16.02.2021 - 12:21 | Son Güncellenme:
Son dönemlerde popülerliği giderek yükselen, ‘su diyeti’nin sağlıklı olup olmadığı tartışma konusu oldu. 'Su orucu diyeti’ olarak da adlandırılan su diyetinin son derece tehlikeli sonuçlar doğurabileceği ortaya çıktı.
Sadece suyla yapılan uzun süreli terapötik diyet araştırmaları, yöntemin obezite tedavisi olarak kullanıldığı 1960'larda ve 1970'lerin başlarından sonra, ölüm de dahil olmak üzere ciddi komplikasyonların bildirilmesi ile azalmıştır.
Bu diyetin özellikle diyabet hastaları için çok daha tehlikeli olabileceği bilinmektedir. Çünkü kan şekerini güvenli olmayan, hatta ölümcül bir seviyeye düşürebilir. Eğer herhangi bir hastalığınız varsa kesinlikle su diyeti ve diğer şok diyetlerden uzak durmalısınız.
Ayrıca bu tip diyetlerde kısa vadede verilen kiloların büyük çoğunluğunu su ve kas kütlesi oluşturur. Kişi, eski yeme alışkanlıklarına döndüğünde de bu verdiği kiloları aynı hızla alır, hatta eski kilosunun dahi üstüne çıkabilir.
Sağlıklı yetişkin bir bireyin günlük yaklaşık ideal su tüketimi, erkeklerde 3 litre (yaklaşık 13 bardak) kadınlarda ise 2 litre (yaklaşık 9 bardak). Diyette su içmek uzmanlar tarafından sıklıkla önerilmektedir. Ancak sadece su ile yapılan diyet bunun çok ötesinde bir uygulamadır.
Su orucu diyeti, su dışında hiçbir şey tüketilmeyen bir tür uygulamadır. Şifa orucu, açlık orucu, sağlık orucu gibi çeşitli isimlerle de adlandırılır.
Çoğu su orucu diyeti genelde 24 ila 72 saat arasında sürer. Ancak son yıllarda 7 günlük, 10 günlük 21 günlük su orucu diyetleri de, popülerlik kazanmaya başlamıştır.
Tıbbi gözetim olmadan su orucu diyetinin 72 saatten (3 gün) daha uzun süre uygulanmasından kesinlikle kaçınılmalıdır. Sağlıklı bir beslenme programı ve günlük yeterli sıvı tüketimiyle yapılan diyetler vücudumuz için daha uygundur.
Tamamen hiçbir şey yemeden sadece su içerek oruç tutmaktan, günlük içtiğiniz suyunuzun soğuk olmasını sağlamaya kadar değişen birçok varyasyonu vardır. Örneğin bir versiyonunda, düşük kalorili bir diyet uygularken her yemekten önce iki bardak su tüketmenizi önerir.
Diğer bir su diyetinde, suyla birlikte örneğin bir meyve yemenize izin verilir. Bazı su diyetleri size birkaç gün su içmenizi söyler, ancak kilo vermeye başladığınızda meyve ve sebzeleri eklemenize izin verir. Bir başka versiyonunda su, çay ve kahve gibi içeceklerin dışında sadece çorba içme durumu söz konusudur.
Çok farklı uygulamaları olan bu diyet trendlerinin tek ortak noktası bunların her durumda sağlığı zorlayabilecek kadar aşırı olmasıdır. Uzun süre, hiçbir şey yemeden sadece su içmek şeklinde uygulandığı versiyonu tehlikeli olabilir.
Su diyeti mutlaka hızlı bir şekilde kilo vermenize yardımcı olacaktır. İki hafta boyunca hiçbir şey yemiyorsanız elbette kilo verirsiniz. Ancak riskler, herhangi bir faydadan çok daha ağır basarsa yarardan çok zarara neden olabilir.
Su diyeti bu şekilde hızlı bir şekilde kilo vermenize yardımcı olacaktır, ancak kaybettiğiniz şeylerin çoğu kas olacaktır. Bu süreçte içilecek kahvede bulunan kafein diüretik (idrar söktürücü) olup vücuttan su atımına neden olacaktır ve daha fazla su kaybıyla sanki daha çok yağ kaybettiğinizi düşünebilirsiniz, ancak sonuçları çarpıtabilir.
Eski yanlış beslenme alışkanlıklarına dönüldüğünde, vücuttan atılan su kısa sürede geri dönecek ve kas kaybı nedeniyle metabolizma da yavaşladığı için verilen kilolar hızla yerine konacak ve hatta fazlası alınacaktır.
Mümkün olduğunca çabuk yağ yakmak için vücudu “ketoz” durumuna sokmak gerekmektedir. Ketoz, vücudunuzun kan şekeri (glikoz) yerine ketonlardan enerji aldığı metabolik bir süreçtir. Vücudunuzda bol miktarda karbonhidrat bulunmadığında, enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için keton üretimi artar.
Vücudunuz yakıt için daha fazla keton yakmaya alıştıkça, bir ketoz durumuna girersiniz. Ketozise girmek için, karbonhidrat alımınızı ciddi şekilde sınırlamanız veya ortadan kaldırmanız yeterlidir. Bunu çok düşük karbonhidratlı bir diyetle (tipik olarak günde 30 gramdan az) veya hiçbir şey yemeyerek yapabilirsiniz.
Bu yöntemlerden herhangi biriyle ketozise girdiğinizde, hızlı kilo kaybı yaşanır. Karbonhidrat alımınızı kestiğinizde, su diyeti uygulamasında tüm vücut glikojen depolarınızda hızlı bir düşüş olur. Glikojen, kas ve karaciğer dokusunda depolanan bir glikoz şeklidir ve karbonhidrat yemeyi bıraktığınızda glikojen seviyeleri düşer. Glikojen ile vücutta su depolanır.
Karbonhidrat alımını ketojenik bir diyetle veya su orucu diyeti ile keserseniz, birkaç gün içinde bu suyu kaybedersiniz. Ketonların idrar söktürücü etkisi olabilir, bu da sadece karbonhidrat alımınızı kısıtlamaktan beklediğinizden daha fazla su ağırlığı kaybetmenize neden olur. Sonuç olarak, ne kadar çok karbonhidrat yerseniz, o kadar çok su depolayacaksınız ve ne kadar az karbonhidrat yerseniz, o kadar su kaybedip hızlı kilo vereceksiniz.
Ayrıca, su orucu diyeti ile lif veya başka yiyecekler de almamış olacaksınız. Midenizde lif, su ve diğer gıda maddeleri şeklinde birkaç kilo yiyecek ağırlık da taşımayacaksınız. Su diyeti sırasında yiyecekleri yemeyi aniden bırakırsanız, vücut ağırlığınızdan birkaç kiloyu da bu şekilde kaybedebilirsiniz, ancak bu da yanıltıcı olacaktır. Kısacası, ketojenik diyete veya su diyetine geçmek, birkaç gün içinde 10 kilodan fazla vücut ağırlığı kaybetmenize neden olabilir. Bu kısa vadede tatmin edicidir.
Bir miktar yağ da kaybedeceksiniz, verdiğiniz kiloların çoğu su ağırlığı olacak ve eski yeme alışkanlıklarınıza döndüğünüzde kilonuz kısa sürede eski haline geri gelecektir. Bu şekilde bir uygulamada, kaybettiğiniz kadar hızlı kilo alırsınız. Sonuç olarak, su diyeti çok fazla kilo vermenize yardımcı olacak, bir kısmı yağ olacak, çoğu su ve kas olacaktır. Kendinizi tamamen aç bırakarak, biraz kas ve yağ kaybettikten sonra eski yeme alışkanlıklarınıza döndüğünüzde kilonuz da eski haline dönecektir.
Diyet, hayatımızın tamamında uygulayacağımız ve benimsediğimiz beslenme düzeni ve biçimi anlamına gelmelidir. Sağlıklı bir diyet programı oluşturmak için mutlaka bir uzmandan destek alınması gerekir. Kişiye uygun diyetin bir uzman tarafından belirlenmesi önemlidir. Kesinlikle ve keskinlikle aklınıza esen, kimin hazırladığı belli olmayan liste veya programla diyetinizi oluşturmayın.