Bernard Shaw’ın kapı komşusu, H. G. Wells’in dostu, Robert Louis Stevenson’ın mektup arkadaşı. Bitmedi! Rudyard Kipling ve Arthur Conan Doyle gibi isimlerden oluşan kriket takımının kurucusu…
O devirde İngiltere’de eli kalem tutan bunca insanın yolunun kesiştiği isim olan Sir James Matthew Barrie’den söz ediyorum. Bu isim, yazdığı bir kitap, adının çok ötesine geçip masallaştığı için belki kimisine tanıdık gelmeyebilir. J. M. Barrie, çocukluk çağında hemen hemen herkesin izlediği ve üstünde iz bırakan Peter Pan’ın yazarı.
Yazdığı Peter Pan birçok kez çizgi filme uyarlansa da kendi hayatı ne üzücüdür ki henüz beyazperdeye taşınmamıştır. Zira yazarın ömrünün ilk yıllarından başlayarak sinemanın olmazsa olmazlarından olan dram peşini bırakmaz. Kendisi henüz altı yaşındayken kardeşi vefat etmiş, ardından annesi bu acının pençesinde derin bir depresyona girmiş olan Barrie’de bu yaşadıkları silinmez yaralar açar.
Küçüklüğü acılarla geçtiğinden ileride kendisini sorumluluğunu üstlendiği Llewelyn Davies ailesinin çocukları ona hem Peter Pan’ı yazmada ilham kaynağı olacak hem de kitabını ilk okuduğu dinleyici grubu olacaktı. Neverland ile kurduğu dünya ondan sonra gelecek olanlara da ütoya kapılarını daha fazla aralama imkânı verecekti.
Ancak ne yazıktır ki J. M. Barrie’nin Peter Pan dışındaki eserleri Türkiye’de pek bilinmiyor. Zira çeviriler yok gibi. Benim tespit edebildiğim Peter Pan dışında üç çeviri eseri mevcut. Yazıyı yazmaya başlamadan evvel Mina Urgan’ın “İngiliz Edebiyatı Tarihi” kitabını kurcalamama rağmen yazar hakkında bir bilgiye rastlayamadım. Dilerim gözümden kaçmıştır.
Geçtiğimiz günlerde Maya Kitap güzel bir işe imza atıp Barrie’nin “Sevgili Brütüs” ismli tiyatro oyununu çevirmiş. Bir kır evinde sekiz misafirin ormanın farklı yerlerine dağılıp sonrasında hayata dair ikinci bir şansla sınanmalarını konu alan fantastik öğelerle beslenmiş oyun, yazarın tıpkı diğer eserleri gibi varolanın dışında, alternatif bir dünya kurgusu barındırıyor. Merak etmeyin, oyun hakkında başka bir şey söylemeyeceğim.
Barrie’nin yazdığı başka bir eseri okuyup belki de Peter Pan etkisi arayanların şans vermesi gereken bir kitap Sevgili Brütüs. Gerçeküstü öyküleri sevenler, özellikle siz kaçırmayın.