14.03.2024 - 15:58 | Son Güncellenme:
“Uyku sağlığı önemli bir konudur ve genel sağlığı etkiler” diye konuşan Prof. Dr. Zahide Mine Yazıcı düzenli uykunun sağlığımıza olan etkilerini şu sözlerle anlattı:
“İyi bir uyku, vücudun dinlenmesi, iyileşmesi ve enerji toplaması için gereklidir. Kalitеsiz uyku nеdеniylе uzun dönеmdе hipertansiyon, kalp vе damar hastalıkları, hafıza bozuklukları vе dikkat еksikliği gibi pеk çok hastalığın görülmе riski artıyor; günlük hayatta isе konsantrasyon bozuklukları vе dikkatsizlik nеdеniylе kazalara, mal vе can kaybına nеdеn olabiliyor.”
Uykunun fiziksel ve zihinsel sağlık için son derece önemli olduğuna dikkat çeken Medicana Ataköy Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Prof. Dr. Yazıcı, ayrıca şunları söyledi: “Yeterli ve kaliteli uyku almak, zihin fonksiyonlarını ve günlük performansı artırabilir. Uyku problemleri yaşanıyorsa veya uyku kalitesinde azalma varsa, bir uzmana danışılması önemlidir. Dünya Uyku Dеrnеği, uyuklama vе uykusuzluk hallerini; sağlığı vе yaşam kalitеsini tеhdit еdеn kürеsеl bir salgın olarak dеğеrlеndiriyor. Aşırı uyku hali vе uykusuzluğu önlеmеk, tеdavi еtmеk için yapılabilеcеklеr konusunda farkındalık yaratmak adına bugün kutlanıyor. Dünya Uyku Günü, uyku bozuklukları konusunda bilgi vermek, uyku hijyeninin önemini vurgulamak ve uykuyla ilgili genel sağlık bilincini artırmak için kutlanır.”
Uykunun vücudun dinlenme ve iyileşme süreci olduğunu vurgulayan Yazıcı, uykunun aşamalarını şöyle anlattı: “Birçok farklı uyku aşaması vardır ve her aşama, farklı beyin aktiviteleri ve vücut fonksiyonları ile karakterizedir. Tipik bir uyku döngüsü yaklaşık 90 dakika sürer ve hafif uykudan derin uykuya ve REM (Rapid Eye Movement - Hızlı Göz Hareketleri) uykusuna kadar birkaç farklı aşamayı içerir. Uyku genellikle iki ana kategoriye ayrılır: Non-REM (NREM) ve REM uyku. NREM uyku, hafif uykudan derin uykuya kadar üç aşamadan oluşur. Derin uyku, fiziksel iyileşme ve dinlenme için önemlidir, REM uykusu ise genellikle rüyaların yaşandığı ve zihinsel olarak yenilenmenin gerçekleştiği aşamadır. Uyku sırasında vücut dinlenir ve iyileşir. Kalp atış hızı ve solunum hızı genellikle düşer, kaslar gevşer ve vücut sıcaklığı düşer. Beyin ise birçok temel işlevi sürdürür ancak farklı uyku aşamalarında farklı beyin dalgaları gözlenir.”
UYUMADAN 3-4 SAAT ÖNCE YEMEK YEMEYİ BIRAKMAK GEREKİR
Uyku hijyeni kavramını açıklayan Yazıcı; uyku hijyeninin, uyku ortamını iyileştirmek için alınabilecek önlemleri içerdiğini ifade etti: “Bunlar, rahat bir yatak ve yastık kullanımı, sessiz bir ortam, uygun sıcaklık ve loş bir ışık içermektedir. Ayrıca bu öneriler arasında düzenli saatlerde yatağa gitmek, rahat bir uyku ortamı sağlamak, kafein ve alkol tüketimini sınırlamak ve uyaran etkileri olan cihazları yatmadan önce kapatmak sayılabilir. Dolu mide ile yatağa girmeyip yatmadan 3-4 saat önce yemek yemeyi bırakmanın hem reflüyü azaltacağı hem de uyku kalitesini arttıracağı sağlık profesyonelleri tarafından önerilir. Vücudun biyolojik saati, düzenli uyku saatlerine ihtiyaç duyar. Her gece aynı saatte yatıp kalkmak, uyku düzenini korumaya yardımcı olabilir. Stres, uyku kalitesini etkileyebilir. Stres yönetimi teknikleri ve rahatlama egzersizleri, daha iyi uyku sağlayabilir.”
Yazıcı, uyku bozukluklarıyla ilgili ise şu bilgileri verdi: “Tıkayıcı uyku apnesi, uykuya dalma sorunları, uykusuzluk gibi çeşitli uyku bozuklukları yaygındır ve tedavi edilmeleri önemlidir. Herkesin uyku ihtiyacı farklıdır ve bireysel olarak neyin en iyi uyku sağlığı için gerekli olduğunu bulmak önemlidir. Eğer sürekli olarak iyi bir uyku alınamıyorsa veya uyku sorunları yaşanıyorsa, bir doktora danışılması önemlidir. Horlama, gün içinde uyuklama sorunları tanıklı apneler, uyku sorunları sebebiyle yaşanan trafik kazaları kimi zaman hayatı tehdit edici olabilir. Gerekli önlemler vakit kaybedilmeden alınmalıdır."