Kimi zaman ülkemizde sadece haberimiz şiddet haberlerinden sonra “şiddete son” gibi kampanyalar, eğitici yazılar yayınlanıyor. Bu sefer bu içerikte bir yazı yayınlamak için büyük bir haber yayılmasını beklemedim. Sebebi de su an benim bu satırları yazarken, sizin su an bu satırları okurken, yüzlerce bireyin şiddet görüyor olması. Bu yazımda şiddeti sadece kadına yönelik olarak genellemeyeceğim çünkü şiddet, her cinsiyetten kişinin başına gelen travmatik bir olaydır. Kapalı kapılar ardında sıkça gerçeklesen bu olay ekonomik statü, eğitim, sınıf gözetmez: “Çok eğitimli biriydi nasıl böyle yapar?” gibi tepkiler çok gerçekçidir çünkü çoğu insan şiddetin fakir, eğitimsiz kesimlerde daha çok gerçekleştiğini varsayar.
Bu yazımda şiddete eğilimi olan partnerleri ilişkide erken tespit edip önlem alabilmek için dikkat edilmesi gereken noktaları vurgulayacağım.
İlişkide çok hızlı ilerler: Adımlar çok hızlı atılır, mağdur kişi ilk basta mutlu olur, birbirlerine hemen ısındıklarını zannedip mantıksız aceleyi fark etmeyebilir.
Mesafeye saygı göstermez: Partnerin kişisel alanına saygı göstermez. Telefon, e-posta şifrelerini ister ve gelen mesajların açıklamasını sorar. Partnerin tek başına veya arkadaşlarıyla, ailesiyle zaman geçirmesine izin vermez.
Kıskanç olur: Partnerlerine karşı aşırı kıskançlık sergilerler. Erkek arkadaşlar dışında profesyonel kadın erkek ilişkileri de kıskanılır – patron, öğretmen gibi. Kıskançlık ileri boyutlara ilerler ve kavga çıkarır.
Kontrolcü olur: Gün içinde partnerinin her saniye nerede olduğunu bilmek ister. Sürekli arar, mesaj atar. İlk baslarda mağdur kişi bunu sevgi belirtisi olarak yorumlar fakat sonraları boğucu bir hale gelir.
Eleştirir ve küçük düşürür: Mağdur kişiye sürekli hakaret eder – “deli, aptal, şişman” gibi. Partnerinin kendini geliştirmek için yaptığı hareketleri küçük görür: “Sen o kitabi okuyacaksın da ne olacak?”.
Tutarsızdır: Söylediklerini, söz verdiklerini yapmak. Size bir gün bir beklentisini açıklar ama ertesi gün bu kriteri değişebilir. Örneğin size bir gün çayımı soğuk içerim der ama ertesi gün çayı soğuk olduğu için sizi azarlayabilir. Değişen standartlara şahit olursunuz.
Sorumluluk almaz: Kendisinin hatalı olduğunu hiç bir zaman kabul etmez, hatayı sürekli başkalarında arar. Ayni şekilde geçmişte biten ilişkilerinden bahsederken de sürekli karşı tarafı suçlayan açıklamalar yapar.
Şiddet geçmişi: Ailesinde sözel, fiziksel, cinsel veya duygusal şiddet görmüştür.
Zaman: Partnerinin kendi ailesi ve arkadaşları ile zaman geçirmesini istemez. Partnerini zaman içinde kendi çevresinden izole eder. Mağdur kişi zaman geçtikçe yalnızlaştığını, arkadaş ve aile çevresinden uzaklaştığını fark eder.
İlk basta fazla mükemmel gözükür: Şiddete eğilimi olan kişilerin ortak özelliklerinden biri de ilk intibahlarının çok karizmatik, kusursuz ve etkileyici olmasıdır. İlk basta oyunu kuralına göre oynarlar. Aşırı kibar ve vericidirler, açık görüşlü gibi görünürler ve partnerlerinde “gerçek olamayacak kadar iyi” intibahı oluştururlar.
Sert çıkışları vardır: Birden bire sinirlenirler ve duygu durumları çok çabuk değişir. Bir anda 180 derece dönebilirler. Çok güzel bir gün geçirirken birden bire sinirlenip bütün günü partnerlerine zehir edebilirler.
Zorla cinsel ilişki: Partnerlerinin cinsel isteklerine ve sınırlarına saygı göstermezler, zorla birlikte olurlar.
Şiddet, her ilişkide farklı görünebilir ama şiddete eğilimi olan kişilerin en önemli ortak özelliği sürekli kontrol sahibi olma istekleridir. Bu kişilerin kendi hayatlarında veya ailelerinde alkol ve madde bağımlılığı da çok sık görülür.
Bu işaretlere çok dikkat edilmesi gerekir ve kişinin hislerine güvenmesi gerekir. Şiddete maruz kalan çoğu insan aslında ilişkilerinin başında bir çok işaretin farkında olduklarını fakat kendilerine itiraf edemediklerini, konduramadıklarını belirtir. Bir çok farklı ortamda bu davranışların gözlemlenmesi ve kişinin destek sistemi ile bağlantılı kalması çok önemlidir.
Bir sonraki yazımda şiddete uğrayan kişilerin ne yapmaları gerektiklerini ve çevrenizde şiddete uğrayan biri var ise sizin ne yapmanız gerektiğini anlatacağım.
Sorularınız için bana adresinden ulaşabilirsiniz.