Muhammed bin Selman'ın çılgın projesi! Petrolden vazgeçiyor, hedef 90 bin
Kızıldeniz’in mavi sularında, çöl rüzgarlarının arasında yükselen bir proje Oxagon. Suudi Arabistan'ın veliaht prensi Muhammed bin Selman’ın yürüttüğü bu mega proje, yalnızca bir sanayi kenti değil, aynı zamanda dünyanın en büyük yüzer yapılarından biri olmaya aday. Yapay zekâ destekli bir teknoloji üssü ve sürdürülebilir bir yaşam alanında 90 bin kişi yaşayacak. Peki ama nasıl?
Derleyen: Gonca Kocabaş / Milliyet.com.tr - Suudi Arabistan'ın Neom bölgesinde, yüzen endüstri şehri Oxagon, 1GW'lık yapay zekâ veri merkezi inşa etmek için kolları sıvadı. Oxagon, Suudi Arabistan’ın kuzeybatısında, Neom adlı devasa kalkınma projesi içinde yer alan bir sanayi şehri. Neom’un "akıllı şehir" vizyonunun lojistik, üretim ve teknoloji merkezi olacak şekilde tasarlanan Oxagon, mimari olarak sekizgen (oktagon) bir yapıya sahip olmasından dolayı bu ismi taşıyor. Projenin en çarpıcı yönü ise, şehir alanının yaklaşık yüzde 40’ının deniz üzerinde yüzer platformlardan oluşacak olması. Bu özelliğiyle Oxagon, dünyanın en büyük yüzer yapısı ünvanını almaya hazırlanıyor. Oxagon, yenilikçilik, sürdürülebilirlik ve teknolojik ilerlemenin bir karışımıyla gelecekteki endüstriyel gelişim için küresel bir model haline geldi. Yaklaşık 50 kilometrekarelik bir alanı kaplayan tesis, dünya çapında en büyük yüzen endüstriyel kompleksler arasında yer alıyor ve 2030 yılına kadar yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanımına ulaşma yolunda.
‘DÜNYANIN EN VERİMLİ LOJİSTİK MERKEZİ OLMAYI HEDEFLİYOR’
Oxagon’un temel amacı, Suudi Arabistan’ın 2030 vizyonu doğrultusunda petrole dayalı ekonomiden uzaklaşarak teknoloji, lojistik ve sürdürülebilir üretim alanlarına yönelmesini sağlamak. Şehir, otomasyon, yapay zekâ, yenilenebilir enerji, biyoteknoloji, denizcilik ve nanoteknoloji gibi sektörlerin merkez üssü olmayı hedefliyor. Projenin en önemli hedeflerinden biri de dünyanın en verimli lojistik merkezlerinden biri olmak. Kızıldeniz’in ortasında yer alması sayesinde Avrupa, Asya ve Afrika'nın kesişim noktasında stratejik bir pozisyona sahip olan Oxagon, bu özelliğiyle küresel ticaretin yeni kalbi olmayı amaçlıyor.
NEOM içinde yeniden tasarlanmış bir endüstriyel şehir olan Oxagon, geleceğin fabrikalarını içeren temiz bir ekosistem sunuyor ve net sıfır emisyona ulaşmak için tamamen yenilenebilir enerjiye odaklanıyor. Kızıldeniz'deki stratejik konumu, küresel nakliye yollarına yakın olması, onu büyük pazarlar ve kent merkezleri için önemli bir merkez haline getiriyor. Oxagon CEO'su Vishal Wanchoo, Suudi Arabistan'ın dönüşümünün merkezinde yer alan inovasyon ve sürdürülebilirliğin sembolü olan NEOM Limanı'nın küresel ticareti yeniden şekillendireceğini söyleyerek ekledi
“Geleneksel endüstriler, sıklıkla çevresel ve sağlık riskleri oluştururarak iklim değişikliğine sebep oluyor. Sektörler, temiz teknolojilere ve yeşil enerjiye geçişi hızlandırmaya teşvik eden sürdürülebilir çözümler benimsemeli. Oxagon, dünyanın dört bir yanından geleceğin fabrikalarını karşılayan temiz bir endüstriyel ekosistem sağlıyor. Yalnızca yenilenebilir enerjiye güvenerek, üreticilere hedeflerine ulaşmaları için bir platform sunuyoruz. Oxagon'u, küresel ticaret rotalarını birbirine bağlayan Kızıldeniz'deki gelişmiş NEOM Limanı aracılığıyla Suudi Arabistan'ı ithalat ve ihracat için bölgesel bir merkez haline getirmedeki rolünü vurguladı. Küresel ticaretin her yıl yüzde 13'ünden fazlası Süveyş Kanalı'ndan geçtiğinden NEOM Limanı'nın konumu, Avrupa ile Asya arasında bir geçit olarak önemini artırıyor.”
SIFIR KARBON EMİSYONU, YÜZDE 100 YENİLENEBİLİR ENERJİ
Oxagon’un en iddialı yönlerinden biri de sıfır karbon emisyonu hedeflemesi. Tüm enerji ihtiyacı yenilenebilir kaynaklardan sağlanacak. Güneş, rüzgar ve hidrojen enerjisi gibi alternatifler sayesinde, Oxagon hem çevreci hem de enerji bağımsız bir yapı olacak. Bu yönüyle şehir, sürdürülebilir kentleşmenin simgesi olmaya hazırlanıyor. Yenilikçi atık yönetim sistemleri, deniz suyunun tuzdan arındırılmasıyla sağlanan içme suyu ve akıllı altyapı sistemleri, şehri tamamen kendi kendine yetebilen bir yapıya dönüştürecek.
90 BİN KİŞİ BÖYLE YAŞAYACAK
Oxagon’un günlük yaşamı, geleneksel yönetim sistemlerinden çok farklı bir anlayışla yürütülecek. Yapay zekâ algoritmaları sayesinde trafik, enerji dağıtımı, güvenlik ve lojistik işlemler anlık olarak optimize edilecek. İnsan-makine iş birliğinin maksimum düzeyde olduğu bir kent modeli tasarlanıyor. Buna ek olarak, şehirde sürücüsüz araçlar, dronlarla yapılan teslimatlar ve tam otomatik liman sistemleri gibi ileri teknoloji uygulamaları günlük yaşamın sıradan bir parçası olacak. Suudi Arabistan yönetimi, Oxagon'u küresel yatırımcılar için cazip hale getirmek adına çeşitli teşvik paketleri hazırlıyor. Vergi muafiyetleri, bürokratik işlemlerde kolaylıklar ve uluslararası şirketlere sağlanan özel imtiyazlar, Oxagon’u bir yatırım cenneti haline getiriyor. Şehir tamamlandığında 90 bin kişiye ev sahipliği yapması planlanıyor. İlk tesislerin ise 2025 yılı itibariyle faaliyete geçmesi bekleniyor. Şimdiden birçok uluslararası teknoloji devi, Oxagon’da yer almak için girişimlerde bulunmuş durumda.
Her büyük projede olduğu gibi Oxagon da bazı eleştirilerin hedefinde. Çevresel etkiler, iş gücü koşulları ve halkla ilişkiler politikaları sıkça gündeme geliyor. Ayrıca bu kadar ileri teknolojilerin uyum içinde çalışıp çalışamayacağı ya da toplumun bu kadar hızlı dönüşüme adapte olup olamayacağı da tartışma konusu. Bununla birlikte, Suudi hükümeti bu konularda şeffaf olmaya çalıştığını ve tüm süreçlerin insan haklarına, çevreye ve teknolojik etik kurallara uygun şekilde ilerleyeceğini savunuyor.
PETROLDEN YAPAY ZEKÂYA GEÇİŞİ TEMSİL EDİYOR
Oxagon, birçok kişi için hâlâ bilim kurgu filmlerinden fırlamış gibi görünse de, şimdiden yapım aşamasına geçmiş durumda. Liman yapıları inşa ediliyor, enerji sistemleri kuruluyor ve yapay zekâ tabanlı altyapılar test ediliyor. Eğer her şey planlandığı gibi giderse, Oxagon sadece Suudi Arabistan’ın değil, dünyanın da en dikkat çeken kentlerinden biri olacak. Endüstri 4.0 ve sürdürülebilir yaşamın birleştiği bu yapay şehir, geleceğin kent modelini bugünden inşa ediyor. Oxagon, bir ülkenin çölden teknolojiye, petrolden yapay zekâya geçişini temsil ediyor. Kızıldeniz’in kıyısında yükselen bu sekizgen şehir, sadece ekonomik değil, kültürel ve çevresel bir dönüşümün de simgesi olacak gibi görünüyor.
KEŞFETYENİ
Onlar Türkiye'nin en çok bilinen isimleri. Şimdi ışıl ışıl yaşayan ünlülerin hayat yolculukları hep böyle başlamadı. Kimi kaset satarken söylediği şarkılarla keşfedildi, kimi inşaatlarda çalıştı. İşte ünlülerin ilk işleri...
