu klinik durumda, normalde tüm kafa derisindeki saçların %10’u dökülme fazındayken, çok daha fazla oranda saç folikülü (%30-50 kadar saç ) dökülme fazına girer ve hızla dökülmeye başlar. Günlük saç kayıp miktarı 200-700 tel arası olabilir .
3)Stres: Günlük yaşam, geçirilen hastalıklar, yoğun iş ve yaşam temposu akut veya kronik saç kaybına neden olabilir. Kadınları genellikle 30-60 yaşları arasında sıkıntıya sokabilen bu durum. Kronik telojen effluviumda (saç kaybı) saç dökülmesi en az 6 ay devam edebilir.
4) Kadın hormonlarında doğum sonrasında değişim ve loğusalık: Hamilelikte saçların yaklaşık %95 kadarı anajen (büyüme, gelişme ) fazına geçer ve saçlar gürleşir, sayısı artar. Doğumdan 3 ay sonrasında kadınların yaklaşık 1/3 ya da yarısı kadarında telojen effluviuma bağlı saçlarda dökülme görülebilir.
5)Saç yolma hastalığı (Trikotillomania): Televizyon seyrederken ya da bir şey okurken saçını çekme/yolma şeklinde görülen bir psikolojik rahatsızlık ve buna bağlı saç kaybı yaşanması olarak tarif edebiliriz. Şiddetli vakalarda ayna karşısında rutin şekilde kişinin saçını, kaşını, sakalını yolması şeklinde de olabilir. Zaman içinde devamlı surette kılın çekilmesi sonucunda o bölgede bir boşalma ve dökülme olur. Uzun süreli trikotillomania, saç , kaş , kirpik ve diğer alanlarda kalıcı kellik bölgeleri oluşturabilir.
6)Polikistik over sendromu: Kadınların üreme çağında yaklaşık %10’unda görülebilen kalıtımsal bir yumurtalık hastalığıdır. Yumurtalıklarda erkek hormonları fazla üretildiğinden vücut ve yüzde kıllanma, seste kalınlaşma, ciltte akne/sivilcelenme ve saç dökülmesi gibi belirtilerle ortaya çıkabilir.
7)Vücut geliştirme için kullanılan anabolik steroid ve hormonlar
8)Kansızlık: Demir eksikliğine bağlı anemilerde saç dökülmeleri görülebilir.
9)Yama şeklinde saç dökülmesi (Alopesi areata): En sık görülen tipi kaşlarda ve saçlı deride görülen, yama tarzında, para şeklinde yuvarlak ya da oval dökülmelerdir. Saçlar 1/3 oranında, 6 ay -1 yıl arasında kendiliğinden çıkarlar. 1/3 oranında kesin kayıp yaşanabilir ve saçlar bir daha çıkmayabilir.
10) İlaç yan etkileri: Saç dökülmesini tetikleyen belli başlı ilaç grupları şunlar:
- Kan sulandırıcı ilaçlar: Warfarin ve heparin gibi ..
- Epilepsi ilaçları, özellikle dilantin.
- Gut ilaçları, allopurinol ve kolşisin
- Antihipertansif ilaçlar ,diüretikler, beta blokerler
- Antienflamatuarlar özellikli ilaçlar, prednisone
- Kolesterol ve lipid düşürücüler
- Duygu durumu değiştirici ilaçlar: Prozac, lityum , trisiklik antidepresanlar gibi..
- Tiroid ilaçları
- Doğum kontrol hapları, özellikle progestin miktarı fazla olanlar
- Diyet hapları, kokain gibi uyuşturucular…
11) Kanser ve kemoterapi: Saçlarda geçici dökülmelere neden olmakta.
12)Mevsimsel değişiklikler: Bazen mevsim değişimlerinde ve özellikle bahar aylarında saçlarda dökülmeler artabilir ve bu durum akut telogen efflivium olarak görülebilir. Genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer ve düzelir.
13)Beslenme problemleri, ağır diyetler, blumia ve anoreksia nervosa: Yemek yememe ve yemek sonrası kusmalara kadar varabilen beslenme problemleri kişide mineral, vitamin,çinko, selenyum ve esansiyel amino asit eksikliğine bağlı olarak saç dökülmelerine neden olabiliyor.
14)Barsak ve sindirim problemleri (Malabsorbsiyon): Yetersiz besin emilimine bağlı olarak mineral, vitamin,çinko, selenyum ve esansiyel amino asit eksikliği meydana gelebilir ve saç dökülmelerine neden olabilir.
15)Genel anestezi: Genel anestezi sonrasında operasyonu takip eden zaman dilimi içinde saçlarda dökülme olabiliyor.
16)Duygusal durum bozuklukları ve psikolojik stres.
17) Diabet hastalığı
18 ) Saçlı deri enfeksiyonları: Saçlı deride iltihabi deri hastalıkları ve sivilcelenmeler kalıcı saç kaybına neden olabilir.
19)Saçlı deriyi tutan cilt hastalıkları: Sedef hastalığı (Psoriasis), saçlı deride yağlanmaya neden olan seboreik dermatit, pitriasis, morfea, skleroderma, sarkoidoz gibi hastalıklar geçici veya kalıcı saç kaybına yol açabilir.
20) Yüksek dozda vitamin A alımı
21)Saçı gererek bağlamak ve şekillendirmek: Saçları çok sıkı olarak örgü yapmak, mısır örgüsü şeklinde sıkıca şekillendirmek ve gererek arkadan bağlamak, germe kuvvetine bağlı saç köklerini kalıcı harap edebilir ve kalıcı saç kaybına neden olabilir (traction alopecia). Bu tür, saçın üzerinde stres yaratarak zarar veren saç modellerinden kaçınmak gerekli.
22)Tiroid bezi hastalıkları ( Hipo ve hipertroidism) :Saç dökülmesi tiroid bezi bozukluklarının erken belirtilerinden birisi olabilir ve tiroid hormonu tedavisi sonrasında saçlarda dökülme durur.
23) Radyasyon ve zehirlenmelere (talyum ve arsenik gibi) bağlı saç dökülmesi: Zehirlenmeler, “anajen effluvium” denilen çok daha yaygın, ani ve şiddetli bir dökülmeye sebep olabilirler. Gün içinde binlerce saç dökülür ve saçların yaklaşık %80-90 ı kısa zamanda kaybedilebilir. Radyasyon dışındaki diğer sebeplerde saçlar mutlaka geri gelir ve tekrar çıkarlar.
24)Lupus gibi bağ doku ve savunma (bağışıklık) sistemi hastalıkları: Otoimmun hastalıklarda savunma sistemi (bağışıklık sistemi) vücudun kendi sağlıklı hücrelerine zarar verirken pek çok organ ve doku da etkilenir. Saç dökülmeleri de lupusun belirtilerinden birisi olabilir.Kütanöz lupus eritamatosus, liken planoplaris, frontal fibrozan alopesi, folikülitis decalvans, keloid akne, nekrotizan akne… gibi hastalıklarda genellikle saç köküne bağışıklık sistemi saldırısı sonucunda saç kaybı yaşanmakta. Nedeni tam olarak bilinmiyor.
25)İz bırakaran saç kaybı (Skatrisyel alopesi):Deride oluşan yaralanmalara bağlı olarak saç foliküllerinin kalıcı olarak hasar görmesi ve saç kaybıdır.Nedenleri fiziksel ya da kimyasal travmalar (kimyasal madde yaralanmaları, yanık, travma, operasyonlar, böcek ısırması, radyasyon vb) olabilir.
26)Doğuştan saçsızlık: Genetik deri anomalilerine bağlı, doğuştan saç olmaması ve saç kayıpları (aplasia cutis congenita vb…) görülebilir.
27)Menopoz: Menopoza giren kadınların yaklaşık %80’inde saçlarda incelme görülebilir.Hormonal değişiklileri sonucu menopozun başlamasıyla saç dökülmeleri görülebilir ve menopoz sendromlarını düzelten östrojen tedavileriyle dökülmeler azalır ve yok olur.