Kadınlarda Saç Dökülmesi ve Medikal Tedavisi

Kadınlar, saç kaybı uzmanı olan plastik cerrah ya da dermatoloji uzmanına gelmeden önce, genetik tipte saç dökülmesi teşhisi koyulana dek oldukça meşakkatli yollardan geçerler.Dahiliye, kadın doğum uzmanları, endokrinologlar ve hatta saç dökülmesi konusunda “yetkili” aktarlar ve şifacılarla görüşürler, komşularından fikirler alırlar.Tüm bu konuşmalar neticesinde saç kayıplarının günlük yaşadıkları stres, yorgunluk, düşük tiroid bezi fonksiyonu, adrenalin bezinin az çalışması .. gibi sebeplere bağlı olduğu hakkında bilgiler alırlar; fakat teşhis edilen bu hastalıklar tedavi edilse de bazen saçlarda dökülme devam eder! Sonunda doğru doktoru bulduklarında minyatürleşmiş ve incelmekte olan saçlarına birkaç saniye bakarak teşhisi koyabiliriz: Kadın genetik tip saç dökülmesi!

Her ne kadar Amerika ilaç ve besin dairesi (FDA) tarafından sadece minoxil (%2’lik formu), kadınlarda görülen genetik tip dökülmelerde ilaç olarak kabul edilse de bazı tansiyon ilaçları, doğum kontrol hapları hatta finasterid bile bu sıkıntıyı aşmak için kullanılmakta ..Gelin bu ilaçlara bir göz atalım .

Minoxil: Genetik tipte saç dökülmelerinde kadınlarda kullanılan ilaçlar arasında minoxil %2’lik formu ilk sırayı alır. Günde 2 kez kullanımı önerilir. Minoxil kullanmı sonucunda yaklaşık %60 kadında saç dökülmesi durmakta ve %5 kadarında saçlarda daha iyi sonuçlar alınabilmekte. Az görülen yan etkileri arasında kaşıntı, vücutta kıllanma (%8 oranında görülebilir), uygulama bölgesinde kızarıklık ve kepek oluşumu sayılabilir.

Spironolakton: Anti androjenik özelliklere sahip bir diüretiktir (yani vücuttan fazla sıvıyı idrar yoluyla atmamızı sağlayan ilaçlardan birisi) ve tansiyon ilacı olarak kullanılmakta. Kadınlarda hem androjen hem de östrojen hormonları bulunur ve kadın tipi saç dökülme vakalarında bu hormonlar olmaları gereken normal seviyelerdedir. Fakat kadın genetik tipte saç dökülme vakalarında, özellikle saçlı deride ön 2/3 kısımda olan saç folikülleri androjenlere (erkeklik hormonları) karşı daha duyarlıdır ve androjenler arttığında kadında saç kaybı başlar. Spironolakton, bu erkeklik hormonlarına karşı hassas foliküllerdeki reseptörlere binerek salçadaki incelmeyi önler, durdurur.

Spironolakton antiandrojenik etkileri nedeniyle erkek fetüste genital anomali yapabilir ve bu yüzden HAMİLE KADINLARDA KESİNLİKLE KULLANILMAMALI.

Finasterid: Güney Kore’de yapılan bir çalışmada normal hormon seviyelerine sahip kadınlarda yüksek dozlarda (5mg günlük doz ) finasterid kullanıldığında saç kalınlığı ve yoğunluğunda artış rapor edilmiştir. Medikal literatürde kadınlarda 2,5 -5 mg günlük dozda finasterid kullanımında belirgin bir yan etki görülmemiş. Yine de kadınlarda kullanımı sırasında, özellikle ailede meme kanseri hikayesi olanlarda dikkat etmek ve yıllık mamografilerle takip gerekli. Bu ilaç kullanımı sırasında kan bağışı yapılmamalı ve HAMİLELİK ŞÜPHESİNDE HEMEN TERK EDİLMELİDİR.

Dutasterid: Bir erkeklik hormonu türevi olan ve kadında saç kaybına neden olabilendihidrotestesteron seviyelerini %90 oranında azaltır. Bu ilaç erkeklerde sperm sayısını çok azalttığından saç kaybını önlemek için kullanılmıyor . Fakat kadınlarda kullanılabilirliği konusunda araştırmalar da henüz yetersiz.

Doğum kontrol hapları ve diğer anti androjenler: Bazı kadın doğum kontrol hapları spironolakton benzeri bir anti androjenik etki yaptığından kadın tipi saç dökülmelerinde kullanılabilir.

Ketokonazol içeren şampuanlar: Saçlı deride oluşan yağlanma ve kepeklenme, genetik tipte saç dökülmelerini alevlendirir ve saç kaybı için iyi bir zemin hazırlar. %2’lik ketokonazol içeren şampuanlarla seboreik dermatit tedavisi yapıldığında, saçlardaki incelmede azalma tespit edilmiş. Saç çıkarıcı ve iyileştirici etkisindeki mekanizma tam bilinmiyor ama bu etkinliği ketokonazolun anti enflamatuar etkisine, antifungal veya anti androjenik etkisine bağlı olabilir. Saç dökülmelerinde medikal tedaviye eklenebilecek bir destek ürünüdür.

Simetidin: Histamin blokeri olarak mide ülseri tedavisinde kullanılan bu ilaç, aynı zamanda anti androjenik etkiye sahip olup dihidrotestersteronun saç foliküllerine binerek saçlarda minyatürleşmeyi başlatmasını engeller. Simetidin anti androjenik etkisi nedeniyle kadınlarda hirşutizm yani yüzde aşırı kıllanmayı tedavi etmek için kullanılmakta. Yüksek dozlarda kullanıldığında genetik tipte saç dökülmesinde yüz güldürücü sonuçlar alınmıştır.

Sözü edilen bu ilaçları kadınların doktorlarına danışmadan kullanmaları istenmeyen sağlık problemlerine yol açabilir, çok dikkatli olmak gerek. Lütfen burada yazılanlara göre, doktorunuza danışmadan ilaç kullanmayın ya da tavsiyede bulunmayın!

Yakın gelecekte hamilelik planlayan kadınlar, kesinlikle finasterid ve spironlakton kullanmamalı. Hamile kalıncaya dek minoxil kullanılabilir; fakat doğumsal anomalilere neden olabileceğinden, hamile kalınması durumunda minoxil de hemen kesilmeli. Hamilelik sırasında genellikle kadınların saçlarında bir canlanma ve kalınlaşma görülür; saçlar büyüme fazına girer ve doğumdan 3-6 ay sonrasına dek pek dökülmez.

Kadınlarda saç dökülmesi tedavisi uzun ince bir yoldur ve mutlaka fotoğraflarla ve diğer testlerle takip edilmeli; her 6-12 ayda birdoktorunuza kontrole gitmeniz çok önemli.

Op.Dr. İlhan Serdaroğlu