03.04.2018 - 12:04 | Son Güncellenme:
Heliocare Danışman Dermatologu Ömür Tekeli, güneş kremi seçerken bilmemiz gerekenleri anlatıyor…
Güneş kremi nasıl seçilir?
Güneş kremi seçerken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta cilt tipi farklılıklarıdır. Herkesin güneş ışınlarına karşı farklı hassasiyet gösterdiğini unutmamak lazım, bunun için seçtiğiniz krem tamamen sizin cilt özelliklerinize ve sorunlarınıza özel olmalı. Yaşadığımız coğrafi bölge, ten ve ırk farklılıkları bu detayları ortaya çıkaran en önemli faktörler. Genelleme yapacak olursak kuzey bölgelerinde yaşayanlar güneşe daha duyarlıdır. Güney bölgelerinde yaşayanlar ise güneşten daha az etkilenen ya da hiç etkilenmeyen cilt tipleridir. Çok çok açık tenler aşırı koruma, çok açık tenler yüksek koruma, kumral-buğday tenler orta koruma, koyu tenler daha düşük faktörlü güneş koruması tercih etmelidir.
Günlük kremlerde olduğu gibi güneş kremi seçerken de yüz ve vücut için farklı ürünler tercih edilmeli. Yüz için güneş kremi seçerken cilt tipi farklılıkları da göz önünde bulundurulmalı. Örneğin, hassas, kuru veya açık renk cilt tipine sahip olanlar daha yoğun nem verme özelliğine sahip olan krem formunda ürünler kullanmalı. Yağlı ve normal cilt tipine sahip olanlar daha hafif formüllü jel formunda ürünleri kullanabilir. Sivilceli ve akneye yatkın cilt tipine sahip olanlar ise yine jel formunda ürünleri kullanabilir, ama buna ek olarak daha yüksek koruma tercih etmeliler.
Sağlıklı bir güneş koruması için bir üründe temel olarak hangi özellikleri aramak ve hangi içeriklere dikkat etmek gerekir?
En önemli nokta, güneş kreminin hem UVB hem de UVA koruması içermesidir. Çünkü birinin eksikliği durumunda tam güneş korumasından söz etmek mümkün değildir. Kısaca özetleyecek olursak: UVB ışınları bronzlaşmayı sağlar ama fazla maruz kalındığı zaman cildin epidermis dediğimiz en üst tabakasına zarar verir. Kızarıklık, ödem, iritasyon, acı, yanma hissi ve güneş çarpmalarına sebep olur. Cildin bağışıklığına zarar verir.
Cilt lekelerinin ve kanserinin oluşmasında etkilidir. UVA ışınları ise UVB’den farklı olarak yaz-kış; bütün yıl boyunca etkilidir. Dalga boyu UVB’ye göre daha uzun olduğundan pencereden ya da araba camlarından da geçer. Yine dalga boyu uzun olduğundan cildin bir alt katmanı olan dermis tabakasına kadar iner. Foto-yaşlanmaya, cilt lekelerine, cildin bağışıklık sistemine ve DNA’sına zarar verir. Cilt kanseri oluşumunda etkilidir. Dolayısıyla her iki ışına karşı koruma sağlayan bir ürün seçmek çok önemlidir. Özetle, bir güneş ürününün temel görevini 4 başlıkta toplayabiliriz:
1- Cildin Bağışıklığını korumak
2- Cildin DNA yapısını korumak
3- Foto-yaşlanmaya karşı korumak
4- Serbest radikallere karşı korumak
Bu dört özelliğin bir arada olması cildinizi güneşin zararlı ışınlarına karşı korumada dikkat etmemiz gereken önemli noktalardır.
Güneş kremi hakkında doğru bildiğimiz yanlışlar neler?
Yüksek faktörlü güneş kremlerinin bronzlaşmayı engellediği düşünülür, oysaki koruma faktörleri cildinizi güneş ışınlarına karşı koruyarak güneşte kalma süresini uzatır. Bir başka yanlış bilgi de D vitamini ihtiyacımızın güneş koruyucuları tarafından engellendiği düşüncesidir. D vitamini sentezlemesi UVB ışınları tarafından gerçekleşir.
Güneşin dik geldiği öğlen saatlerinde 10-15 dakikalık güneşlenme D vitamini için en ideal zamandır. UVB ışınları sabah ve öğleden sonraki saatlerde etkili değildir. Ama UVA tüm gün ve her mevsim etkili olduğu için bu saatlerde güneş koruyucu kullanmamak foto-yaşlanmaya sebep olur. Özetle, güneşin dik olduğu saatlerde iyi bir koruma ürünüyle 10-15 dakika güneşlenerek D vitamini ihtiyacı karşılanmasında bir sakınca yoktur.
Güneş kremi en efektif olarak nasıl kullanılır?
Güneş ürünleri güneşe çıkmadan yarım saat önce sürülmeli, gün boyunca 3 saatte bir tekrarlanmalıdır. Az sürülmemeli; bol miktarda ve sürdüğümüz alanı kaplayacak şekilde sürmelidir. Unutmamak gerekir ki güneşten korunma ile sürülen miktar doğru orantılıdır. Miktar çok olunca faktör yüksekliği korumayı ayarlıyor ve bu da koruma açısından önemli. Güneş kremlerinin etken maddeleri ve birbirine uyumlu beyazlatma yapmayan fiziksel ve kimyasal filtrelerin önemi kadar galenik formülasyon dediğimiz cilde sürümü, uyumu, homojen dağılıyor olması da kullanıcılar için önemli. Sizin için kullanımı kolay ürünleri seçmeniz kullanım konforunu artıracaktır.
Hem bronzlaşmak hem güneş koruması sağlamak mümkün mü?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi güneş koruyucular bronzlaşmanızı engellemez, aksine güneşin zararlı ışınlarından koruyarak hem koruma sağlar hem de sağlıklı bronzlaşmanıza katkı sağlamış olur.
Güneş kremi kullanamadığımız bölgeler, saçlar, avuç içleri, kulak arkası gibi bölümleri korumanın bir yolu var mı? Bu bölgeleri korumak zorunda mıyız?
Güneşten korunmak için kullandığımız şemsiye, şapka, gözlük, beyaz ve açık renkte t-shirtler bir nebze bizi güneşe karşı koruyor. Saçlarımızı UV korumalı saç besleyici nemlendirici ve yağlarla korumamız mümkün. Avuç içlerini ve ayak tabanlarını güneşe tutmadan korumak bir yöntem olabilir. Ancak tüm bunların yüzde 100 koruma sağladığını söylememiz mümkün değildir. O nedenle sadece güneş kremiyle değil, güneş korumasını içeriden yapan kapsül formundaki ürünleri kullanmanızı öneririm.