Rahim filmi olarak bilinen histerosalfingografi (HSG) işlemi rahim ve tüplerin iç kısmının görüntülenmesini sağlayan X ışını ile çekilen radyolojik tetkiktir. Daha çok tüplerin açık olup olmadığını değerlendirmek için yapılır. Rahim iç kısmının yüzeyinin düzgün büyüklükte ve şekilde olduğunu değerlendirmeye de yarar. Bu sorunların hepsi infertilite olarak bilinen kısırlığa sebep olur.
Tüplerin bağlanarak fonksiyonunun engellendiği operasyonları değerlendirmek için ameliyattan 2-3 ay sonra da uygulanabilir.
Gebelik, rahim iltihabı ve işlem tarihinde ağır kanama olması gibi durumlarda HSG filminin çekilmesinin uygun değildir.
HSG çekilmesinden 1-2 saat önce ağrı kesici içmeniz faydalı olabilir. Bazı kişilerin işlemden önce antibiyotik kullanması gerekebilir. HSG işlemi sırasında sedasyon veya uyutulmaya gerek yoktur. Ağrılı olmayan ve hasta tarafından çok rahatsızlık hissedilmeyen bir müdehaledir. İşlemden sonra evinize kadar araba kullanmanızda herhangi bir problem olmaz. Bir sonrak gün işinize gidebilirsiniz.
Rahim filmi hastane veya radyoloji bölümlerinde çekilir. Adetin ilk yarısında yani kanamanız başladıktan sonraki 1-14 gün arasında çekilir. Bu dönemde hamile olamayacağınız için test güvenliği açısından önemlidir. Ayrıca bu dönemde rahim içindeki dokular ince olduğu için film daha kaliteli olur.
Rahim filmi sırasında rahim ve tüplerin görünmesini sağlayan bir sıvı verilir. Bu sıvının içinde bir tür boya vardır. X ray ışını verildiğinde bu boya vücut dokularından farklı olarak beyaz görülür. Sıvı sayesinde rahim iç kısmının yüzeyinin düzeni ve tüplerin iç kısmı görülür. Boya içeride ilerlerkenki hareketi de işlem sırasında görülür ve doku hakkında fikir verir.
HSG sırasında karşılaşacağınız basamaklar şu şekilde sıralanabilir:
· Jinekolojik maueyene olacakmış gibi sırt üstü yatılırsınız ve ayaklarınızı yanlara açmanız istenir. Vajinaya spekulum yerleştirilir. Böylece rahim ağzınız görülür hale gerlir. Spekulum aleti takılması ağrı yapmaz.
· Rahim ağzına lokal anestezi uygulanabilir. Bu işlem sırasında hafif bir batma veya yanma hissi olabilir.
· Boyar madde olan ilacın içeri verilmesi için iki yöntemden birisi uygulanır. Rahim ağzı bir alet ile sabitlenir ve kanül denen metal bir boru, rahim ağzına yaklaştırılır ve hafifçe içeri itilir. Veya rahim ağzından içeri plastik ince bir boru ilerletilir. Bu borunun etrafında balon vardır ve tüp içeri girince bu balon şişirilir ve böylece tüp sabitlenmiş olur.
· Spekulum çıkarılır ve X-ışını makinası resim çekmesi için ayar yapılır.
· Sıvı yavaşça yerleştirilen tüpten içeri ilerletilir, sıvı rahim içi ve tüplerin içinden geçerek karın boşluğuna ilerler. İşte tam bu sırada karında hafif bir kramp hissedilebilir. Eğer tüplerden geçiş olmazsa hafif hareket etmeniz istenebilir.
· Görüntüler alındıktan sonra yerleştirilen aletler sırayla geri çıkarılır.
İşlemden sonra neler olacak?
Rahim filmi çekildikten sonraki ilk birkaç gün lekelenmeniz olabilir. Verilen boyar madde olan şeffaf sıvı ara ara çamaşırınıza gelebilir. Bu nedenle kimyasal bir koku olması normaldir. Kalın ve yapışkan bir akıntınız da olabilir. İşlemden sonra ilk gün ped kullanmanız iyi olur. Tampon kullanmanız önerilmez.
Rahim filmi işleminin riskleri var mıdır?
İşlem sonrası ciddi sorunların oluşması çok nadirdir. Film sırasında kullanılan maddeye allerjiniz olabilir, rahimde yaralanma veya infeksiyon gelişebilir.
Rahim filminden sonra şu belirtiler varsa mutlaka doktorunuzu aramalısınız:
· Pis kokulu vajinal akıntı
· Kusma
· Bayılma
· Ciddi karın ağrısı veya kramp
· Fazla miktarda vajinal kanama
· Ateş veya titreme