Organ bağışı hayat kurtarır! Nakillerin önüne geçen 5 yanlış inanış
01.11.2023 - 14:17 | Son Güncellenme:
Türkiye, canlıdan nakilde yüzde 80 ile dünya lideri olarak başı çekerken, kadavradan nakilde ise sonlarda yer alıyor. Organ bağışının önündeki en büyük engeli yanlış bilgilerin oluşturduğunu söyleyen Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Berber ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Ülkem Çakır, Türkiye’nin kadavradan organ bağışında Avrupa ülkelerinden çok geride olmasına yol açan toplumda doğru sanılan 5 yanlış inanışı anlattı.
YANLIŞ: BEYİN ÖLÜMÜ GERÇEKLEŞMEDEN ORGANLAR ALINABİLİR
DOĞRUSU: Bu yanlış inanış, kadavradan nakilin önündeki en büyük engellerden biri. Kişi nefes aldığı müddetçe kendisine bütün tıbbi tedavilerin uygulandığını, beyin ölümünde ise tüm tıbbi desteğe rağmen hastanın hayata dönmesinin kesinlikle mümkün olmadığını belirten Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Berber, "Yoğun bakım ünitelerinde beyin ölümü gelişen kişilere verilen tüm tıbbi desteğe rağmen ortalama 24-36 saat sonra tüm organlar fonksiyonlarını kaybederler. Sadece beyin ölümü gerçekleşen bir kişinin organları nakil bekleyen hastalara nakledilebilir. Bu donörlerde organlar fonksiyonlarını kaybetmeden önce en kısa süre içerisinde organların alınarak bekleyen hastalara nakledilmesi gerekir. Tüm süreç Sağlık Bakanlığı denetimindedir. Bu konuda hiçbir endişeye gerek yoktur" dedi.
YANLIŞ: ORGAN BAĞIŞI GÜNAHTIR
DOĞRUSU: Ülkemizde pek çok kişi günah olduğunu sanarak organ bağışına sıcak bakmıyor. Hatta kişi hayattayken, vefatı sonrası başkalarına can vermek üzere organlarını bağışlamış olsa bile ailesi izin vermezse gerçekleştirilemiyor. Ancak sanılanın aksine birçok inançta organ bağışı hayat kurtardığı için destekleniyor. Örneğin Türkiye'de Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, her fırsatta organ naklinin caiz olduğunu belirterek, organ bağışı ile bir veya birçok insana hayat vermenin büyük sevap olduğunu vurguluyor.
YANLIŞ: AİLEME SÖYLEMEME GEREK YOK
DOĞRUSU: Hayatta olan bir kişinin vefatı sonrası organlarını bağışlamış olması yeterli olmuyor. Pek çok organ bağışı, kişinin beyin ölümüne rağmen aile üyelerinin bu bağışı kabul etmemesi nedeniyle gerçekleşemiyor. Prof. Dr. İbrahim Berber, ülkemizdeki yasalar gereğince, kişinin organ bağışı kartı olsa bile aile üyelerinin izin vermemesi durumunda organların alınamadığını belirterek, “Henüz hayattayken, organlarınızı bağışladığınızı ailenizden saklamayıp olası bir vefat durumunda, organlarınızla başkalarına hayat vermek istediğinizi söylemeniz gerekiyor. Organ bağışlamaktan vazgeçerseniz de bunu ailenize söylemeniz yeterli” diye konuştu.
YANLIŞ: SAĞLIĞIMI KAYBEDEBİLİRİM
DOĞRUSU: Böbrek ve karaciğer nakli canlı vericiden de yapılabiliyor ancak 'karaciğerimin bir kısmını ya da böbreğimin birini bağışlarsam sağlığım olumsuz etkilenebilir' endişesi nedeniyle organ bağışına mesafeli bakılabiliyor. Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Ülkem Çakır, karaciğerin kendini yenileyebilen bir organ olması nedeniyle canlı bir donörün karaciğerinin bir kısmını bağışlamasının sağlığı üzerine olumsuz bir etkisi olmadığını, yapılan titiz ve detaylı incelemelerde eğer sağlık açısından bir risk tespit edilmezse böbrek vericisi olmanın da ileride hiçbir sıkıntı çıkarmayacağını vurguladı ve tek böbrekle de uzun ve sağlıklı bir ömür sürülebileceğini söyledi.
YANLIŞ: VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜ BOZULUR
DOĞRUSU: Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Berber, “Kadavra donörden yapılan nakil operasyonunda kadavra donörün cerrahisi, sanki yaşayan bir hastaymışçasına son derece özenli yapılır, dışarıdan bakıldığında vücut bütünlüğünün bozulmamasına büyük özen gösterilir. Ameliyat kesileri yine aynı özenle, estetik dikişlerle dikilerek kapatılır. Alınan organlar alıcı adaylarının bulunduğu merkezlere getirilir ve burada nakil gerçekleştirilir” bilgilerini paylaştı.
