Bağımlılık ve önyargılar

Hiç bir bağımlı, göründüğü gibi değildir.

Bağımlı insanın, tek tip bir dış görünüşü yoktur. Farklı bir dış görünüşü de yoktur. Bağımlılık sorunu olmayan bir insan ve bağımlılık sorunu olan bir insan, aynı şekilde görünebilir, giyinebilir, hareket edebilir.

Simdi bir durup düşünün. “Bağımlı” bir insan düşündüğünüzde nasıl bir profil ve dış görünüş hayal ediyorsunuz? Toplumumuzda hala çoğu insan, “bağımlı” dendiği zaman belki saçı başı dağılmış, dövmeli, pis, düzgün konuşamayan bir profil hayal eder. Halbuki bir insan çok sik, temiz giyimli, varlıklı olup bağımlılık sorunu yaşıyor olabilir.

Bağımlılık, en az anlaşılan ve en çok yargılanan sorunlardan biridir. Alkol ve madde hiç kullanmamış veya bağımlılık sorunu yaşamamış insanlar, bağımlılığın kuvvetini anlamakta zorluk çekerler. Bağımlılığın çok büyük bir boşluğun doldurduğunu, hayatı yolundaymış gibi gösterdiğini anlayamazlar. Bağımlılık çok bencil bir hastalıktır.

“Functioning Alcoholic” diye bir kavram vardır, Türkçe’de tam karşılığı olmasa da “Hayatını normal şekilde devam ettirebilen alkolik” diye çevirebiliriz. Aslında bu sadece bir avuntudur çünkü her bağımlı, hayatını normal şekilde devam ettiremez ve bir çok sorunla karşı karşıya yaşar.

Bazı bağımlıların ve alkoliklerin eğitim geçmişleri çok iyidir. İyi para kazanırlar, iyi bir ilişkileri ve evlilikleri vardır. Diğer bağımlılara göre nispeten hayatlarını daha fazla kontrol edebilirler. Mesela bazı durumlarda alkol/uyuşturucu kullanmazlar. Bu yüzden de sanki bağımlılıklarını kontrol altına almış gibi hissederler. Bütün bu iyi giden faktörlere rağmen, bir çok sorumluluklarını yerine getiremezler. Başarısızlıklarını göz ardı ederler, ufaltırlar. Aslında ikili bir hayat yasarlar. İşlevselliğini devam ettirebilen bağımlılar, aile ve arkadaşlarından sürekli onları ört bas etmesini isterler. Mesela bütün akşam alkol veya uyuşturucu kullanmış bir bağımlı, ertesi gün işe gidemeyeceği zaman eşinden ofisi arayıp hasta olduğunu söylemesini ister. Bazen bu aile ve arkadaşlar da, bağımlı kişinin davranışını normalleştirerek onları başkalarına karşı da savunurlar: “Yok canım, benim eşim nerede duracağını bilir”.

İşlevselliği devam eden bağımlıların, bir sorunu olduğunu kabul etmesi çok zordur. Bu gibi profiller, etrafındakileri çok rahatça manipüle ederler.

Bir yakınınızın bağımlılık sorunu olduğunu düşünüyorsanız mutlaka bir profesyonele danışın ve ona nasıl yardım edebileceğiniz konusunda yardım alın.

Sorularınız için bana ipekaykolLMFT@gmail.com‘dan e-posta ile ulaşabilirsiniz.