Kısırlığa neden oluyor!

Sperm tahlilinde enönemli parametrelerden birisi, sperm hareketinin kalitesidir. Normalde tüm spermlerin en azından üçte biri, ileri doğru hareket edebilmelidir.

Spermin yumurtaya ulaşması ve içine girebilmesi için sperm kuyruğunun çok güçlü hareket etmesi gerekir. Hareketli sperm sayısı ne kadar az ise, gebelik gelişme olasılığı da o derece düşük olur.

Sperm hareket bozukluklarının en ciddisi “total immotilsiliyasendromu” dediğimiz durumdur. Yani sperm hücrelerinin tamamı hiç hareket etmemektedir. Sperm kuyruğunun yapısı, akciğerleri döşeyen ve siliya adı verilen hareketli kılcıklarla aynı olduğu için, bu erkekler çocukluklarından itibaren aynı zamanda solunum yollarından da sık sık iltihaplanma, öksürük gibi şikâyetlerde bulunurlar.

Çünkü kılcıkların görevi, solunum yollarında biriken sekresyonu balgam şeklinde dışarı taşımaktır. Eğer yeterli görev yapmazlarsa bu sıvı akciğerlerde birikerek mikropların yerleşmesine ortam hazırlar.

Hastalığın temelinde sperm kuyruğunu oluşturan ve aksonem denilen yapıda hareketi sağlayan kolların doğuştan gelişmemesi yatar. Çok nadir olup, 20 bin kişiden birinde görülür. Aynı bozukluk solunum yollarında da olduğu için hastalarda aynı zamanda bronşit, sinüzit, bronşektazi gibi rahatsızlıklar da ortaya çıkar.

Bazen gözlerde, retinitispigmenoza adı verilen ve görme bozukluğuna yol açan bir hastalık da gelişebilir. Hastaların bir kısmında kalp sağda yer alır. Buna;“Kartagenersendromu” adı verilir.

Bu bozukluk tamamen doğuştan gelen yapısal bir defekten kaynaklanır. Genetik bir eksiklik de söz konusu olabilir. Kesin tanısı, spermlerin elekronmikroskop ile incelenmesiyle konulur. Tüp bebek yapılırsa çocuk sahibi olunması mümkündür.

Çocukta genetik bozuklukların ortaya çıkma riskine karşı aile mutlaka bilgilendirilmelidir. Ancak spermlerde hareket bozukluğu yapan ve ilaçla tedavi edilebilecek başka nedenler de olabileceği için, böyle erkeklerin detaylı olarak araştırılması gerekir.

Tüp bebeğe geçmeden önce, bu spermlerin canlı olup olmadıkları canlılık testleri (HOS ya da Eozin testi) ile kontrol edilmelidir. Sperm hareket bozukluklarının bir kısmı ilaç tedavisinden fayda görebilir.