3- ALKOL VE SİGARADAN KAÇININ
Yapılan bilimsel çalışmalarda; sigaranın yanı sıra aşırı alkolün de kolon ve rektum kanserine yol açtığının kanıtlandığını belirten Prof. Dr. Nurdan Tözün, günde 50 gram ya da daha fazla alkol içenlerde kolon kanseri riskinin, içmeyenlere göre bir buçuk misli arttığını; her ikisinin birlikte alınması durumunda riskin çok daha fazla olduğunu söyledi.
4- KİLONUZA DİKKAT EDİN
Fazla kilonuz varsa mutlaka sağlıklı bir diyet ve beraberinde egzersizle fazla kilolarınızdan kurtularak ideal kilonuza kavuşun. Unlu, nişastalı besinler, şekerli meyveler, tatlandırıcılar, hamur işleri, aşırı yağlı besinlerin zarar vereceğini unutmayın. Her 5 kilo artış kolon kanseri riskinizi yüzde 5 artırıyor!
5- YETERLİ VE KALİTELİ UYUYUN
Prof. Dr. Nurdan Tözün yeterli ve kaliteli uykunun kolon kanserinden korunmada önemli bir rol oynadığını belirterek şöyle konuşuyor: “Hücre yenilenmesi ve farklılaşması, DNA tamiri gibi bazı olaylar gündüz ve gece farklılıkları gösterir. Uyku bozukluğu olanlarda, vardiya ile çalışanlarda sirkadiyen ritm denilen 24 saatlik döngü bozulur ve metabolizma için önemli olan bazı hormonların işlevleri aksar. Bu da kilo alımına ve kansere yol açabilir. Erişkin bir insan günde ortalama 6-8 uyumalı ve uyuduğu ortam kendisine kaliteli bir uyku sağlamalıdır yani karanlık ve sessiz olmalıdır” diyor.
6- KALSİYUM VE D VİTAMİNİNE DİKKAT EDİN
Kalsiyum ve D vitaminin kansere karşı koruyucu etkileri tartışmalı olsa da, bazı çalışmalarda ümit verici sonuçlar alındığından özellikle bu iki değerinizin düşük olup olmadığını takip edin ve gerekiyorsa hekiminizin önereceği şekilde destek almaya özen gösterin.
7- TARAMA TESTLERİNİ DÜZENLİ OLARAK YAPTIRIN
Yılda bir ya da iki yılda bir yapılacak dışkıda gizli kan testi ve/veya kolonoskopi kolon kanserini önlemede en önemli incelemelerdir. Kolon kanseri artık genç yaşlarda da görüldüğünden tarama yaşı olarak 45 yaş giderek benimseniyor. Kolonoskopi hem kolon kanseri sıklığını yüzde 80 azaltır hem de kanserden ölümlerin önünü keser. Ailesinde kolon kanseri bulunanlar, iltihabi bağırsak hastalığı olanlar, daha önce polip alınmış ya da kanser ameliyatı geçirmiş olanların 45 yaşından önce ve sonrasında da hekimin önereceği sıklıkta kolonoskopi yaptırmaları hayati önem taşımaktadır. Çeşitli nedenlerle kolonoskopi yapılamıyorsa Bilgisayarlı Tomografi (BT) ile yapılan sanal kolonoskopi de bir alternatif olabilir ancak polip saptandığında tekrar kolonoskopiye başvurmak gerekir.
8- BU BELİRTİLERİ SAKIN GÖZ ARDI ETMEYİN!
Günlük yaşamın koşuşturmacasında bazı şikayetler göz ardı edilerek, o anki stresten ya da yenilen bir besinden kaynaklandığına yorulabiliyor. Oysa dikkat! Özellikle bağırsak alışkanlıklarında değişme (normal iken kabız ya da ishal olma), geçmeyen karın ağrısı, kilo kaybı, kansızlık, makattan kan gelmesi ve dışkıda taze kan görülmesi kolorektal kansere işaret edebiliyor.
