Aile, okul ve klinik destek beraber hareket etmelidir.
Okul fobisi çocuğun okula gitmek istememesi ve gitmemesi veya okulda bulunduğu zamanlarda aşırı korkması, ağlaması, gergin, huzursuz ve sıkıntılı olmasıdır. Okul fobisinin temelinde çocuğun bağlı olduğu kişiden -ki genellikle bu annedir-ayrılma kaygısı vardır. Çocuk anneden veya onu birebir yetiştiren kişiden ayrı kaldığında kendini güvensiz ve huzursuz hisseder. Annesine veya kendisine zarar geleceği endişesi ve korkusu taşır ve annenin yanına gitmek ister. Anneden ayrıldığında da kalp çarpıntısı, terleme, ateş basması, bulantı, karın ağrısı gibi fiziksel belirtilerde gösterebilir. Anne baba ve okulun çocuğa karşı hatalı tutum ve davranışlarının okul fobisinin ortaya çıkışında tetikleyici rol oynadığı düşünülmektedir.
Ebeveynlik tarzınıza dikkat!
Aşırı koruyucu, kollayıcı, çok seven ve çocuğun bağımsız hareket etmesine izin vermeyen anne baba modeliyle bunun tam tersi iten, eleştiren, çocuğun duygusal ihtiyaçlarını karşılamayan, ilgilenmeyen anne babaların çocuklarında da ayrılma kaygısı ve okul fobisi gelişme ihtimali çok yüksektir.
Okul korkusu yaşayan çocuğa nasıl davranmalıyız;
1. Öncelikle çocuğunuzla konuşun, sabırlı ve kararlı olun. Neden okula gitmesi gerektiğini okumanın ona neler kazandıracağını sakin bir dille anlatın. Aslında bu korkunun birçok çocukta görüldüğünü ama zorlansa da okula gitmesi gerektiğini okula gittiğinde de zamanla bu korkunun azalacağını ona söyleyin.
2. Ona nerede durmanızı istediğini sorun. Onu bırakıp gitmeyeceğinize onunla okula alışana kadar yanında olacağınızı söyleyin. Kademeli şekilde onunla anlaşarak yavaş yavaş okuldan uzaklaşın. Gerekiyorsa sınıfın içinde, gerekiyorsa sınıfın kapısının önünde, gerekiyorsa bahçede. Önce sınıfın içinde beklemişseniz zamanla kapının önünde bekleyin, daha sonra bahçe de daha sonra da çıkışta onu almaya gidin. Bu aşamaları gerçekleştirirken çocuğunuzun elinden tutarak duracağınız yeri ona söyleyin. Asla yalan söylemeyin, “seni bekliyorum” deyip kaçmayın. Kaçtığınızı fark ettiği an onu bir daha okula göndermek çok zor olacaktır.
3. Sınıf öğretmeninizden ve okul idarecilerinizden yardım isteyin. Okulda ki şefkatli, sıcak, çocuğu rahatlatan sevecen tutum çocuğunuzun okula alışmasını kolaylaştıracaktır. Azarlama, bağırma, ceza verme ağlayan, direnen çocukta kesinlikle işe yaramaz ve çocukta derin yaralar açar.
4. Onu şımarık, huysuz, kapris yapıyor şeklinde suçlamayın. Onun sıkıntılarını anlamaya çalışın ve onu anladığınızı ona hissettirin, sabırlı ve şefkatli davranın.
5. Bu sene olmazsa seneye gider düşüncesi yanlıştır, ağlama ve huzursuzluğu 1 ay içerisinde geçmediyse muhakkak klinik destek alın.
Okulöncesinde okul fobisi:
3 yaşına kadar çocuğun annesinden ayrılma kaygısı yaşaması doğaldır. Ama 4 yaşından itibaren çocuk kısa süreli de olsa annesinden ayrı kalmayı becerebilmelidir. 5 yaşında ise bir anaokuluna muhakkak yazılmalıdır.
Okulöncesinde okul fobisinden korunma yolları:
1-Çocuğunuz 4 yaşını doldurduğunda yarım gün ve ya tam gün çocuğunuzu bir anaokuluna yazdırın.
2-Çocuğunuz 5 yaşında huysuzlanıyor, ağlıyor, okula girmek istemiyor ve ya sizin onun yanında olmanızı istiyorsa onu yalnız bırakmayın. Sizi nerede istiyorsa orada bekleyin. Kendini güvende hissettiğinde muhakkak sizi bırakacaktır.
3-Çocuğunuz okula çok rahat alıştı hemen sizi bıraktı ise “Beni sevmiyor” diye düşünmeyin.
4- Okul idaresi sizden çocuğunuzu okulun kapısında bırakıp gitmenizi isterse ve çocuğunuz ağlıyorsa bunu kabul etmeyin.
Aniden okulu reddeden çocuk:
1-Çocuğunuzu dinleyin. Okula neden gitmek istemediğini anlamaya çalışın. Çevresel etkenleri araştırın.
2-Aileden birinin hastalığı, tatillerin uzun süreli olması, ev içinde ve ya okulda yaşanan olumsuz olaylar (fiziksel ve cinsel taciz, hakaret) öğretmen değişikliği, okul değişikliği, yeni bir kardeş çocuğunuzun okula gitmeme sebeplerinden biri olabilir.
3-Çocuğunuzla iletişim kuramıyorsanız ve okula yollayamıyorsanız suçlama, korkutma, şiddet ve ceza yöntemi yerine klinik destek alın.
Okul fobisinde tedavi:
Tedavide öğretmen ve okul idarecilerinden de destek alınmalıdır. Aile, okul ve klinik destek beraber hareket etmelidir. Davranışçı yöntemler, aileye yönelik tedavi yaklaşımları ve gerekirse ilaç desteği alınır.
Kaynak: Seyitoğlu, F. (2017). Çocuklarda 20 Psikolojik Problem Ve Çözümü. İstanbul: Hayykitap