Çocuğa Harçlık Vermek, Onun Sorumluluk Duygusunu Geliştirir!

Ailelerin çocuklarına harçlık vermesi onlarda sorumluluk ve sahiplenme duygusunu geliştirir. Çocuklar bu sayede isteklerini erteleyebilme ve ihtiyaçlarını sıralayabilme becerisini kazanırlar. Aile aslında böylece çocuklarına tasarruf etmeyi öğretmiş olur. Çocuk ya da ergen, harçlık alarak ailede kendisini değerli hissederek varlığını kabul eder.

Çocuğa verilecek harçlığın yaşına, sosyoekonomik düzeyine ve arkadaşlarının ne kadar harçlık aldığına göre ayarlanması gerekir. Sınıfındaki diğer çocukların çoğunlukla aldıkları harçlık miktarı ve çocuğun gündelik zaruri harcamaları göz önünde bulundurularak, en azından ihtiyaçlarını karşılamak üzere yeterli ve düzenli periyodlarla harçlık verilmeli.

Ülkemizde ilkokul birinci sınıf öğrencisine de harçlık veriliyor. Çocuk ancak 10 yaş itibarıyla para kullanma becerisini edinebilir, parayı güvenle taşıyıp koruyabilir ve paranın üstünü tam olarak getirmek sorumluluğunu alabilir. Onun öncesinde harçlık, günlük sadece ihtiyacı olacak kadar verilmeli ve parasını nasıl harcadığının takibi yapılmalı. 10 yaşından itibaren harçlık haftalık verilebilir. Lise döneminde aylık olarak verilebilir.

Harçlık rüşvet olarak kullanılmamalı

Ailelerin harçlığı, çocuğa yaptırmak istedikleri davranış için bir rüşvet olarak asla kullanmaması gerekir. Parasını biriktirme veya harcama kararı çocuğun kendisinde olmalı. Ancak çocuğun parasını harcadığı yerler yine iyi izlenmeli ve çok hissettirmeden denetimi yapılmalı. Çocuk, aşırı pahalı, gereksiz harcamalara karşı uyarılmalı. İlgi ve merakı doğrultusunda doğru ve yararlı şeylere para harcaması, ihtiyacı doğrultusunda alışveriş yapması için rehberlik edilmeli. Çocuğa ihtiyacından fazla para vermek sanıldığı gibi ona mutluluk değil, mutsuzluk ve doyumsuzluk getirecek, parayı harcamasının kontrolünü güçleştirecektir. Bu durumda çocuk israf etmeyi öğrenir ve doyumsuz olmaya başlar.

Seyitoğlu, F. (2017). Çocuklarda 20 Psikolojik Problem ve Çözümü. İstanbul: HayyKitap.

Fazilet Seyitoğlu

Uzman Klinik Psikolog

www.myfamilyterapi.com